WANT Health & mind 19 jun 2022, 16:15

Leestijd: 2 minuten

Last van keuzestress? Dat is een mythe, zegt deze breindeskundige

Last van keuzestress? Geen zorgen, want je bent lang niet de enige. Veel mensen worstelen met alledaagse keuzes. Of het nu gaat om welk gerecht je van een menu kiest, of welke serie je aanklikt op Netflix. Het leven lijkt veel makkelijker (en vlotter) voor besluitvaardige mensen.

Wojciech Zajkowski, cognitief neurowetenschapper aan de Universiteit van Warschau, deed hier onderzoek naar. Hij bestudeerde de verschillen tussen besluitvaardige en besluiteloze mensen. En wat bleek? Besluitvaardige mensen zijn helemaal niet beter in het maken van keuzes.

Wie kan er beter keuzes maken?

Zajkowski ondervroeg voor zijn onderzoek 723 deelnemers. De 60 meest vastberaden en 60 meest twijfelachtige deelnemers namen vervolgens deel aan de experimenten. Ze doorliepen een reeks cognitieve taken, waarbij ze keuzes moesten maken met een laag risico. De respondenten kregen bijvoorbeeld de vraag welke snacks ze liever zouden eten.

Bij het maken van de beslissingen werden verschillende processen met elkaar vergeleken. De onderzoekers keken naar hoe snel de deelnemers nieuwe informatie verwerkten en hoeveel informatie ze nodig hadden om een keuze te maken. Bij het maken van de keuze zelf werd er gekeken naar in hoeverre de uitkomst wordt beïnvloed door voorkennis en hoe zeker de respondenten waren over hun beslissing.

Nauwelijks verschil

In alle experimenten was er tussen beide groepen maar één verschil. De besluitvaardige deelnemers hadden meer vertrouwen in hun keuzes. Er waren geen verschillen in nauwkeurigheid, snelheid, voorzichtigheid of gevoeligheid. De besluitvaardige groep was zelfverzekerder, terwijl ze op geen enkele manier beter, sneller of nauwkeuriger was. Besluiteloze mensen kunnen dus informatie net zo snel verwerken en keuzes maken op dezelfde snelheid.

Minder of meer vertrouwen hebben in de gemaakte keuze beïnvloedt de uitkomst niet. Het kan echter wel van invloed zijn op het halen van doelen. Als je er bijvoorbeeld weinig vertrouwen in hebt dat je een lastig tentamen haalt, heb je ook minder zin om te leren. De kans dat je de toets dan nog haalt, is natuurlijk heel klein. De reden van dit verschil moet nog nader onderzocht worden. Sommige onderzoeken suggereren een verband met hoe mensen hun emoties verwerken. Dit zou kunnen verklaren waarom sommige mensen slagen waar anderen dat niet doen. Al met al kun je als je weer eens keuzestress ervaart rustig ademhalen. Je bent namelijk een stuk besluitvaardiger dan je denkt!

Gedaan met de zon en hitte? Nee hoor, komende week weer zomers warm