Marloes Graat Gezondheid 2 sep 2023, 20:03

Leestijd: 4 minuten

Dít zijn de 6 symptomen waar je een ijzertekort aan herkent

Vermoeidheid, snel duizelig zijn en bleekjes zien: een ijzertekort is belangrijk om op tijd op te merken, want je kunt je er behoorlijk lusteloos door voelen. Vooral vrouwen, vegetariërs, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, hebben een grotere kans op een ijzertekort en moeten extra opletten.

Hoe herken je een ijzertekort en welke voedingsmiddelen kun je het beste eten om het te voorkomen?

Wat is ijzer?

IJzer is een mineraal dat een grote rol speelt bij de vorming van hemoglobine, een eiwit dat een onderdeel is van rode bloedcellen. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door ons lichaam, bijvoorbeeld naar je spieren. Daarom heeft ijzer zoveel invloed op of je je uitgerust of vermoeid voelt.

Als er niet genoeg zuurstof in je spieren zit, dan moet je hart harder werken en voel je je eerder vermoeid. Ook heeft ijzer een belangrijke rol bij het goed werken van je afweersysteem. Volgens het Voedingscentrum hebben vrouwen 16 milligram ijzer per dag nodig, mannen 11 milligram.

Twee verschillende soorten ijzer

IJzer komt voor in twee vormen: als heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer zit alleen in dierlijke producten zoals rood vlees, vis en gevogelte. Non-heemijzer zit voornamelijk in plantaardige producten zoals bonen, bieten en groene bladgroente.

Heemijzer wordt beter opgenomen in het bloed en daarom moeten vegetariërs en veganisten altijd extra op hun ijzer-inname letten.

Let op tijdens je menstruatie

En waarom moeten vrouwen nog eens extra goed opletten op hun ijzerinname? Dat komt doordat ze elke maand tijdens de menstruatie bloed verliezen. Dat moet aangevuld worden en voor de aanmaak van hemoglobine is er veel ijzer nodig. Zeker tijdens de menstruatie is het dus belangrijk om voldoende ijzer in te nemen.

Tijdens de zwangerschap hebben vrouwen ook een grote ijzerbehoefte. Dit komt omdat de baby tijdens de groei veel ijzer nodig heeft.

De 6 signalen van een ijzertekort

Herken jij één of meerdere symptomen? Neem dan contact op met je huisarts.

1. Vermoeid

Je futloos voelen, nergens zin in hebben en niet vooruit te branden zijn. Wie een ijzertekort heeft, voelt zich na de kleinste inspanning, zoals een trap oplopen, stukje fietsen of de was ophangen al alsof hij de Mount Everest heeft beklommen.

2. Bleke huid

Een bleke huid is een ander duidelijk zichtbaar symptoom van ijzertekort. Heb je opeens weinig kleur in je gezicht? Dan kan dit duiden op een ijzertekort.

De reden van je bleke huid komt door hemoglobine in je bloed. Hemoglobine is een eiwit dat in rode bloedcellen zit en geeft bloed de rode kleur. Bij een ijzertekort ziet hemoglobine minder rood dan normaal en lijk je daardoor bleker.

3. Snel buiten adem

Doordat er minder zuurstof in je bloed zit, moet je hart sneller pompen om overal zuurstof in je lichaam te krijgen. Doordat je hart harder gaat werken, ben je sneller buiten adem en voel je je eerder kortademig.

4. Rusteloze benen

Een tintelend gevoel in je benen, de drang om ze te bewegen of te tikken of slapende benen: als je last hebt van rusteloze benen is ijzertekort één van de bekendste oorzaken.

5. Duizeligheid

Als je opstaat even zwart voor je ogen krijgen of snel duizelig zijn na lichte inspanning. Vaak gaat het in het moment snel weer over, maar het is zeker iets om wel serieus te nemen als je hier vaker last van hebt.

Bij de huisarts kun je met een bloedtest uitsluiten of je een ijzertekort hebt.

6. Haaruitval en broze nagels

Als je ijzertekort doorzet, krijg je bloedarmoede en dat kan ervoor zorgen dat je lichaam prioriteiten gaat stellen. Je belangrijkste organen krijgen dan voorrang op je haar en nagels. Dat is de reden dat je last hebt van haaruitval en broze nagels bij bloedarmoede.

In welke voeding zit veel ijzer?

Om te voorkomen dat je een ijzertekort krijgt, kun je extra op je voeding letten als je ongesteld of zwanger bent of borstvoeding geeft. In deze voedingsmiddelen zit veel ijzer:

• Groene bladgroente: spinazie, boerenkool, broccoli
• Volkoren producten: volkoren boterham, volkoren pasta
• Fruit: vooral gedroogd fruit bevat veel ijzer, zoals dadels, vijgen en rozijnen
• Peulvruchten: linzen, kikkererwten, sojabonen, sperziebonen
• Appelstroop
  

Twijfel je of je een ijzertekort hebt? Neem dan ook contact op met je huisarts. Hij of zij kan je adviseren of een bloedtest nodig is, zodat je niet te lang blijft rondlopen met die vervelende vermoeidheid en andere klachten.

Arts Tristan van Dongen vindt ‘wondermiddel’ tegen kaalheid ‘niet zo magisch’

Reacties