Isabella van den Berg Health & mind 29 jun 2022, 17:02

Leestijd: 3 minuten

Werkgeluk in de zorg onder druk: ‘Essentieel dat we goed zorgpersoneel hebben en behouden’

De balans tussen draagkracht en draaglast van zorgmedewerkers is zoek, volgens zorgorganisaties. Hierdoor staat het werkgeluk onder druk. Werkgevers moeten zorgen voor verlaging van de werkdruk en nieuwe aanwas van vakmensen is hard nodig. Het is echter ook belangrijk om de draagkracht onder zorgpersoneel te versterken, zodat ze gelukkig zijn. Anders komt de beschikbaarheid van zorg in het geding en moet de maatschappij veel zorgtaken anders organiseren.

Dit stellen Irene van der Fels, onderzoeker gezond werken in de zorg bij Stichting IZZ en Arjan Vergeer, oprichter van 365 Dagen Succesvol, naar aanleiding van het onderzoek van Stichting IZZ & PGGM & Co, uitgevoerd door Miles Research dat onder 2000 respondenten is afgenomen in maart 2022. De coronagevallen stijgen en Nederland staat volgens het RIVM een nieuwe coronagolf te wachten. Daarnaast zijn, volgens Van der Fels en Vergeer, zorg- en welzijnsmedewerkers minder mentaal fit dan de rest van werkend Nederland en hebben zij minder energie en leidt de hoge werkdruk tot een negatieve werk-privé-balans.

Extra verstoring door nieuwe coronagolf

Een komende coronagolf zou daarbij dus voor extra verstoring van het werkgeluk onder zorgmedewerkers kunnen leiden. Vergeer zegt daarover: „Er zijn meerdere voorwaarden voor geluk. De vijf meest bepalende pijlers voor een gelukkig leven zijn; fysieke en mentale gezondheid, financiële situatie, relaties en werk. Als één van deze pijlers wankelt, dan raak je uit balans en dat zorgt ervoor dat de andere pijlers onder druk komen te staan.”

Van der Fels, van Stichting IZZ, vult aan: „Gezondheid, en daarmee de beschikbaarheid van zorg, is één van de belangrijkste factoren voor het ervaren van geluk. Hiervoor is het essentieel dat we goed zorgpersoneel hebben en behouden. Nu vallen te veel van hen voortijdig uit, hetgeen de belasting voor de collega’s zwaarder maakt. We moeten voorkomen dat de zorg niet meer bereikbaar is omdat er simpelweg te weinig zorgverleners zijn.” De werkdruk is hoog, ook door de inhaalzorg. Het ziekteverzuim zorgbreed over het eerste kwartaal van 2022 is 9,8 procent. Terwijl dit in 2021 in dezelfde periode 7,6 procent was. Dit is dus een stijging van 30 procent ten opzichte van vorig jaar. De spoedeisende hulp van ziekenhuizen wordt al vaker gesloten omdat de toestroom te groot is. Als deze situatie zo doorgaat, kan dit uiteindelijk zorgen voor het sluiten van zorgorganisaties. Met het oog op een nieuwe coronagolf, blijft de situatie volgens Van der Fels en Vergeer zorgelijk.

‘Meer ruimte nodig voor mensgerichte en professionele zorg’

Maar wat kan daaraan gedaan worden? Dat begint volgens Van der Fels en Vergeer met bewustwording en waardering, die we na corona lijken te zijn kwijtgeraakt. Vergeer: „Geluk heeft een belangrijke preventieve werking, net als andere leefstijladviezen. Gelukkige mensen zijn over het algemeen tevredener en productiever op het werk.” Volgens Van der Fels moet er meer aandacht komen voor personele aspecten zoals draaglast en draagkracht van werknemers: „Neem het op in de arbeidsvoorwaarden, het scholingsaanbod en het gezondheids- en loopbaanbeleid. Ook leidinggevenden in de zorg kunnen meer investeren in het geluk van hun zorgprofessionals. Stimuleer autonomie en vertrouwen. Creëer doorgroeimogelijkheden. Praat meer met elkaar. Minder regels op de werkvloer, minder bureaucreatie en hiërarchie en minder administratieve rompslomp. Bied méér ruimte en vrijheid om datgene te doen waar deze groep zo bevlogen in is: mensgericht en professionele zorg verlenen.”

‘Als er een nieuwe lockdown komt, zal dat voor ongekende weerstand zorgen’