Pim Pauwels Gezondheid 8 jan 2024, 14:42

Leestijd: 3 minuten

Studie: dinosauriërs reden dat bij mensen veroudering optreedt (en bij andere dieren niet)

Krijg jij rimpels? Heb je pijntjes in je gewrichten en spieren? Of laat je hoofd je soms in de steek? Geef dinosauriërs de schuld. Volgens microbiologen spelen de miljoenen jaren dat dino’s over de wereld heersten een cruciale rol dat wij mensen voelen (en zien) dat we een dagje ouder worden. Ook wordt duidelijk waarom dat bij sommige andere dieren niet het geval is.

Aan ons uiterlijk (en ook vaak aan ons innerlijk) is goed te zien hoe oud we ongeveer zijn. We lopen mank, krijgen rimpels, hebben steeds meer pijntjes aan spieren en gewrichten en hebben niet altijd alles meer op een rijtje in ons hoofd. Dat komt omdat in ons lichaam allerlei verouderingsprocessen optreden naarmate we ouder worden. Maar in de natuur is dat niet altijd vanzelfsprekend.

Sommige reptielen en amfibieën vertonen juist weinig tot geen significante tekenen van veroudering voordat ze sterven. Ook kunnen ze in sommige gevallen veel ouder worden dan wij. Waarom dat is? Een wetenschappelijk studie komt met een opmerkelijke verklaring en geeft de schuld aan dinosauriërs.

Mensen hebben door dinosauriërs veel minder genen die link hebben met lang leven

250 miljoen tot 66 miljoen jaar geleden waren de dinosauriërs de baas op aarde. Een nieuwe theorie, die de levensduurknelpunt-hypothese (longevity bottleneck-hypothese in het Engels) wordt genoemd, wijst erop dat zoogdieren tijdens dit dinosaurustijdperk constant de druk voelden om zich snel voort te planten. Anders zouden ze simpelweg uitsterven, omdat ze opgegeten werden door dino’s.

„Sommige van de eerste zoogdieren leefden onderaan de voedselketen en hebben in het dinosaurustijdperk zeker 100 miljoen jaar weten te overleven door een snelle voortplanting te ontwikkelen”, zegt professor en microbioloog Joao Pedro de Magalhaes van de University of Birmingham.

Bij zoogdieren, en dus ook bij mensen, zijn miljoenen jaren later nog altijd de gevolgen zichtbaar. Volgens de microbioloog is het die lange periode van evolutionaire druk geweest die nu nog altijd impact heeft op de manier waarop wij mensen verouderen. Na meer dan 100 miljoen jaar evolutie zijn zoogdieren veel genen verloren die een link hebben met een lang leven, zegt hij.

Het zijn die genen die ‘processen in gang zetten, die nodig zijn voor weefselregeneratie en DNA-reparatie’. Wij hebben veel minder van dit soort genen dan reptielen of amfibieën. En of we die genen ooit nog terugkrijgen? Dit zegt de wetenschap op de vraag of we 1000 jaar oud kunnen worden.

‘We moeten leven met genetische beperkingen uit dinotijdperk’

In de studie van microbioloog Joao Pedro de Magalhaes, gepubliceerd in het tijdschrift BioEssays, wijst hij op andere diersoorten die ‘werkelijk opmerkelijke’ methoden voor cel- en weefselherstel en regeneratie hebben. „Die genetische informatie was onnodig voor de zoogdieren die in het dinotijdperk het geluk hadden niet te eindigen als voedsel.”

Hoewel we nu een overvloed aan zoogdieren hebben die groot en oud worden, moeten we volgens hem ‘nog altijd leven met de genetische beperkingen die we hebben overgehouden uit die tijd’.

Nu nog bestaat zijn idee momenteel vooral als hypothese. Maar verdere onderzoeken met deze theorie in het achterhoofd kunnen meer duidelijkheid geven op de vraag waarom bijvoorbeeld kanker vaker voorkomt bij zoogdieren dan bij andere soorten, betoogt de microbioloog.

Volgens deze dokter is dit dé reden waarom mensen snel oud worden

Waarom worden sommige mensen 100 jaar oud? Dít zou zomaar het antwoord kunnen zijn

Reacties