Erik Jonk Gezondheid 6 nov 2023, 13:55

Leestijd: 3 minuten

Eiwitten: waar zitten ze in, wat gebeurt er als je een tekort hebt en wat doe je daaraan?

Met het koudere najaar en de winter op komst, kunnen we allemaal wel een potje extra energie gebruiken. Eiwitten kunnen je daarbij helpen, maar waar zit dat in?

Hieronder lees je enkele vragen en antwoorden over de broodnodige eiwitten. Hoe weet je bijvoorbeeld dat je een tekort hebt? Wat gebeurt er dan en hoe los je dat op?

Vragen en antwoorden over eiwitten

• Wat zijn eiwitten?

Daarop is het antwoord simpel: het zijn voedingsstoffen, net als bijvoorbeeld vetten en koolhydraten. Eiwitten leveren je energie, maar ook calorieën en aminozuren (bouwstenen die je nodig hebt voor een eiwit). Een ander woord voor eiwit is proteïne. Je hebt het nodig om voor de vorming van spier- en botweefsel. Een feitje: een volwassen lichaam bestaat gemiddeld voor 12 kilo uit eiwit.

• Waar zitten eiwitten in?

Metro stelde al eens een zeer uitgebreide boodschappenlijst op van producten die rijk zijn aan eiwitten. Kortgezegd kun je voor een lijstje onderscheid maken in plantaardige en dierlijke bronnen.

Plantaardig: brood, granen (zoals volkorenpasta en couscous), peulvruchten (zoals kikkererwten, bruine bonen, kidneybonen, sojabonen en linzen), tofu en tempé, noten.

Dierlijk: vlees (met 20 à 30 procent het rijkst aan eiwitten), vis, gevogelte (zoals kip), melk(producten), kaas, eieren.

• Waarom heb je eiwitten nodig?

Je lichaam kan niet zonder eiwitten, omdat ze de eerder genoemde aminozuren bevatten. Die zijn nodig voor de opbouw van je cellen en voor meerdere processen in je lichaam. Afweerstoffen bestaan bijvoorbeeld uit eiwitten en ze regelen ook de stoffentransport in je bloed. Wie een eetpatroon heeft met veel eiwitten, houdt ook het lichaamsgewicht beter op peil.

• Hoe ontstaat een eiwittentekort?

Het antwoord is eigenlijk simpel: te weinig kwalitatieve voeding tot je nemen. Dat dit een groot probleem is in ontwikkelingslanden, zal geen verrassing zijn. Maar ook in de westerse wereld, door juist een overvloed aan (ongezonde) voeding, is het aan de hand. Bij ouderen kan een tekort aan eiwitten komen door een gebrek aan eetlust. Mensen die langdurig op dieet zijn, nemen vaak onbewust te weinig calorieën tot zich. Vegetariërs en veganisten kunnen een gebrek aan eiwitten hebben als zij vlees en zuivel uit hun eetpatroon schrappen, maar geen goede vervangers verzinnen.

• Wat gebeurt er bij een tekort?

Eén van de eerste symptomen is spierafbraak. Wie spierweefsel verliest, valt af. Eet je echter juist te veel vetten en suikers (wat verslavend kan zijn), dan gebeurt het tegenovergestelde en kom je aan. Andere problemen die buiten deze twee gevolgen kunnen optreden zijn: slaapstoornissen, vermoeidheid, huid-, nagel- en haarproblemen, verminderde weerstand, oedeem (ophoping van vocht in weefsel), kinderen die te traag groeien, een vette lever en een grote kans op botbreuken.

• Hoe los je een tekort aan eiwitten op?

Een deskundige zal je een eenvoudig antwoord op deze vraag geven: „Eet meer en focus je daarbij op goed of meer op eiwitten.” Daar is geen woord aan gelogen, maar je moet het natuurlijk wel even dóen.

Meer eten lijkt een gemakkelijke oplossing, maar dat gaat niet op als je alleen maar fastfood naar binnen propt. Wie standaard de woorden vlees, vis, zuivel, eieren, tofu, peulvruchten en noten in het achterhoofd houdt, komt een heel eind.

Veel succes en vooral: eet smakelijk.

Bronnen: Voedingscentrum en Fitchef.

De nieuwe wandeltrend: met deze manier van wandelen train jij 90 procent van je lichaam

Reacties