Jana Witteman Gezondheid 7 apr 2023, 17:00

Leestijd: 5 minuten

Nek- of schouderklachten? Check of jij een goede houding hebt

Twintig jaar lang is het ziekteverzuim niet zo hoog geweest als nu: 5,6 procent. Ruim 40 procent van de werkgevers binnen het midden- en kleinbedrijf maakt zich zorgen. Belangrijk dus om ons bewust te zijn van zowel de mentale als fysieke gezondheid. Een groot aspect van die fysieke gesteldheid? Onze houding.

Uit onderzoek is gebleken dat 32 procent van de Nederland in 2021 zo’n 8,5 uur per dag zit. Hoewel we bij overbelasting vaak denken aan zwaar, fysiek werk, kan lang achter elkaar zitten óók zorgen voor overbelasting van het lichaam. In Nederland zijn we Europees kampioen zitten. Niet geheel onbelangrijk om je dan ten minste bewust te zijn van die zithouding. Hoe zit jij erbij?

De houding als basis

Paula van ‘t Spijker is al 30 jaar werkzaam als fysiotherapeut en is bewegingswetenschapper. Wat zij voornamelijk ziet in de praktijk: rugklachten, arm- nek- en schouderklachten. Vroeger bekend als RSI of een muisarm, nu zijn het de zogenoemde KANS-klachten. „Veel mensen zijn zich niet bewust van de eigen houding. We weten helemaal niet hoe we zitten, staan of lopen. Dan weet je dus ook niet of dat goed is voor je lijf.”

Alarmbellen voor overbelasting

Hoewel langdurig zitten wordt beschouwd als onderbelasting van het lichaam, kun je alsnog bepaalde delen van het lichaam overbelasten. En juist door die overbelasting ontstaan er problemen, legt Van ‘t Spijker uit. „Met een goede werkhouding krijgt overbelasting minder kans.”

Ons lichaam geeft continu signalen af, stelt Van ‘t Spijker. Het probleem is alleen dat veel mensen die signalen niet herkennen. Steun jij bijvoorbeeld vaak op je ellebogen? „Dat is eigenlijk een signaal dat je rug moe is.” Door de signalen te herkennen, kun je ook actie ondernemen. Is je rug vermoeid? Dan is het goed om even te gaan staan of lopen. „Je lichaam kan dan herstellen, waarna je weer goed kunt zitten.”

Iedereen kent dit wel: even zitten de je benen over elkaar. „Dat is een krampachtigere houding dan met je voeten op de grond zitten. Veel mensen nemen deze houding juist aan, omdat het op korte termijn meer steun geeft aan je rug.” Zoek je vaak die extra steun op? Dan kan dat betekenen dat je juist een zwakke onderrug hebt en daardoor extra kracht via je benen genereert, legt Van ‘t Spijker uit. „Op termijn wordt die rug dan nog zwakker.” Heb jij je benen al van elkaar gehaald?

Let op je hoofd

Hang je even op je stoel, dan is er absoluut geen nood aan de man. „Maar langdurig hangen, dat is wel een probleem.”

Zelfs als je al jaren een verkeerde houding hebt, dan is er geen reden tot paniek. Het is nooit te laat om je houding te verbeteren. De eerste stap is dan om je bewust te worden van het lichaam. Daarna is het een kwestie van ervaren hoe je wél goed zit. De laatste stap – misschien wel de moeilijkste – is volhouden. „De Nijmeegse vierdaagse kun je ook niet in één keer lopen zonder training. Maar we denken wel dat we dag in dag uit zomaar kunnen zitten. Om dat vol te houden is het belangrijk om sterker te worden.”

Collega met stress? Met deze tips schieten we elkaar te hulp

Zie je dat je collega bijna met zijn of haar gezicht in het scherm zit? Probeer dan ook elkaar te wijzen op de houding. „Je hoofd weegt al gauw 7 kilo”, legt de bewegingswetenschapper uit. „Je billen zijn je steunvlak. Hangt je hoofd zo’n 10 centimeter vóór dat steunvlak, dan moeten je rug- en nekspieren veel harder werker.” Daarom is werken op een laptop zonder extra scherm sterk af te raden. „Eigenlijk kijk je dan altijd naar beneden.”

Slaaphouding

Misschien heb je hier niet direct aan gedacht, maar een slechte nachtrust werkt door, overdag. Niet alleen mentaal, maar ook in je houding. „De kans dat je dan onderuit gezakt op je stoel zit als je moe bent, is groter dan wanneer je wel goed slaapt. Daarmee heb je dus weer meer kans op overbelasting.”

Een houding per activiteit

Een tip van de bewegingsexpert? „Koppel je houding aan een activiteit. Wil je bijvoorbeeld even ergens over rustig nadenken? Dan kan het lekker zijn om je rugleuning goed te gebruiken en achterover te leunen. Is het tijd om mails te beantwoorden? Dan kun je bijvoorbeeld actief gaan zitten. En heb je een belafspraak? Leer jezelf dan aan de gaan staan of maak meteen een wandeling.”

Het duurt even voordat dit soort gewoontes geautomatiseerd zijn in ons systeem, legt Van ‘t Spijker uit. Gelukkig zijn daar hulpmiddelen voor. Plak bijvoorbeeld post-its op je bureau om jezelf hieraan te herinneren, of zet wekkers op je telefoon die je vertellen dat het tijd is voor een nieuwe houding. Succes!

✅Checklist voor een goede zithouding

• Houd je voeten plat op de grond
• Laat je onderarmen op de tafel rusten. Kun je je schouders relaxed naar beneden laten hangen? Dan zit je goed. Trek je je schouders op? Dan is je tafel te hoog.
• Is je bureau te laag? Dan hangt je hoofd waarschijnlijk naar voren. Het gevolg? Zo’n 5 tot 7 kilogram dat extra gedragen moet worden door je nek, schouders en rug.

Waarom ‘loud leaving’ dé oplossing kan zijn voor werkstress