Sam Dille Gezondheid 31 mrt 2023, 19:22

Leestijd: 3 minuten

Chocola, chips en patat zijn heerlijk, maar veranderen je hersenen voorgoed

Je weet vast wel dat het moeilijk is om een stuk chocola, een zak chips of een puntzak patat te laten staan. De zoete en vette lekkernijen smaken niet alleen heerlijk, maar ze sollen ook met ons brein. Zelfs als we er maar een klein beetje van nemen.

Zodra je iets zoets eet, zoals chocola, wordt namelijk het beloningssysteem in het brein geactiveerd. Vetten en suikers worden verwerkt in het lichaam, waardoor de hersenen prikkels ontvangen en dopamine vrijkomt, beter bekend als ‘het gelukshormoon’. Op die manier leren de hersenen dat ze blij worden van suiker en vet, waardoor ze een volgende keer weer iets ongezonds op hun bordje willen zien.

Patat en chocola: vertrouwd en veilig?

Een andere reden waarom we zo gelukkig worden van chocola en patat, heeft te maken met één van de eerste dingen die we in ons leven drinken. Moedermelk zit ook boordevol suikers en vetten.

Nergens in de natuur is voedsel te vinden dat tegelijk hoog in suikers en vet is, maar moedermelk is de grote uitzondering. Omdat het onze eerste kennismaking is met voedsel, smaakt suiker heel vertrouwd en veilig.

Beloningsgevoel

De onderzoekers van het Duitse Max Planck Instituut en het Amerikaanse Yale hebben de relatie tussen suiker en het brein onderzocht. Tijdens hun onderzoek verdeelden ze twee groepen deelnemers. Beide groepen kregen acht weken lang elke dag een kleine pudding als aanvulling op hun normale eetpatroon.

Bij de ene groep zat de pudding vol met suikers en vetten, die vergelijkbaar zijn met het gehalte van chocola. De andere groep kreeg een pudding met weinig suiker en vet. De beide puddingen hadden wél evenveel calorieën.

Na acht weken bleek dat de beloningsreactie in de hersenen van de deelnemers met de suikerpudding sterk was toegenomen. Vooral het dopaminesysteem bleek extra actief. De proefpersonen met suikerpudding waren echter niet méér aangekomen dan de groep met suikervrije pudding.

Ook kon het team geen verschil vinden in bloedwaardes, zoals de bloedsuikerspiegel of cholesterolwaardes. Toch denkt het team dat de voorkeur voor suiker- en vetrijk voedsel na de studie nog voortduurt bij de deelnemers. Er zijn immers nieuwe connecties gemaakt in het brein en die verdwijnen niet zo snel.

Waarom je niet te veel chocola moet eten

De wetenschappers waarschuwen voor het overmatig eten van de suikers en vetten in chocola en ander zoet voedsel. Het zorgt niet alleen voor overgewicht, maar kan ook je hersenen flink in de war maken. Zo is bij mensen met obesitas het metabolische systeem meestal verstoord.

Stofwisselingssignalen worden dan verkeerd ingeschat door het lichaam. Als de hersenen bijvoorbeeld regelmatig veel suiker binnenkrijgen, komt de dopaminedrempel steeds hoger te liggen. Dit betekent dat het geluksgevoel later optreedt, en je dus meer chocola of patat moet eten om er vrolijk van te worden.

Uiteindelijk kan dit leiden tot allerlei medische klachten en aandoeningen. Denk aan diabetes, hart- en vaatziekten, dementie en depressie.

Of dit proces omkeerbaar is, is nog maar de vraag. Het is namelijk niet duidelijk in hoeverre je het dopaminesysteem kunt ‘resetten’. Bij soortgelijke studies met dieren blijkt dat dit mogelijk is, maar het is niet bekend hoeveel tijd hiervoor nodig is.

Er is op dit moment nog geen bewijs gevonden voor mensen. Maar in theorie zou deze reset makkelijk te realiseren zijn met een gezond eetpatroon. Laat die chocola, chips en friet een volgende keer dus maar wél staan!

Eén op de drie vrouwen houdt klachten na keizersnede: ‘Effect op de kwaliteit van leven’