Esther van Dijk Health & mind 27 sep 2021, 21:01

Leestijd: 4 minuten

Dit kunnen wij als ‘westerlingen’ leren van de Japanse cultuur

We leven in een tijd waarin onderwerpen als mindfulness, dankbaarheid en bewustwording hottopic zijn. De Japanse cultuur kent veel gewoontes en rituelen die passen binnen deze topics. Maar hoeveel weten wij eigenlijk van de Japanse cultuur?

Metro sprak met de voorzitter van de Japans-Nederlandse vereniging Ingrid Houtkooper. Ingrid zegt: „In Japan wonen natuurlijk ook gewoon mensen van vlees en bloed net zoals in Nederland”, maar toch kunnen wij ‘westerlingen’ iets leren van de Japanse cultuur en hun gewoontes. De Japanse cultuur kent een grote reeks oude gewoontes en tradities.

De Japanse cultuur in vier waarden:

• Respect
• Bewust zijn
• Discipline
• Dankbaarheid

In Japan is geen sprake van een overkoepelende godsdienst. De Shinto-religie wordt gezien als de oorspronkelijke religie van Japan en is door het hele land te zien. „Shinto schrijnen (kerken) zie je overal, zelfs op het platteland, en worden overal heel goed onderhouden.” De religie is voor de meeste Japanners een gewoonte en onderdeel van het dagelijks leven. Leuk om te weten is dat over het algemeen rondom vrolijke gebeurtenissen, zoals een geboorte Shinto rituelen worden gebruikt. Rondom sterfte worden boeddhistische rituelen gebruikt en rondom huwelijken vaak christelijke rituelen.

Elke dag tijd nemen voor ontspanning

In Japan is het een gewoonte om elke dag even de tijd te nemen voor ontspanning. „Japanners gaan niet in bad om schoon te worden (ze wassen zich voordat ze het bad in gaan buiten het bad), maar om te ontspannen. Met een heet bad in de avond spoel je letterlijk alle stress en zorgen van de dag van je af.” De meeste Japanners nemen elke dag een bad ter ontspanning. In Nederland „gaan we vaak maar door” zonder een moment voor onszelf te nemen. Weet dat elke dag een moment voor jezelf nemen goed is voor je mentale gesteldheid en je innerlijke rust.

Bovendien is Japan is een vulkanisch eiland en bevat daardoor heetwaterbronnen met water dat rijk is aan mineralen. Deze heetwaterbronnen heten onsen. Onsen zijn – zegt men in Japan –  goed voor allerlei zaken, zoals de bloedsomloop, hoge bloeddruk, menstruatieklachten, reuma en wonden. De onsen ruiken overigens niet allemaal zo lekker (bijvoorbeeld door de aanwezigheid van zwavel) of zijn niet allemaal zo mooi helder. Maar je moet wat overhebben voor de gezondheidseffecten.

View this post on Instagram

A post shared by MyTravelGuide (@mytravelguide_official)

Bewust stil staan

In de Japanse cultuur zit ‘bewust zijn’ van de kleine dingen integraal ingebakken. In Japan heb je bijvoorbeeld een nationale vrije dag voor ‘respect voor de ouderen’. Op deze dag is iedereen vrij en neemt de tijd om zijn/haar ouders of grootouders te bezoeken. Bovendien heeft Japan nog meer nationale vrije dagen, zoals de dag van de zee en de bergen. Deze vrije dagen staan in teken van iets wat wij ‘westerlingen’ over het algemeen vanzelfsprekend vinden.

Voor het kijken naar de roze kersenbloesem in de lente hebben Japanners een speciaal woord: ‘Hanami’. De letterlijke vertaling is ‘kijken naar de bloemen’. Ook voor het ‘kijken naar de maan’ is er een speciaal woord: ‘Tsukimi’. Japanners hebben dus zelfs in hun taal, woorden die ‘bewust zijn’ oproepen.

View this post on Instagram

A post shared by Ventur Luxury Travel (@venturluxetravel)

Eten met de seizoenen

In Japan is het een gewoonte om eten met de seizoenen. De seizoenen lopen veelal gelijk met de Nederlandse, maar toch is er een duidelijk verschil dat de overgangen van de seizoenen sneller verlopen dan bij ons. Zo kan er in Japan in maart nachtvorst zijn en een maand later in april volop zomer.

Het eten met de seizoenen brengt je niet alleen in contact met de natuur, maar ook met je eigen lichaam. Bovendien is de natuur zo slim dat we uit seizoensproducten vaak precies halen wat we nodig hebben. Denk aan zoete kersen in de zomer en pompoenen in de herfst.

Leuk om te weten is dat het in Japan gebruikelijk is om fruit als cadeau te geven. Dit is dan niet zomaar fruit, maar het mooiste van het mooiste zonder plekjes met een óverheerlijke smaak.

View this post on Instagram

A post shared by 山七商店 (@yama7shoten)

Ingrid Houtkooper

Ingrid Houtkooper is de voorzitter van de Nederlands Japanse vereniging. Deze vereniging zet zich in voor de verbreding en verdieping kennis van Japan in Nederland. De vereniging organiseert van alles: van interessante lezingen tot rondleidingen door een Japanse tuin. Een lidmaatschap kost 20 euro per jaar.

Ben je fan van Japanse films, zoals anime? Donderdag 30 september begint het filmfestival Camera Japan in Amsterdam. Lees hier meer informatie over het programma.