Lisanne van Marrewijk Gezondheid 1 sep 2024, 12:10

Leestijd: 4 minuten

Check jij je huid op huidkanker? Deze tekenen wil je in de gaten houden

Je staat er vast niet bij stil als je je badhanddoek uitslaat op het strand, maar huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker. 1 op de 5 Nederlanders krijgt ermee te maken. Bovendien komt het steeds vaker voor, ook onder jongeren, aldus deskundigen. Hoe herken je huidkanker? En wat moet je nog meer weten?

Metro spreekt met Marjolein Leenarts, dermatoloog en oprichter van Drs Leenarts huidverzorging, over dit onderwerp.

Blootstelling van uv-straling door de zon en de zonnebank is dan ook de belangrijkste reden waarom huidkanker steeds vaker voorkomt, laat Marjolein Leenarts weten. „Ook de vergrijzing speelt een rol. We worden steeds ouder en ondanks dat huidkanker onder jongeren vaker voorkomt, zijn het vooral ouderen bij wie het wordt geconstateerd. Daarnaast wordt het bewustzijn groter en gaan meer mensen naar de dokter bij een verdacht plekje.”

Naar verwachting neemt het aantal huidkankerdiagnoses in de komende tien jaar ook met ruim 40 procent toe, blijkt uit een trendrapport van het Integraal Kankercentrum Nederland. 

Hoe ontstaat huidkanker?

De meeste gevallen van huidkanker worden veroorzaakt door blootstelling aan UV-straling van de zon of de zonnebank. Maar wat doet dat met onze huid? 

„Uv-straling brengt directe schade aan het DNA in de huidcellen toe, wat kan leiden tot mutaties. Het lichaam repareert of vernietigt deze beschadigde cellen, maar dit proces faalt soms waardoor beschadigde cellen zich ongecontroleerd kunnen blijven delen”, legt Leenarts uit. „En dat kan uiteindelijk leiden tot de vorming van een tumor.”

Daarnaast spelen andere factoren een rol bij het ontstaan van tumoren in de huid. „Genetische aanleg, je leeftijd en het gebruik van medicatie die het immuunsysteem remmen hebben ook invloed op het ontstaan van huidkanker.”

Waar moet je op letten?

Leenarts: „Ik merk dat de meeste mensen wel weten dat ze moedervlekken goed in de gaten moeten houden, maar waar ze op moeten letten bij de meest voorkomende soort van huidkanker, dat weten de meesten dan weer niet.”

Het type huidkanker dat het meest voorkomt, is een basaalcelcarcinoom. Gevolgd door een plaveiselcelcarcinoom en een melanoom. „Een basaalcelcarcinoom is een huidkleurig plekje, soms glanst het en soms is het wat ruw. Het ziet er bij iedereen anders uit, maar er ontstaat op gegeven moment een wondje dat niet geneest. Herstelt een wondje niet? Ga dan naar de dokter”, adviseert de dermatoloog.

Check je huid

Kort gezegd vergen vlekjes, plekjes en bultjes die er anders uitzien dan normaal, aandacht. Controleer je huid maandelijks en neem foto’s van plekjes die je niet vertrouwt, adviseert Leenarts. Met de huidmonitor app van Stichting Melanoom kun je die foto’s makkelijk opslaan en een reminder instellen om na een maand weer te controleren. 

Wees scherp op bultjes, plekjes, zweertjes en (moeder)vlekjes die: 

• Ruw aanvoelen;
• Schilferen of niet genezen;
• Zomaar bloeden;
• Niet symmetrisch zijn in kleur/vorm of een onregelmatige rand hebben;
• Veranderen van kleur of verschillende kleuren hebben;
• Groter zijn dan 6 mm;
• Uit het niets ontstaan, groeien, jeuken, verdikken, veranderen of bloeden.

Leenarts: „Zie je iets afwijkends, ga dan naar de dokter. Die kijkt echt liever een keer te vaak dan te weinig.”

Bescherm jezelf tegen huidkanker

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Je loopt al risico op huidkanker als je meer dan tien minuten onbeschermd in de zon loopt. En bij een sterke zonkracht zelfs in minder dan tien minuten, dus ook als je niet zichtbaar bent verbrand. Leenarts tipt:

• Bescherm jezelf met kleding en een hoed of pet;
• Kies voor een zonnebrandcrème van SPF 30 of hoger;
• Ga op tijd uit de zon, met name tussen 12 en 4 uur ‘s middags;
• Smeer dik genoeg en vaak genoeg, ook als je ‘gewoon’ buiten bent, zoals tijdens het tuinieren of fietsen;
• Vergeet je scheiding, lippen, oren, puntje van je neus en het randje van je badkleding niet.

Meer smeertips? Je leest fabels en feiten over zonnebrand in onderstaand artikel:

Tropisch weekend in aantocht: fabels en feiten over zonnebrandcrème

Reacties