Femke van Rooijen Gezondheid Vandaag, 11:50

Leestijd: 2 minuten

Long covid ontstaat mogelijk door schade aan hersenstam, blijkt uit Brits onderzoek

Dat long covid ernstige schade in het lichaam kan aanrichten, wordt steeds meer duidelijk. Patiënten zijn vaak kortademig en extreem vermoeid. Onderzoekers van Oxford en Cambridge hebben nu ontdekt dat ook de hersenstam aangetast kan worden door het coronavirus. Het is hen namelijk gelukt om met behulp van supermoderne MRI-scanners de schade in beeld te brengen.

Dat de hersenstam ontstekingen vertoont bij covidpatiënten, werd in de eerste fase van de pandemie al duidelijk. Autopsies van overleden covidpatiënten lieten deze ontstekingen namelijk al zien. Onderzoekers vermoedden toen dat ze veroorzaakt werden door een immuunreactie op het virus en niet door de directe besmetting van de hersenen zelf, maar om dit bij levende mensen met long covid te meten, was een grote uitdaging.

Hersenstam bij levende mensen vrijwel onmogelijk te onderzoeken

Eerder was het namelijk vrijwel onmogelijk om bij levende mensen ontstekingen in de hersenstam te onderzoeken. Dat komt doordat de clusters van zenuwcellen in dit gebied heel klein en moeilijk te bereiken zijn. „Meestel krijg je pas een goed beeld van de hersenstam tijdens de autopsie”, zegt een van de onderzoekers, Catarina Rua.

Maar dankzij de 7T-MRI’s, die heel krachtig zijn, is het nu mogelijk om ontstekingen in hele kleine onderdelen van de hersenen in beeld te brengen. „De speciale MRI-scanner geeft ons de mogelijkheid om te zien hoe de hersenstam verandert door Covid-19. Zo kunnen we de langetermijneffecten van de infectie beter begrijpen en behandelen”, legt onderzoekersleider professor James Rowie uit.

Coronapatiënten uit eerste golf onderzocht

Voor het onderzoek werden de hersenen van mensen met long covid die tijdens de eerste coronagolf in het ziekenhuis belandden, nog voordat er een vaccin was, gescand. Uit deze scans blijkt dat de hersenstam, het deel van onze hersenen dat betrokken is bij ademhaling, vermoeidheid en angst, aanzienlijke schade had opgelopen door de infectie.

De hersenstam verbindt de hersenen met het ruggenmerg en reguleert veel basisfuncties in ons lichaam. Denk aan ademhaling, hartslag en bloeddruk. „De hersenstam is het vitale schakelpunt tussen ons bewuste zelf en wat er in ons lichaam gebeurt”, aldus Rowie. 

Psychologische gevolgen van long covid

Naast fysieke klachten veroorzaakt een ontsteking in de hersenstam ook psychologische gevolgen. „De hersenstam reguleert niet alleen de ademhaling, maar speelt ook een rol bij vermoeidheid en angst. Mentale gezondheid is nauw verbonden met de gezondheid van het brein”, legt Rowe uit. „Patiënten met de sterkste immuunreacties hadden ook vaker en meer last van depressie en angsten.” De veranderingen in de hersenstam die zijn veroorzaakt door Covid-19 kunnen volgens het onderzoeksteam dus ook leiden tot een slechtere geestelijke gezondheid.

Op rouwen om je huisdier rust nog altijd een taboe: hoelang duurt dat en hoe doe je dat het ‘best’?

Eva Jinek laat Achtuurjournaal te vaak wachten: ‘Zijn niet het Eén-over-Achtjournaal’

Reacties