Sharon van der Werf Gezondheid 4 mrt 2022, 21:13

Leestijd: 4 minuten

Voeding onder de loep: is een vleesvervanger uit de supermarkt een gezonde keuze?

In de rubriek Voeding onder de loep delen we een wetenschappelijke kijk op voeding en gezondheid. Het internet staat vol met claims over deze twee brede onderwerpen, maar klopt de info wel? Met behulp van verschillende experts bieden we duidelijkheid. Met vandaag: zo (on)gezond zijn de vleesvervangers uit de supermarkt.

Een salade met blokjes tofoe in plaats van kip, een vegetarische hamburger en een vegan krokante kipschnitzel: volgende week zullen deze producten vast weer vaker over de toonbank gaan. Op 7 maart begint namelijk de Week zonder Vlees en Zuivel, een week waarin de organisatie aan Nederlanders vraagt om minder vlees, en dit jaar dus ook zuivel, te eten.

De makkelijkste manier om minder vlees te eten, is om de vlees-component van het klassieke AVG-tje om te wisselen voor een vegetarische variant. Die zijn er tegenwoordig immers genoeg in de supermarkt. Maar zijn deze vleesvervangers eigenlijk wel gezond? Metro legde het voor aan voedingsdeskundige Camella Bot.

Hoe (on)gezond zijn vleesvervangers?

Volgens Bot heeft deze vraag niet één duidelijk antwoord, omdat vleesvervangers erg van elkaar kunnen verschillen. „Net als dat niet ieder stukje vlees hetzelfde is, bijvoorbeeld een mager stukje kipfilet ten opzichte van een vette braadworst, is ook niet iedere vleesvervanger hetzelfde.” Ze ziet wel dat de supermarkt steeds voller komt te liggen met uiteenlopende vleesvervangers. „Worstjes, schnitzels, balletjes, gehakt… en ik zag van de week zelfs vega-hotwings liggen.”

Maar zijn al deze verschillende vleesvervangers ook een waardige vleesvervanger? Daar kan Bot duidelijk over zijn: „Nee. Sommige vleesvervangers, bijvoorbeeld die hotwings, zijn an sich niet gezond te noemen en ook geen volwaardige vleesvervanger.”

Eiwitten en vitamines

Waar moet je volgens de voedingsdeskundige op letten om te weten of je een waardige vleesvervanger in huis haalt? „Ik raad je ten eerste aan om op de hoeveelheid eiwitten te letten. Binnen een maaltijd is het stukje vlees vaak de eiwitbron. Een vleesvervanger zou daarom ook eiwitten moeten bevatten. Daaropvolgend is vlees een grote leverancier van ijzer, vitamine B12 en vitamine B1 in een gemiddeld voedingspatroon.”

Buiten dat een vleesvervanger veel op een stukje vlees moet lijken, dient er volgens Bot ook op andere eigenschappen van een vleesvervanger te moeten worden gelet om te checken of het een gezonde keuze is. „Om de vleesvervangers smaak mee te geven wordt er vaak veel zout toegevoegd. Het verschil tussen verschillende vleesvervangers is echt gigantisch wanneer je kijkt naar de hoeveelheid toegevoegd zout. Hier kan je door het maken van de juiste keuze dus echt flinke winst behalen.”

Er zijn ook nog andere punten om op te letten, laat de voedingsdeskundige weten. „Let er ook op dat er geen suiker aan het product is toegevoegd voor extra smaak. Ook zit er veel verzadigd vet in veel vleesvervangers. Soms net zoveel verzadigd vet als in bewerkte vleessoorten.”

Groot verschil

Ondanks dat er veel is om op te letten, vindt Bot het een mooie ontwikkeling dat er steeds meer keuze komt in het aanbod vleesvervangers. „Het stimuleert en motiveert ons om vaker een vegetarische keuze te maken. Maar toch wil ik mijn cliënten er wel op wijzen dat er een groot verschil zit tussen de verschillende vleesvervangers en dat je dus goed op de achterkant van de verpakking moet kijken of je een gezonde keuze te pakken hebt.”

Onder de loep

Tijd om de opgedane kennis in de praktijk toe te passen. Welke vleesvervanger is een gezondere keuze als je ze met elkaar vergelijkt? We kozen de gerookte speckjes van de Vegetarische Slager en de vegetarische schnitzel tomaat-mozzarella van Valess uit voor onze test.

De gerookte speckjes bevatten veel zout: 2,8 gram per 100 gram product. De Hartstichting adviseert om maximaal 6 gram zout per dag te eten. Met dit product zit je dus al op de helft van die aanbevolen hoeveelheid. De speckjes bevatten wel vrij veel eiwitten (18 gram per 100 gram) en relatief weinig vet (3,9 gram per 100 gram). Dextrose, een suikersoort, staat vrij vooraan op de ingrediëntenlijst. Dat betekent dat er in verhouding veel van in het product aanwezig is.

De schnitzel bevat flink wat minder eiwitten (11 gram per 100 gram), maar ook de helft minder zout (1,3 gram). Ook bij de schnitzel spotten we suiker vrij vooraan op de ingrediëntenlijst en de vetten zijn relatief hoog: 7,3 gram per 100 gram product.

Welk product het meest gezond is? Dat ligt aan jouw levensstijl, wensen en aan wat je verder eet op een dag. Let jij op jouw zoutinname, dan kan je beter voor de schnitzel gaan. Vind jij een hoog aantal eiwitten en een lager aantal vetten belangrijker, dan voldoen de gerookte speckjes meer aan jouw wensen.

Benieuwd naar het antwoord op andere vragen over voeding? Dan verwijzen we je graag door naar dit artikel vol interessante informatie van experts: 21 feiten én fabels over jouw voeding en een gezonde levensstijl uitgezocht. Veel leesplezier!

https://www.metronieuws.nl/lifestyle/fit-gezond/2022/01/voeding-onder-de-loep-croissant/