Hendriëlle de Groot Gezondheid 23 aug 2024, 13:38

Leestijd: 4 minuten

In deze voedingsmiddelen zit microplastic – is dat schadelijk?

Je staat er misschien liever niet bij stil, maar dagelijks krijg je via je voeding plastic binnen. Microplastics, worden deze microdeeltjes aan plastic genoemd. In welke voedingsmiddelen vind je microplastic? En in hoeverre is het schadelijk voor onze gezondheid?

Onderzoekers van de University of Newcastle hebben vastgesteld dat je ongeveer 2000 stukjes microplastic per week consumeert. Dat is een ruwe schatting: het werkelijke aantal kan nog hoger liggen. Consumenten zijn zich doorgaans niet bewust van microplastic in hun voeding.

Wat zijn microplastics?

Microplastics zijn stukjes plastic van minder dan 5 millimeter groot. Deze deeltjes belanden in het milieu, waar ze zich ophopen. Ze zijn niet afbreekbaar en veroorzaken schade aan het milieu, maar mogelijk ook aan onze gezondheid. Overal komen microplastics voor: in onze oceanen, rivieren, in de lucht, in de grond en in ons voedsel.

Microplastics ontstaan door plastic zwerfafval dat in het milieu terecht komt, zoals plastic verpakkingen, flessen of visnetten, de slijtage van autobanden en synthetische kleding en als toevoeging aan producten die we dagelijks gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan cosmetica, verzorgingsproducten, schoonmaakmiddelen en wasmiddelen.

In welke voeding zit microplastic?

Het is heel moeilijk om microplastic te vermijden. Via onze voeding, maar ook door water, krijgen we veel van de deeltjes binnen. Schaal- en schelpdieren bevatten meer microplastic in verhouding tot andere voedingsmiddelen, maar het is ook aangetroffen in groente, fruit en in water.

Water bevat veel microplastic

Volgens de WHO bevat maar liefst 90 procent van het water dat in flessen is verpakt, plastic deeltjes. Deze microplastics zijn afkomstig van de verpakking, wat betekent dat wij dit, elke keer als wij water uit een fles drinken, binnen kunnen krijgen. Een literfles zou tussen de twee en 44 plasticdeeltjes bevatten.

Schaal- en schelpdieren

Schaal- en schelpdieren bevatten relatief veel microplastics. Weekdieren als mosselen bevatten grote concentraties plastic. „Schaal- en schelpdieren filteren zeewater. De microplastics komen in hun lichaam terecht, dat kunnen wij ook weer opnemen als we schaal- en schelpdieren opeten”, zegt Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid bij het Voedingscentrum. „Bij vissen gebeurt dat ook, maar de meeste microplastics zitten in hun darmkanaal. Dat zijn delen die wij niet eten.”

Wild gevangen vis is daarom een beter alternatief. In vis zitten ook plasticdeeltjes, maar veel minder dan in schaal- en schelpdieren. Vis helemaal vermijden is volgens de voedselveiligheid-expert niet verstandig, omdat het ook veel gezonde voedingsstoffen bevat, zoals omega3-vetzuren.

Groenten en fruit

Ook in groente en fruit zijn microplastics aangetroffen. „Sinds kort weten we dat planten het ook kunnen opnemen”, zegt Van der Vossen. „Planten nemen plastic via de wortels op. Daarbij gaat het ook om nanoplastics: deeltjes die nog kleiner zijn dan microplastic en door de celwand heen kunnen komen.”

Toch is er geen reden om bang te zijn om groente en fruit te eten, benadrukt ze. „Voeding is een natuurlijk iets, we vinden microplastic in veel verschillende producten. Bovendien wegen de gezondheidsvoordelen van het eten van groente en fruit zwaarder dan de mogelijke gevaren.”

In hoeverre zijn microplastics schadelijk?

Er is nog veel onduidelijk over hoe schadelijk microplastics zijn. Er moet nog veel onderzoek worden gedaan naar de gevolgen van plastic in ons lichaam. Als het gaat om de gezondheid, is er gevaar op de lange termijn. Plastic bevat schadelijke stoffen, zoals weekmakers, vlamvertragers of stabilisators. Deze stoffen kunnen hormoonverstorende eigenschappen hebben, ook kan ons immuunsysteem worden verstoord. Maar wat de gevolgen precies zijn en in hoeverre microplastics schadelijk zijn voor onze gezondheid, moet nog worden onderzocht.

„Wat we niet weten, is hoe erg het is om microplastics binnen te krijgen”, zegt Van der Vossen. „De meeste deeltjes komen niet door de darmwand heen, die poepen of plassen we uit. Slechts een heel klein deel kunnen we opnemen.”

We moeten niet bang worden voor bepaalde stoffen, benadrukt de voedselveiligheid-expert. „Ons lichaam wordt al jarenlang blootgesteld aan verschillende stoffen, maar weet daar goed mee om te gaan.”

Hoe kun je microplastics vermijden?

Microplastics zitten in groenten, fruit, schaal- en schelpdieren en in ons water. Hoe kun je voorkomen dat je er te veel van binnenkrijgt? „Er zijn niet bepaalde voedingsmiddelen die wij afraden”, zegt Van der Vossen. „Het is belangrijk om gevarieerd te eten.” Ze adviseert wel om minder plastic te gebruiken, ook buiten voedingsmiddelen om.

‘Plastic in voedsel poep je er gewoon weer uit’

Stichting waarschuwt voor drinken uit plastic flessen, maar waarom?

Reacties