Erik Jonk
Erik Jonk Gezondheid 9 mrt 2021, 
Leestijd: 3 minuten

Meer coronabesmettingen door pollen in de lucht

Een foto van een hooikoortspatiënt die last heeft van pollen
Foto: ANP / Koen Suyk

Hoe meer pollen in de lucht, hoe meer coronabesmettingen er zijn. Een wereldwijd onderzoek toont dat aan.

Het coronavirus profiteert mogelijk van een verzwakte afweer door blootstelling aan pollen. Dit is niet alleen het geval bij hooikoortspatiënten, maar ook bij mensen die niet allergisch zijn. Dat ondervonden onder meer Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), het Elkerliek ziekenhuis en Wageningen University & Research die vanuit Nederland bij een groot onderzoek betrokken zijn. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.

Corona profiteert van pollen

Er was al bekend dat blootstelling aan pollen in het voorjaar het afweersysteem tegen virusinfecties in de luchtwegen vermindert. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het verkoudheidsvirus. Dit effect doet zich zowel voor bij mensen die allergisch zijn voor pollen als mensen die niet allergisch zijn. Tijdens de uitbraak van het coronavirus viel op dat in meerdere landen de versnelling in toename van het aantal besmettingen pas begon op het moment dat de pollenconcentratie opliep. Onderzoekers vermoedden hierdoor dat ook het coronavirus zou kunnen profiteren van een verzwakt afweersysteem door pollenblootstelling. Nederland kende de vorige zomer overigens een laatste pollenpiek eind juli.

Wereldwijd meer pollen, meer besmettingen

Om hier achter te komen heeft een team van 150 wetenschappers pollentellingen van 130 pollentelstations uit 31 landen, waaronder Nederland, onderzocht. Over de hele wereld was dit polleneffect aan het begin van de epidemie zichtbaar. De studie laat zien dat de besmettingscijfers opliepen na een stijging van de concentratie pollen vier dagen eerder. De besmettingscijfers namen met gemiddeld 4 procent toe wanneer de pollenconcentratie met 100 pollen per kubieke meter stijgt. Na de invoer van een lockdown halveerde dit effect, maar bleef de versterkende invloed van pollen nog steeds zichtbaar.

Ook in Nederland het geval?

In Nederland was dit versterkende effect ook te zien, maar dit is na strikte statistische testen afgezwakt. Verschillende strenge statistische toetsen werden gebruikt om te onderzoeken of er een verband was tussen pollen en COVID-19. Een uitdagende analyse, zo vonden de onderzoekers, omdat het gaat om een grote hoeveelheid informatie en heel veel verschillende factoren die de besmettingsgraad van het coronavirus bepalen. Daarnaast stopte de data-inzameling voor deze studie na 8 april waardoor een groot deel van de voorjaars-pollenpiek in Nederland niet is meegenomen in de analyse. Mede daardoor kon het verband tussen pollen en COVID-19 niet duidelijk aangetoond worden in Nederland.

Vervolgonderzoek over pollen nodig

Het artikel in PNAS suggereert dus dat pollenblootstelling bijdraagt aan de toename van de coronabesmettingscijfers in veel landen. Of dit ook geldt voor de Nederlandse situatie zal verder onderzocht moeten worden. Ook moet onderzocht worden of het gevonden verband oorzakelijk is. Er zijn internationale studies in de maak waarbij cellen uit de longen worden blootgesteld aan pollen en het coronavirus. Met dit soort studies is veel beter te bepalen of blootstelling aan pollen ook daadwerkelijk het afweermechanisme van het lichaam tegen het virus verzwakt.

Testen bij klachten

De klachten van hooikoorts kunnen verward worden met de klachten van COVID-19. Meestal veroorzaakt hooikoorts geen koorts of reukverlies; dit zijn wel symptomen van corona. Het advies van de overheid ‘denk je aan testen, laat je dan testen’ geldt ook nu.

Hooikoorts is meer dan alleen een beetje snotteren

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.