Hendriëlle de Groot Gezondheid 28 nov 2024, 11:36

Leestijd: 5 minuten

Een ui tegen verkoudheid, gemberthee tegen keelpijn: feiten & fabels over ziek zijn

De ‘r’ is weer in de maand en dat betekent voor velen hoesten, verkoudheid en keelpijn. Wat kun je het beste doen als je ziek bent? Een ui naast je bed tegen een neusverkoudheid, gemberthee tegen keelpijn. Maar helpen die huis-tuin-en-keukenmiddeltjes à la ‘oma weet raad’ wel? Metro zet de fabels en feiten op een rij.

In de loop van de dag voel je je steeds zieker worden. Je moet onophoudelijk niezen en hebt ook nog eens stevige hoofdpijn. Intussen voelt je keel branderig aan. Je bent niet de enige, veel mensen worden ziek in de herfst en in de winter. En nee, dat komt niet door de kou.

‘Een ui naast je bed tegen verkoudheid’

Uien geven niet alleen smaak aan je eten, volgens sommige mensen zijn ze echt een wondermiddel als je verkouden bent. De oude Grieken gebruikten uien al als middel om de lucht te zuiveren. Maar werkt het ook of moeten we deze tip doorverwijzen naar het land der fabelen?

Een bekend grootmoedersmiddel tegen een verstopte neus bij verkoudheid, is om een ui doormidden te snijden en deze op je nachtkastje te leggen, vlak voor het slapengaan. Daardoor zou je neus ontstoppen, waardoor je vrijer kunt ademen. Dit komt door de essentiële oliën die vrijkomen wanneer ze worden doorgesneden.

Ook na het doorsnijden, scheidt de ui nog olie af. Aan deze oliën worden geneeskrachtige eigenschappen toegedicht: ze zouden het ademen vergemakkelijken en de lucht zuiveren van bacteriën en virussen. Toch is het niet wetenschappelijk aangetoond dat dit echt helpt, schrijft populairwetenschappelijk tijdschrift Quest. Conclusie: een doorgesneden ui kan kortdurend verlichting geven bij een verstopte neus, maar je verkoudheid gaat er waarschijnlijk niet door weg.

Helpt gemberthee tegen keelpijn?

Bij alle tips die je op internet tegenkomt om verkoudheid en griep tegen te gaan, staat gemberthee toch wel bovenaan. Gemberthee zou een positief effect hebben op koude rillingen en keelpijn. Metro schreef al eerder over de vraag of gemberthee helpt als je ziek bent. Volgens Iris Groenenberg, expert op het gebied van voeding en gezondheid bij het Voedingscentrum, is er een verschil tussen gember als smaakmaker en als medicijn.

Er wordt veel beweerd over de gezondheidseffecten van gember, bijvoorbeeld dat het zou helpen bij keelpijn, wat zou komen door de stoffen met een anti-oxidatieve of ontstekingsremmende werking. Maar als je kijkt naar het wetenschappelijke onderzoek, dan mist goede onderbouwing. Dit kun je dus als fabel bestempelen, al kan een kopje gemberthee vaak geen kwaad.

‘Kippensoep helpt als je ziek bent’

Ook zo’n bekende klassieker, een tip die je vast weleens te horen hebt gekregen als je ziek bent. Namelijk dat kippensoep zou helpen. Goed nieuws, want deze bewering is waar. Een bepaald eiwit in kippenvlees bevat het aminozuur cysteïne. Dit verdunt taai slijm in de luchtwegen, zodat je het beter kunt ophoesten. Daarnaast onderdrukt kippensoep de werking van de ontstoken witten bloedcellen die je aan het hoesten maken. Kortom: kippensoep is een prima remedie om die keelpijn te bestrijden.

Word je ziek van de kou?

Je zult het vast wel vaak gehoord hebben in de winter: ga niet zonder je jas naar buiten, want anders vat je kou. Toch word je niet ziek van de kou zelf, dat is een fabeltje, schrijft Kennislink MEMO. Wel kun je sneller ziek worden in de winter, onder andere door een slechte ventilatie van je huis. In de winter zitten veel mensen binnen. Ze doen er alles aan de kou buiten de deur te houden, dus ramen en deuren zijn potdicht.

Dit heeft als gevolg dat griep- en verkoudheidsvirussen langer in de ruimte blijven hangen. Deze verspreiden zich door heel kleine waterdeeltjes in de lucht. Als je uitademt, niest of hoest, kunnen die virusdeeltjes zich verder verplaatsen door de kamer. Dit kan bij zowel warme als koude temperaturen gebeuren. Conclusie: je wordt niet ziek van de kou zelf, maar wel van de virussen en bacteriën die zich verspreiden.

‘Neusspray en hoestsiroop zijn onmisbaar als je ziek bent’

Als je een stevige verkoudheid hebt of continu aan het hoesten bent, moet je dan meteen naar de winkel rennen om neusspray of hoestsiroop te halen? Niet per se. Ze kunnen de symptomen van verkoudheid verlichten, maar genezen doen ze niet, volgens het bekende gezondheidsplatform Thuisarts.

Sterker nog: in sommige gevallen is het beter om neusspray en hoestsiroop niet te gebruiken. Ze verstoren namelijk het natuurlijke afweersysteem van je lichaam en hebben zelfs een verslavend effect. Door zowel neusspray als hoestsiroop, onderdruk je natuurlijke reflexen en daarmee verstoor je de genezing.

‘Als je verkouden bent, moet je extra vitamine C slikken’

Een bekend advies is om vitamine C te slikken tegen verkoudheid of griep. Vitamine C speelt een rol in onze afweer tegen infecties, zoals luchtweginfecties. Door vitamine C kun je je afweer weer normaal laten werken, maar als het goed is, haal je dat voldoende uit je voeding. Er is volgens het Voedingscentrum onvoldoende bewijs dat extra vitamine C helpt om een infectie te voorkomen of om je afweersysteem te versterken.

Elke dag vitamine C slikken, zorgt er niet voor dat je minder vaak verkouden wordt. Zelfs niet als je het in hoge doseringen slikt. Dit blijkt uit wetenschappelijke analyse van verschillende onderzoeken. Ook helpt vitamine C niet om griep te voorkomen. Als je een lange tijd een vitamine C-tekort hebt, kan er een verminderde weerstand ontstaan. In dat geval helpt vitamine C wel, maar dan bij voorkeur uit gezonde voeding.

Verkouden? Dit is waarom je niet je neus moet snuiten

Drink thee, slaap genoeg en nog meer handige tips om een verkoudheid te voorkomen

Reacties