Sophie Rietmulder Gezondheid Vandaag, 12:04

Leestijd: 3 minuten

Ziek geweest? Zo weet je of je nog besmettelijk bent

Met de dalende temperaturen en de kortere dagen is het griepseizoen officieel geopend en dat gaat helaas niet onopgemerkt voorbij. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat verzuim onder werknemers in de wintermaanden gemiddeld met ruim 18 procent stijgt. Dit is niet gek als je bedenkt dat we tijdens de herfst- en wintermaanden veel vatbaarder zijn voor ziekten zoals griep en verkoudheid. Maar hoe komt dit? En hoe weet je wanneer je na een ziekteperiode niet meer besmettelijk bent?

We spreken met hoogleraar Celbiologie en Immunologie Huub Savelkoul.

Waarom worden we ziek in de winter?

Dat we in de winter veel sneller ziek worden, komt doordat veel virussen beter overleven en zich sneller verspreiden bij lagere temperaturen en een lage luchtvochtigheid. Daarnaast verzwakt koude lucht ons immuunsysteem. Bij blootstelling aan kou vernauwen de bloedvaten in de luchtwegen, waardoor minder immuuncellen de slijmvliezen bereiken en ziekteverwekkers gemakkelijker kunnen binnendringen. Bovendien leidt minder blootstelling aan zonlicht tot een lagere productie van vitamine D, wat we nodig hebben voor een goed functionerend immuunsysteem.

In de winter brengen we ook meer tijd binnenshuis door in slecht geventileerde ruimtes, wat goed nieuws is voor virussen die zich snel willen verspreiden. En dat verspreiden gaat als een speer. Gemiddeld besmet één persoon zo’n tien tot twaalf andere mensen, legt hoogleraar Celbiologie en Immunologie Huub Savelkoul uit.

Influenzavirus

Deze griep, waar we dus bijna niet aan ontkomen, wordt veroorzaakt door het influenzavirus en begint vaak plotseling met symptomen zoals koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid, keelpijn, droge hoest en (hoge) koorts. De koorts kan binnen twaalf uur oplopen tot 39°C of hoger en duurt meestal drie tot vijf dagen.

Je bent niet volledig immuun voor griep als je het al eens hebt gehad, omdat er verschillende griepvirussen bestaan die ook nog eens elk jaar veranderen, vertelt Savelkoul. Op deze manier bereikt het virus zijn doel – zoveel mogelijk mensen besmetten – en moet je immuunsysteem harder werken om de verschillende virussen te herkennen en af te weren. Het herstellen van de griep is een kwestie van geduld. Volgens cijfers van het RIVM voelen mensen zich gemiddeld binnen één tot drie weken na het ontstaan van de eerste symptomen weer helemaal beter.

Zo lang ben je besmettelijk

Hoewel het dus even kan duren voordat je je weer helemaal beter voelt, ben je gelukkig niet zo lang besmettelijk. Wat onhandig is, is dat je een dag voordat je verkoudheidsklachten beginnen al besmettelijk bent. Zo weet je dus niet precies wanneer het verstandig is om afstand te houden van je omgeving. Wel weten we wanneer het weer veilig is om je weer onder de mensen te begeven: ongeveer een week na het opkomen van de eerste klachten kun je je omgeving niet meer aansteken.

Savelkoul zegt hierover: „Je bent een week tot tien dagen besmettelijk. Het is belangrijk om dan zoveel mogelijk thuis te blijven en niet in de buurt van anderen te komen om de kans op besmetting te verkleinen. Daarna zul je zien dat je hoest droger wordt. Dit wordt dan niet meer veroorzaakt door het virus, maar door het herstel van je luchtwegen. De kans op besmetting is daardoor al flink afgenomen.”

Voorkom besmetting

Of je nu zelf ziek bent, of niet zit te wachten op een griepvirus: er zijn gelukkig een hoop dingen die je kunt doen om besmetting te voorkomen. Het RIVM geeft aan om regelmatig je handen te wassen met water en zeep, vooral na hoesten, niezen of het aanraken van oppervlakken zoals deurklinken en trapleuningen.

Hoest of nies in de binnenkant van je elleboog in plaats van in je hand, om te voorkomen dat je het virus verspreidt. Vermijd nauw contact met mensen die ziek zijn en blijf zelf thuis als je je niet goed voelt zodat je anderen niet besmet. Zorg ook voor voldoende ventilatie in ruimtes waar veel mensen samenkomen. Ondersteun je daarbij je immuunsysteem door goed te slapen, gezond te eten en voldoende te bewegen? Dan maak je het virussen flink lastig om jouw winterpret te verpesten.

‘Laat Faber lekker zelf aan de grens gaan staan, voor haar stoppen ze sowieso’

Explosies Den Haag in Opsporing Verzocht: ‘Aanwijzingen dat explosie gericht was op bruidsmodezaak’

Reacties