Julia Osendarp Gezondheid 8 feb 2023, 16:45

Leestijd: 2 minuten

Onderschatten we neusspray? ‘Verslaving door makkelijk gebruik’

Verstopte neus? Je loopt het Kruidvat of de Etos in en grijpt snel een neusspray uit het schap. Een vrij onschuldig middeltje, denk je misschien. Maar aan neusspray raken ook mensen verslaafd. Een Belgische apotheker onderzocht de verslaving aan het goedje – en volgens hem onderschatten we neusspray.

Op het flesje van neusspray staat aangegeven dat je het goedje niet langer dan een paar dagen moet gebruiken. In neusspray zit namelijk een ‘verslavende’ stof die ervoor zorgt dat je bij lang en regelmatig gebruik, blijft hunkeren naar een nieuwe dosis. Over verslaving en neuzen gesproken… Dit doet cocaïne met je lichaam.

Iedere dag neusspray gebruiken

Terug naar de neusspray. Het Belgische HLN sprak met een neusspray-verslaafde die op het toppunt van zijn verslaving 10 à 15 verstuivingen per dag deed en zo duizenden euro’s lichter was. Een extreem geval natuurlijk, maar het komt voor.

Apotheker en onderzoekster Sophie Scheire ziet een neusspray-verslaving regelmatig van dichtbij. Ze legt uit dat zo’n verslaving gebagatelliseerd wordt, ook door artsen. Scheire onderzocht wat overmatig neusspray-gebruik met mensen deed.

Neusspray-verslaving

Maar wat doet neusspray dan precies? En waaraan raak je dan verslaafd? „De aanwezige stof doet de bloedvaten in de neus samentrekken waardoor het neusslijmvlies ontzwelt. Al na twee minuten kan de doorgang in de neus groter worden; een bijzonder krachtig effect”, zegt Scheire. De snelle en krachtige werking zorgt er dan ook voor dat mensen geneigd zijn het product veel te gebruiken. „Op korte termijn meer dan drie keer dag snuiven kan je al een opgejaagd gevoel geven.”

Maar naast veelvuldig snuiven, heeft ook de duur impact. De voorgeschreven termijn is meestal vijf tot zeven dagen. Gebruik je langer? „Dan is de kans groter op een afhankelijkheidsscenario”, aldus de onderzoekster. „Het neusslijmvlies gaat opzwellen als een reactie op een gebrek aan verstuivingen. Deze fysieke reactie zadelt de patiënt telkens opnieuw op met een verstopte neus, waardoor hij nog maar eens naar zijn flesje zal grijpen om de klachten te verlichten. Sommigen komen amper twee dagen met één potje toe.”

Afkicken

In Frankrijk krijg je neusspray alleen op recept van de dokter. Scheire denkt dat dat de huisarts in deze tijd te veel zou belasten, maar de verkoop mag van haar wel wat minder makkelijk. Betere voorlichting is daarin belangrijk. Een apotheker of drogist zou daarin als tussenpersoon moeten fungeren.

Er zijn overigens neussprays die minder risicovol zijn. Zo noemt Scheire Otrivine Anti-Allergie, op basis van een lage dosis lokale cortisone. En ook zoutoplossingen kun je langer gebruiken. Maar deze alternatieven werken wel minder snel en krachtig.

Het kan overigens zo zijn dat je bij een neusspray-verslaving een onderliggend neusprobleem hebt. Mocht dat zo zijn, kan een operatie uitweg bieden. Maar bij een echte verslaving, valt er maar één ding te doen: afkicken. Scheire biedt afbouw-trajecten voor serieuze neusspray-verslavingen. Mocht je je zorgen maken over overmatig neusspray-gebruik, raadt de expert aan om de huisarts in te schakelen.

Insecten eten? Dit is wanneer mensen daarover willen nadenken