Redactie Metro Health & mind 26 sep 2020, 11:17

Leestijd: 2 minuten

Onderzoekers UMC Amsterdam: corona tast de hersenen aan

Nederlandse onderzoekers van het Amsterdam UMC hebben ontdekt dat corona nog schadelijker is dan we al wisten: het tast ook de hersenen aan.

De ziekte kan ertoe leiden dat het immuunsysteem in de hersenen op hol slaat. Het onderzoek is vandaag gepubliceerd in het toonaangevende medische tijdschrift The Lancet Microbe.

Hersenen overledenen onderzocht

Patholoog Paul van der Valk bestudeerde met zijn team uitvoerig de hersenen van elf patiënten die aan COVID-19 zijn overleden. Bij tien van de elf zagen zij dat de ziekte duidelijke sporen in het brein had achtergelaten. Er werden afweercellen (zogeheten T-lymfocyten) ontdekt die niet in de hersenen thuishoren.

Deze afwijkingen trof hij bij de overleden patiënten in de gehele hersenen en het ruggenmerg aan. „Dit zijn cellen die normaal gesproken uit de hersenen worden geweerd”, zegt Van der Valk tegen Nieuwsuur. „Maar bij de COVID-19-patiënten zagen we dat ze de bloedbaan hadden verlaten en het hersenweefsel binnentraden. Dan weet ik als patholoog: hier is iets goed mis.”

Het virus zelf werd niet in de hersenen van de overledenen teruggevonden, zo melden de onderzoekers uit Amsterdam. Van der Valk ziet daarom sterke aanwijzingen dat de afweercellen, bedoeld om COVID-19 te bevechten, per abuis ook bepaalde eiwitten in het brein hebben aangevallen. „Dat kan gebeuren als het eiwit enigszins op het virus lijkt. Het eigen immuunsysteem slaat dan op hol.”

Meer onderzoek nodig

Nader onderzoek is nodig om te weten op welke lichaamseigen eiwitten in de hersenen deze afweercellen het gemunt hebben. Maar het proces zou mogelijk wel kunnen verklaren waarom zoveel coronapatiënten nog langdurig, soms vele maanden, last houden van vermoeidheid en concentratieproblemen, zegt Van der Valk. „Mogelijk kan voor deze groep immuun-onderdrukkende medicatie verlichting geven. Maar dat moet eerst nog wel verder worden onderzocht.”

Britse neurologen beschreven deze zomer al dat corona in sommige gevallen hersenbloedingen en zenuwschade kan veroorzaken, ook bij mensen met relatief milde coronaklachten.

Lees ook: Recordaantal coronabesmettingen in vier staten VS, WHO vreest