Lisanne van Marrewijk Gezondheid 24 nov 2024, 18:07

Leestijd: 5 minuten

Op latere leeftijd ineens allergisch of intolerant? Een expert legt uit hoe dat zit

Volwassen en allergisch? Op latere leeftijd kun je ineens overgevoelig worden voor bepaalde producten, zoals crèmes of voedingsmiddelen. Ook als je ze je hele leven zonder problemen hebt gebruikt of gegeten. Hoe kan het dat je op je 30ste, 40ste of 50ste ineens allergisch of overgevoelig wordt voor iets? Wat is er gebeurd? En hoe ga je daarmee om?

Metro spreekt met een expert over dit onderwerp.

Wat gebeurt er bij een allergie of intolerantie?

Bijna iedereen kent wel iemand met een allergie of intolerantie. Maar wat is eigenlijk het verschil? Orthomoleculair- en hormoontherapeut Suzanne Rouhard legt het uit: „Bij een allergie is het immuunsysteem betrokken. Je lichaam ziet een onschadelijke stof, zoals pollen of bepaalde voedingsmiddelen, als een bedreiging en reageert met antistoffen. Daardoor komt histamine (of een andere stof) vrij, wat bijvoorbeeld jeuk, huiduitslag, maar ook hevige symptomen zoals moeite met ademen kan veroorzaken.” 

Bij een intolerantie is er geen immuunreactie, maar gaat het vaak om een tekort aan enzymen of een overgevoeligheid van het spijsverteringsstelsel. Rouhard noemt lactose-intolerantie als voorbeeld: „Mensen met een lactose-intolerantie missen het enzym lactase, waardoor lactose niet kan worden afgebroken. Eet of drink je melkproducten? Dan kun je buikkrampen of diarree krijgen.” 

Het verschil zit ook in de hoeveelheid: „Bij een intolerantie kan een kleine hoeveelheid goed gaan, terwijl bij een allergie een kleine hoeveelheid al een heftige reactie kan uitlokken.”

Waarom word je ineens allergisch als je ouder wordt?

Je kijkt raar op als je jarenlang probleemloos iets eet of bepaalde huidverzorging gebruikt en je dan opeens niet meer tegen dat product kunt. Hoe kan dat? Volgens Rouhard spelen verschillende factoren daarbij een rol, waaronder genetica, leefstijl en veroudering. 

Rouhard: „Als allergieën in de familie voorkomen, heb je een verhoogde kans om ze op latere leeftijd alsnog te ontwikkelen. Maar we kijken nu steeds meer naar epigenetica, oftewel: omgevingsfactoren, zoals stress en luchtverontreiniging zijn meer bepalend of je wel of niet een aandoening ontwikkelt.”

Ook het ouder worden draagt bij aan het ontwikkelen van een allergie of intolerantie. „Je immuunsysteem en spijsvertering verouderen met de jaren”, legt Rouhard uit. „De productie van het maagzuur neemt af. Daardoor vermindert de diversiteit van de darmbacteriën, terwijl deze darmbacteriën juist een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem. Ook gaat het ten koste van de productie van enzymen. Het gevolg? Het ontstaan van intoleranties.”

Wat is de rol van de hormoonhuishouding?

Op middelbare leeftijd zien we dat meer vrouwen dan mannen een allergie of intolerantie ontwikkelen. Een op de drie vrouwen tussen de 45 en 50 heeft een allergie, meldt het CBS. Er is wetenschappelijk bewijs dat gender een rol speelt; de hormoonhuishouding lijkt daarin een grote factor te zijn. 

Bij vrouwen kan de overgang een directe rol spelen in het ontstaan van allergieën, benadrukt Rouhard: „Tijdens de overgang verandert de balans tussen de hormonen oestrogeen en progesteron. Te veel oestrogeen kan de productie van histamine stimuleren, waardoor de kans op allergische klachten toeneemt. Dat verklaart waarom sommige vrouwen tijdens de overgang meer last krijgen van allergieën.” 

Bovendien remt het mannelijke hormoon (wat vrouwen overigens ook hebben, maar in mindere mate) allergische reacties juist. Is het testosteronniveau verlaagd? Dan neemt de kans op een allergie toe.

Ook voor stress is een grote rol weggelegd

Ook het stresshormoon cortisol heeft invloed. Bij acute stress stijgt het cortisolniveau, wat het immuunsysteem tijdelijk onderdrukt en waardoor een allergische reactie kan afnemen. Maar bij langdurige stress kan de aanmaak van cortisol juist leiden tot een ontregeling van het immuunsysteem. 

„Als je constant stress hebt, kan dat leiden tot een verzwakte barrièrefunctie van de huid en slijmvliezen in de darmen. Allergenen kunnen dan makkelijker via de darm in het bloed komen en een allergische reactie uitlokken”, legt de hormoontherapeut uit.

Wat kun je doen? 

Hoe kun je (de kans op) een allergie of intolerantie verminderen? Volgens de orthomoleculair therapeut begint het bij bewustwording van je leefstijl: „Kijkend naar de rol van het stresshormoon helpt het om een balans te vinden tussen inspanning en ontspanning. Korte ademhalingsoefeningen gedurende de dag kunnen helpen om de productie van stresshormonen te verlagen.”

Ook voeding speelt een rol. „Eet gezond en varieer met groenten en fruit. En zorg voor voldoende omega 3, bijvoorbeeld uit vette vis. Daarnaast dragen gefermenteerde producten bij aan een gezonde darmflora”, zegt Rouhard. „Maar let wel op: sommige mensen kunnen hier niet tegen, omdat deze producten histamine bevatten. Kijk dus hoe je lichaam erop reageert.”

Tot slot wijst Rouhard op het gevaar van te schoon leven: „Je immuunsysteem heeft prikkels nodig. Als het niet wordt uitgedaagd met bacteriën of virussen van buitenaf, neemt de kans op allergieën toe. Je hoeft je aanrecht niet schoon te maken met bleek, een doekje met water is voldoende.”

Geïnteresseerd in gezondheid en de bouwstoffen voor je lichaam? Ook in deze artikelen zetten we de feiten op een rij:

• Vitamine B12 is in je lichaam nodig voor onder meer je bloed en je zenuwen. Maar hoe herken je een tekort van die vitamine en hoe krijg je ‘t binnen?
• Je wist vast al dat vitamine C in vrijwel alle fruitsoorten voorkomt. Wist je ook wat het precies doet in je lichaam?
• In de winter maakt je lichaam minder vitamine D aan dan in de zomer. Kun je een overschot aan vitamine D oplopen als je supplementen slikt en wat gebeurt er dan?
• Veel mensen vullen hun voeding aan met supplementen. Maar zijn voedingssupplementen wel zo gezond?

De link tussen darmgezondheid en ziektes: ‘Strijd begint op ons bord’

Kak je ‘s middags in? Misschien heb je een cafeïnecrash (hier komt dat door)

Reacties