Fleur Broeders Health & mind 8 jun 2022, 19:28

Leestijd: 4 minuten

Een depressie voorkomen? 7 signalen dat het tijd is om aan de bel te trekken

Steeds meer Nederlanders kampen met een depressie of depressieve gevoelens. Een op de vijf krijgt in het leven te maken met een depressie en zelfmoord is de nummer één doodsoorzaak bij jongeren. Daarnaast kampt een op de zes werknemers momenteel nog met burn-outklachten. Met andere woorden: met onze mentale gezondheid gaat het niet best. En dat moeten we serieus nemen. Gelukkig zijn er signalen waarmee we depressies vroegtijdig kunnen opsporen.

Daarom: een expert aan het woord.

Jarno Korf is artistiek directeur en acteur bij Throughout Productions en is ervaringsdeskundige als het gaat om depressies. Door seksueel misbruik in zijn jeugd is hij in verschillende depressies terecht gekomen. Nu gebruikt hij zijn kennis om anderen te helpen met deze problemen en depressie bespreekbaar te maken. En of je de crisis kan voorkomen? Vast en zeker.

Depressie vroegtijdig opsporen

Eén ding is in elk geval duidelijk, je kan niet zomaar het label ‘depressie’ op iemand plakken. Zo werkt dat niet. “Er zijn wel verschillende signalen waarmee we er een kunnen herkennen”, vertelt Korf.

De signalen werken als volgt: als een jongere twee weken lang last heeft van de symptomen, dan spreken we van een depressie. Bij volwassenen is dat vijf weken.

De kern bestaat uit twee punten waar een depressief iemand zich in kan herkennen. De eerste is een depressieve of prikkelbare stemming. De andere is geen plezier meer beleven. Je krijgt een verminderde interesse in (bijna) al je activiteiten.

Vier symptomen

Wanneer heb je dan te maken met deze kern? Dat is wanneer je minimaal vier van deze symptomen bij jezelf herkent:

1. Slaapgebrek of teveel slapen
2. Geremd of rusteloos zijn
3. Vermoeidheid of verlies aan energie
4. Je waardeloos of extreem schuldig voelen
5. Terugkerende gedachten aan de dood of zelfdoding
6. Concentratieproblemen of besluiteloosheid
7. Eetproblemen (te weinig of te veel eten) of gewichtsverandering

Korf: „Wanneer je last hebt van deze gevoelens en de kenmerken bij jezelf signaleert, dan is de volgende stap om dit te delen.”

Praten staat op één

Deel het, dat is de grote tip. „Wanneer je de depressieve gevoelens voor jezelf gaat houden, dan ga je ermee rondlopen en worstelen. Het stapelt zich alleen maar op”, zegt de deskundige. Je moet je er dus over uitspreken, maar dat is meestal makkelijker gezegd dan gedaan.

Daar zijn handvaten voor. „Wat van belang is, is je bewustzijn. Het is namelijk oké om je even niet goed te voelen; dat heeft iedereen wel eens. Kutdagen bestaan en mogen er ook zijn”, vertelt Korf. Het is ook niet zo dat je direct richting de psycholoog moet.

View this post on Instagram

A post shared by BEDROCK Magazine (@bedrockmagazine)

Een gesprek met iemand die dichtbij je staat kan jouw last al verminderen en een depressie dus voorkomen. Korf geeft een voorbeeld:

„Zie het als een emmertje water. Het stroomt steeds voller met al die depressieve gevoelens. Ze nemen toe totdat hij bijna overstroomt. Hoe kom je nou van dat water af? Door het eruit te gooien. Praat er dus over en de last gaat weg. Het waterpijl zakt, de druk valt weg en er ontstaat een leegte. Ruimte om over andere dingen na te denken.”

Geen hokjes denken

Herken de signalen bij jezelf en zet het om in een gesprek. Er zijn ook andere dingen die je kunnen helpen om uit de sleur te komen. „Wanneer iemand depressieve gevoelens heeft, geef dan geen advies. Zeggen dat het wel weer over gaat, werkt vaak averechts.” Het woordje ‘moet’ is een verboden term volgens hem. „Dat blokkeert mensen. ‘Jij moet naar de psycholoog’ werkt niet.”

Er wordt volgens Korf ook nog te veel in hokjes gedacht. „We hebben een beeld van wat een depressie is, namelijk dat je allerlei depressieve gevoelens ervaart. Maar als iemand depressieve gevoelens heeft, dan betekent dat niet dat deze automatisch een depressie heeft.” Zet iemand dus niet in een hokje tijdens een gesprek. Open vragen zijn een grote tip: ‘vertel eens’, ‘hoe is dat voor jou’ en ‘hoe is het eigenlijk met je?’.

Depressiepreventie in het theater

Depressie bespreekbaar maken, dat is iets wat Korf wilt. Dat doet hij met de theatervoorstelling Laat Het Licht Aan. „Op een gegeven moment was mijn eigen depressie zo erg dat ik mezelf een keus gaf: ik kan uit het leven stappen of ik kan verwerken wat mij is overkomen.” Hij koos voor het tweede en tijdens zijn proces schreef hij het script voor de voorstelling.

Het verhaal wordt van twee kanten belicht, namelijk uit het standpunt van degene met de depressie en degene die naast deze persoon staat. Iedereen kan zich identificeren: pure zelfreflectie. „We laten iedereen met vragen zitten, want dan begint het gesprek pas.” 113 Zelfmoordpreventie is partner van het stuk en ook de Depressie Vereniging heeft zich aangesloten bij Laat Het Licht Aan. „Alleen samen gaan we het verschil maken en brengen we verandering.”

De voorstelling is gemaakt voor grote groepen leerlingen en wordt gespeeld in theaters of een schooltheater.

Meer artikelen over een depressie lezen? Dat kan hier.

Problemen rondom stages, blijkt uit onderzoek: ‘Stagiair wordt te vaak ingezet als goedkope arbeidskracht’