Julia Osendarp Gezondheid 4 sep 2024, 12:06

Leestijd: 3 minuten

Vaker het bos in? Wetenschap ontdekt meer gezondheidsvoordelen van blootstelling aan natuur

De natuur doet een mens goed, dat weten we best. Maar wist je dat in sommige oosterse landen jezelf blootstellen aan een bos of natuurgebied wordt gezien als therapie of ‘medicijn’? En kennelijk is daar inmiddels ook in de westerse geneeskunde steeds meer wetenschappelijk bewijs voor.

De Japanners waren eigenlijk de eersten die deze techniek claimden. In Japan is men overigens op meerdere vlakken bezig met mentale en fysieke gezondheid. Zo staan Japanners bekend om het magische fenomeen ‘ikigai’, wat het leven geluk en zingeving biedt. En wist je dat het Japanse eiland Okinawa één van de vijf Blue Zones is? In Japan noemt men het onderdompelen in natuur Shinrin-yoku, ook wel bosbaden of bos-therapie genoemd.

Blootstelling aan natuur goed voor gezondheid

Tijd spenderen in het bos is volgens de Japanners een mindful en meditatieve manier om met de gezondheid bezig te zijn. Dat klinkt wellicht zweverig, maar eigenlijk is dat het niet. Je gaat naar een bos, zet je zintuigen aan het werk, zet je telefoon uit en brengt een paar uur aandachtig door in de natuur.

Maar tijd spenderen in de natuur heeft ook nog eens een meetbaar effect op je fysieke en mentale gezondheid. Zo haalt BBC Science Focus een onderzoek aan waaruit blijkt dat blootstelling aan de natuur voor verlaging van de bloeddruk, het speekselcortisol en de hartslag zorgt. Daarnaast zorgt het voor een verlaagd risico op diabetes en hart- en vaatziekten.

Wetenschappelijk onderzoek naar bostherapie

In Japan en Zuid-Korea doet men het meeste onderzoek naar ‘bosbaden’. Hier nemen ze bostherapie dan ook behoorlijk serieus en wordt de methode zelfs voorgeschreven door artsen. Dat beaamt ook Kirsten McEwan, universitair hoofddocent gezondheid en welzijn aan de Britse Universiteit van Derby.

Zij doet nu ook in Engeland onderzoek naar bosbaden en geeft toe dat ze aanvankelijk sceptisch was. „Ik heb een sterke medische wetenschappelijke achtergrond”, zegt ze. „Maar er waren aanwijzingen dat het de hartslagvariabiliteit van mensen verbeterde.” Uit haar onderzoek blijkt dat de hartslagvariabiliteit met 12 procent verbeterde door bosbaden en de algehele stemming werd beter door blootstelling aan de natuur.

Waarom is tijd spenderen in een bos goed?

Maar waarom is blootstelling aan de natuur, bewezen, goed voor een mens? Volgens McEwan kunnen daar verschillende verklaringen voor zijn. Dat kan bijvoorbeeld komen doordat blootstelling aan bomen en natuurlijke geluiden het parasympathische zenuwstelsel activeert. Oftewel het rust- en verteringssysteem van ons lichaam. Dit is de tegenovergestelde lichamelijke stand van de zogenoemde vecht- en vluchtmodus. In de ruststand herstellen onze cellen en is de hartslag lager. Maar er is ook een theorie die stelt dat bomen bepaalde stofjes afgeven die het immuunsysteem versterken.

McEwan is betrokken bij zo’n onderzoek naar dit soort stoffen. Uit haar onderzoek bleek dat hogere niveaus van deze chemicaliën worden aangetroffen in oude bossen vergeleken met verzorgde stadstuinen. Bepaalde boomsoorten, waaronder coniferen en groenblijvende planten, geven meer stoffen af.

Westerse en oosterse geneeskunde

Uit Japanse onderzoeken blijkt ook dat het aantal kankerbeschermende eiwitten in het bloed van mensen met 50 procent toenam na meer blootstelling aan de natuur, stelt McEwan. Volgens andere studies zou slechts twee uur per week in de natuur leiden tot een betere gezondheid.

En daarmee lijkt het erop dat de westerse geneeskunde gehoor geeft aan de eeuwenoude oosterse holistische benadering. „Ga naar buiten, het zal je goed doen”, aldus de Britse onderzoeker.

Op deze twee leeftijden slaat ouderdom het hardst toe, blijkt uit onderzoek

Met deze wetenschappelijk onderbouwde vuistregel weet je of je genoeg water drinkt

Reacties