Julia Osendarp Gezondheid 25 apr 2023, 14:00

Leestijd: 3 minuten

Slechte slaper? Dit tempert nadelige gezondheidseffecten daarvan

Oké, om te beginnen: slaaptekort los je in de basis natuurlijk op met meer slaap. Maar volgens onderzoek is er een manier hoe je de nadelige effecten van een slaaptekort kunt temperen. Namelijk door meer te sporten.

Slaaptekort is funest voor je gezondheid, dat is een gegeven. Maar helaas komen we allemaal weleens wat uurtjes nachtrust tekort. Een intensieve sportsessie kan klaarblijkelijk de negatieve gevolgen ietwat in de toom houden.

Slaap en sporten verlagen kans op hart- en vaatziekten

We hebben als mens meer controle over de hoeveelheid sport die we toepassen in ons leven, dan controle over onze slaap. We kennen allemaal dat gevoel dat je het liefst een goede en lange nacht zou maken, maar je plots draaiend en piekerend de uren ziet wegtikken.

Idealiter zorg je dat je zowel jouw slaap als de hoeveelheid beweging bewaakt. Want zowel slaap als sporten voorkomt meer dan 80 procent van de kans op hart- en vaatziekten, waaronder een hartaanval, abnormale hartritmes en coronaire hartziekte.

Onderzoek

Nieuw onderzoek toont aan dat als je kampt met slaapproblemen, je de boel in toom houdt met genoeg sportiviteit. De Chinese onderzoeker Jihui Zhang legt tegen het Amerikaanse Health uit dat lichaamsbeweging ontstekingen tempert, en gunstig is voor het metabolisme en het sympathische zenuwstelsel. Dit staat allemaal nauw in verband met de gezondheid van het hart.

Voor het onderzoek gebruikten de wetenschappers data van meer dan 92.000 Britten over hun slaap- en sportgedrag, dat tussen 2013 en 2015 verzameld werd. Waarbij zij de deelnemers onderverdeelden in korte slapers (6 uur of minder), normale slapers ( 6 tot 8 uur) en lange slapers (meer dan 8 uur). Ook verdeelden zij hen onder in lage, gemiddelde of hoge bewegingsactiviteit. Waarbij ook de intensiviteit en het level van sporten werd meegewogen.

Weinig slaap? Meer sporten

Uiteindelijk bleken 3000 van de deelnemers overleden. 1100 aan hartziekten en 1900 aan kanker. De deelnemers die te veel of te weinig sliepen en te kort lichaamsbeweging kregen (minder dan de aanbevolen 150 minuten per week), hadden de hoogste kans op overlijden.

Voor de deelnemers die niet genoeg sliepen, maar meer sporten dan aanbevolen, bleek er een gunstig resultaat te zijn. Mensen die meer sporten dan de aanbevolen 150 minuten per week, hadden geen verhoogd risico op overlijden. Zelfs als ze minder dan zes uur per nacht sliepen.

Overigens bleek dat het om een ‘hoge’ sportactiviteit ging. Voor hen die gemiddeld sporten en weinig sliepen, was wel een verhoogd kans op overlijden.

Belang van lichaamsbeweging

Onderzoeker Dr. Jihui Zhang benadrukt dat het belang van lichaamsbeweging door dit onderzoek wordt bevestigd. Niet zozeer om de tekortkomingen van slaaptekort op te vangen, maar om ontstekingen, metabole ontregeling en activiteit van het sympathische zenuwstelsel te bestrijden.

Doordat spieren aanspannen, komen er tijdens het sporten bepaalde moleculen vrij die chronische ziekten en ontstekingen tegen gaan. Sport reguleert ook cholesterol, overtollig vet en een hoge bloedsuikerspiegel. Zaken die allemaal bijdragen aan hartaandoeningen. Daarnaast draagt lichaamsbeweging bij aan de pompkracht en hartslag.

Maar heeft te veel sport ook nadelige effecten? Ja, blijkt uit het onderzoek van Zhang en zijn team. Te veel lichaamsbeweging en te weinig rust, veroorzaken net zozeer ontstekingen. Doorslaan in het sporten en te weinig rust nemen, is dus ook zeker niet gezond.

Geen slaap vervangen

„Als je nog niet beweegt, is dit een goed moment om bewust beweging toe te voegen aan je dagelijkse lijst met dingen die belangrijk voor je zijn”, concludeert cardioloog Tamanna Singh aan de hand van het onderzoek.

Uiteindelijk blijkt ook genoeg slaap één van de cruciale zaken voor een goede gezondheid. Een volwassene zou gemiddeld 7 tot 9 uur slaap nodig hebben. Als je rustmomenten zoals televisie kijken of luieren op de bank, vervangt door sport, zal dit een positief effect hebben op je gezondheid. Maar tekort slaap krijgen en dit proberen op te vangen met sport, zal op de lange termijn niet gezond zijn. Volgens Singh is niet één ding belangrijk, het gaat om balans.

Feit of fabel over koffie? Het maximale aantal koppen koffie per dag is 3