Marijn van den Berge Gezondheid 22 feb 2021, 15:00

Leestijd: 2 minuten

Aantal mensen met overgewicht wereldwijd verdubbeld, ‘nieuwe pandemie’

Het aantal mensen met overgewicht is in de afgelopen veertig jaar wereldwijd bijna verdubbeld. Dat blijkt uit een onderzoek van wereldgezondheidsorganisatie WHO. In 2016 had 39 procent van de wereldbevolking overgewicht, waar in 1975 ‘slechts’ 22 procent van de mensheid te dik was.

Voor de WHO tellen mensen die een BMI van 25 of hoger hebben als mensen met overgewicht. Deze Body Mass Index vertekent wel en is puur gebaseerd op lengte, leeftijd, gewicht en geslacht. Dat zegt dus zeker niet alles. Neem nou kickbokser Rico Verhoeven, één van de meest afgetrainde mensen van Nederland. Als we even een snelle berekening doen bij het Voedingscentrum, heeft hij een BMI van ruim 31 en zou dus zwaar overgewicht hebben.

Overgewicht door levensstijl

Hoe dan ook is het aantal mensen met overgewicht flink toegenomen. De belangrijkste reden daarvoor is simpelweg de verandering van onze levensstijl in de afgelopen decennia. Dat zegt Matthias Blüher, obesitasonderzoeker, tegen Der Spiegel. We zitten de hele dag en staan alleen op om naar de koelkast te lopen en te gewichtheffen met een blok kaas. Deze verdwijnt niet veel later achter de kiezen, zonder dat ons lichaam de kans heeft dit weer te verbranden.

Maar het is niet zo simpel als puur te veel eten en te weinig sporten. Het heeft ook te maken met sociale verschillen. Mensen die armer zijn en lager zijn opgeleid, hebben over het algemeen een grotere kans op obesitas. Daarnaast spelen genen ook een grote rol en hebben veel mensen last van emotie-eten. Voor die mensen is hun mentale gezondheid van grote invloed op hun gewicht.

Ruim helft Nederlanders te zwaar

In de Verenigde Staten hebben de meeste mensen last van overgewicht. Liefst 68 procent van de Amerikaanse bevolking heeft een BMI van 25 of hoger. Met 57.8 procent behoort ook Nederland tot de toplanden. Maar de eilanden van Nauru, Palau en de Cookeilanden spannen de kroon in het overgewichtpercentage. Daar heeft ruim tachtig procent, oftewel alle volwassenen, overgewicht. In Nauru is dat 89 procent. Zowel sociale factoren als genen zouden daar een grote rol spelen. In Aziatische landen is het overgewichtpercentage relatief laag, zo tussen de 20 en 30 procent, ook geholpen door de genen.

Kinderen te dik én ondervoed

De omhoog schietende obesitascijfers baren veel onderzoekers zorgen. Overgewicht is volgens verschillende deskundigen onze nieuwe pandemie. Daar lijkt het inderdaad op af te stevenen. Vooral omdat het overgewicht ook onder kinderen flink toeneemt. Toch heeft dat bij kinderen vaak te maken met ondervoeding. Ze hebben wel genoeg voedsel, maar arme gezinnen kunnen vaak niet voldoende groente, fruit en vlees kopen. Daardoor lopen kinderen essentiële voedingsstoffen, vitamines en mineralen mis.

Miljoenen kinderen en volwassenen wereldwijd krijgen overgewicht door hetgeen ze eten, maar zijn nog steeds ondervoed. Zowel obesitas als ondervoeding kan leiden tot diabetes, kanker en hart- en vaatziekten. Volgens voedingsdeskundige Hans Konrad Biesalski kunnen we deze gevaarlijke ontwikkeling alleen stopzetten door de prijs van voedsel dat vol zit met gezonde voedingsstoffen aan te passen aan het inkomen van mensen.

Experts: laat je ook testen op corona bij vermoeidheid en hoofdpijn