Sharon van der Werf Gezondheid 23 jun 2023, 19:30

Leestijd: 4 minuten

Voeding onder de loep: hoe schadelijk is verbrand vlees van de barbecue voor je gezondheid?

In de rubriek Voeding onder de loep delen we een wetenschappelijke kijk op voeding en gezondheid. Het internet staat vol met claims over deze twee brede onderwerpen, maar klopt die informatie wel? Met behulp van verschillende experts bieden we duidelijkheid. Met vandaag: hoe schadelijk is verbrand vlees van de barbecue voor je gezondheid?

De weergoden zijn ons gunstig gestemd. Het was afgelopen week al heerlijk weer, en ook aankomend weekend tikt de maximumtemperatuur een hoog getal aan. Dat betekent maar één ding: de barbecue gaat dit weekend aan.

Bij het barbecueën zit een stukje verbrand vlees in een klein hoekje. Je let even niet op en dat kippenpootje heeft een zwart, knapperig randje gekregen. Of je speklapje verliest vet, waardoor de barbecue in no time in vuur en vlam staat. Is het verstandiger om alle verbrande stukjes vlees weg te gooien, of kan het geen kwaad als je het opeet? We vroegen het aan Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid en etikettering bij het Voedingscentrum.

Verbrand vlees op de barbecue

Als je eten laat aanbranden of te donker bakt, kunnen PAK’s ontstaan. PAK staat voor Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen. „Dit zijn schadelijke stoffen die kankerverwekkend kunnen zijn”, vertelt Van der Vossen. En dat geldt dus ook voor verbrande stukjes vlees of groenten die je van de barbecue eet. „Een groot deel van de PAK’s die we binnenkrijgen, kan het lichaam omzetten in onschadelijke stoffen. Maar een deel kan opgenomen worden in het bloed, waarna het in het lichaam kan ophopen.”

Omdat de meeste PAK’s kankerverwekkend zijn, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de inname van PAK’s zo laag mogelijk blijft. Maar hoe schadelijk is het binnenkrijgen van deze stof nu echt? „Hoeveel mensen hier precies ziek van worden weten we niet, omdat de effecten pas na lange termijn zichtbaar zijn. We weten wel dat je dit soort stoffen beter kunt vermijden. Eén keer een aangebrand stukje vlees van de bbq eten zal niet gelijk een probleem zijn, maar het is beter om dit te voorkomen.”

Zo voorkom je dat je PAK’s binnenkrijgt

Het binnenkrijgen van PAK’s is dus schadelijk voor je gezondheid. We krijgen deze schadelijke stoffen volgens Van der Vossen overigens niet alleen binnen via verbrand eten. „Ook bij bijvoorbeeld het roken van een product, kunnen via de rook PAK’s in het product terechtkomen.”

Voorkomen dat het vlees verbrandt en eventueel verbrande stukjes vlees op je bord laten liggen helpt al om deze stof niet binnen te krijgen. Maar Van der Vossen heeft nog meer tips om zo min mogelijk schadelijke stoffen binnen te krijgen als de barbecue buiten aanstaat.

• Voorkom het verbranden van o­­­­­­lie. Langer braden bij lagere temperatuur voorkomt dat het eten verbrandt.
• Voorkom tijdens barbecueën dat het vet vanuit het vlees of de marinade op de kolen druipt. Je kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van een aluminiumbakje of -folie om het vlees op te leggen. En vlees met marinade kun je beter even droogdeppen vooraf.
• Voorkom dat je tijdens het barbecueën in de rook staat. PAK’s kunnen ook via inademen of via je huid in je lichaam terechtkomen.
• Vervang bij het frituren donkere of stroperige olie. De olie moet ook vervangen worden als die gaat walmen of schuimen, of als er een sterke geur of smaak aan zit. Zeef regelmatig de zwarte deeltjes uit de frituurolie.

Acrylamide

Een andere schadelijke stof die ontstaat bij verhitting van voedingsproducten is acrylamide. „Acrylamide is een stof die kan ontstaan als zetmeelrijke producten worden verhit boven 120 graden Celsius. Producten waarin acrylamide voorkomt zijn bijvoorbeeld gefrituurde aardappelproducten zoals friet en chips, koffie, ontbijtkoek, ontbijtgranen, geroosterd brood, biscuits en crackers”, vertelt Van der Vossen.

Bij een hoge inname van de stof, kan ook deze stof schadelijk zijn voor de gezondheid. Uit dierproeven blijkt namelijk dat deze stof vermoedelijk kankerverwekkend is. Daarom raadt Van der Vossen aan om gevarieerd te eten, aardappelproducten niet te bruin te bakken en je boterham licht te roosteren.

Benieuwd naar het antwoord op andere vragen over voeding? Dan verwijzen we je graag door naar dit artikel vol interessante informatie van experts: 21 feiten én fabels over jouw voeding en een gezonde levensstijl uitgezocht. Veel leesplezier!

Voeding onder de loep: is een broodje kroket echt gezonder dan een broodje gezond?