Laatste lockdown zorgde voor sombere gevoelens: jongeren dachten vaker aan zelfmoord
De laatste lockdown heeft maar weinig goeds betekend voor Nederlandse jongeren. Ruim één op de vijf van hen dacht tijdens die periode namelijk weleens serieus na over zelfdoding. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en andere gezondheidsorganisaties melden dat op basis van een peiling onder 5826 jongeren tussen de 12 en 25 jaar.
Zulke gedachten kwamen het vaakst voor onder jongeren die al langer kampten met eenzaamheid of andere psychische klachten. Ook jongeren die in hun eigen leven de gevolgen van de coronapandemie ondervonden, hadden hier last van.
Huisartsen zagen in dezelfde periode, tussen december vorig jaar en februari dit jaar, ook beduidend meer jongeren die gedachten hadden over zelfdoding, of die zelfs een poging tot zelfdoding deden, dan voor de pandemie. In absolute zin gaat het om enkele gevallen per week.
Onlangs bleek overigens nog dat er zorgen zijn om een nieuwe coronagolf in het najaar. Als dat zo is, ligt ook een nieuwe lockdown weer op tafel.
Jongeren dachten vaker aan zelfmoord
Als we kijken naar de procentuele toename over een langere periode, blijkt hoe groot de toename is. Zo registreerden huisartsen in 2021 36 procent meer consulten die met zelfmoord te maken hadden dan voor de pandemie. In het eerste kwartaal van dit jaar bleef dit aantal ongeveer net zo hoog. „Bij deze cijfers gaat het bijna alleen maar om 15- tot 24-jarigen”, klinkt het.
Suïcidale gedachten kwamen vaker voor bij jongens dan bij meisjes. Daarnaast waren vmbo’ers en mbo’ers die niet meer bij hun ouders wonen, relatief kwestbaarder. Dat rapporteren de organisaties die samenwerken in het Netwerk Gezondheidsonderzoek bij Rampen (GOR). Naast het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maken onder meer de GGD, ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum en onderzoeksinstituut Nivel daar deel van uit.
De ondervraagde groep die aangaf soms of vaak zelfmoordgedachten te hebben gehad, was in deze onderzoeksronde ruim twee keer zo groot als in het kwartaal ervoor. De onderzoekers melden dat toen een andere onderzoeksgroep werd ondervraagd, „maar beide groepen jongeren waren representatief”, voegen ze eraan toe.
Mentale klachten door lockdown
„Het is belangrijk om de verdere ontwikkeling goed te blijven volgen en extra alert te zijn op de risicogroepen”, concludeert het RIVM. „Met het oog op de toekomst is het belangrijk om mentale gezondheidsrisico’s bewust mee te nemen in de afwegingen over eventuele nieuwe maatregelen.”
Van de jongeren die aan de peiling meededen had de meerderheid (55 procent) last van stress. Ruim vier op de tien (43 procent) gaven aan psychische klachten te hebben. Ook rapporteerden veel jongeren klachten als vermoeidheid (36 procent), prikkelbaarheid (22 procent) en geheugen- of concentratieproblemen (ook 22 procent).
Met volwassenen ging het gemiddeld beter. Toch had in de groep van 26 tot en met 35 jaar ook 36 procent last van psychische klachten. De onderzoekers tekenen bij al hun resultaten aan dat het om momentopnamen gaat. „De omstandigheden kunnen inmiddels anders zijn.”
Denk je aan zelfmoord? Praat erover. Bel 0800-0113 of chat via 113.nl.