Mayonaise is helemaal niet zo ongezond als we denken, betuigt deze diëtist
:format(jpeg):background_color(fff)/https%3A%2F%2Fwww.metronieuws.nl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2025%2F03%2FANP-307790522.jpg)
Mayonaise krijgt doorgaans de stempel ‘guilty pleasure’. Maar de geliefde saus zit onterecht in het verdomhoekje, betuigt diëtist Jonathan Klaassen.
Mayonaise is ‘onze’ favoriete saus bij de snackbar, bleek eerder al.
Hoe (on)gezond is mayonaise?
„Mayonaise wordt vaak onterecht als ongezond bestempeld”, zegt online diëtist en therapeut Jonathan Klaassen tegen Metro. „Dit komt vooral door het hoge vet- en caloriegehalte. Maar vetten zijn essentieel voor het lichaam, en mayonaise bevat voornamelijk onverzadigde vetten.”
Onverzadigde vetten dragen juíst bij aan een gezond cholesterolgehalte (en dat is ook weer goed voor je hart). „Ook ondersteunen deze vetten de opname van in vet oplosbare vitamines (A, D, E en K). Daarnaast levert mayonaise ook een kleine hoeveelheid eiwit (uit ei) en soms wat omega-3-vetzuren, afhankelijk van de olie.”
Het probleem zit niet in de mayonaise zelf, zegt Klaassen, maar in de hoeveelheid die je eet. Een gematigde consumptie is, met het oog op de calorieën, aan te raden. „Neem je een bord vol mayonaise, of kies je bewust voor één eetlepel bij je portie friet? Daarin zit het verschil. Maar in normale porties past het prima in een gezond eetpatroon.”
Hoeveel mayonaise ‘mag’ je wekelijks eten?
Er is volgens de diëtist geen strikte richtlijn voor hoeveel mayonaise per week je mag eten. „Een richtlijn zou kunnen zijn één tot drie eetlepels per week, afhankelijk van je totale vetinname en energiebehoefte.”
Het is uiteindelijk geen hogere wiskunde. „Bij elk voedingsmiddel draait het om de hoeveelheid. Zelfs gezonde producten kunnen ongezond worden als je er te veel van eet.” Hij maakt de vergelijking met avocado’s, noten en olijfolie. Ook die zijn rijk aan gezonde vetten, maar ook aan calorieën.
Houd het dus een beetje binnen de perken met die klodders mayo. „Gebruik mayonaise als smaakmaker en niet als hoofdonderdeel van je maaltijd. Combineer het met gezonde voedingsmiddelen, zoals groenten of een volkoren broodje, in plaats van met gefrituurde snacks. Let ook op andere vetbronnen in je dieet: als je al veel vetten binnenkrijgt via kaas, noten of olie, kan te veel mayonaise extra zijn. Het gaat niet om zwart-wit denken, maar om balans in je totale voedingspatroon.”
Is er een groot verschil tussen zelfgemaakte mayonaise en uit de supermarkt?
Zelf mayonaise maken kán gezonder zijn. „Zelfgemaakte mayonaise bevat vaak minder toevoegingen en biedt de mogelijkheid om zelf de olie te kiezen. Hierdoor kun je gaan voor een olie met een gunstige vetzuursamenstelling, zoals olijfolie of koolzaadolie. Dat kan een positief effect kan hebben op je cholesterolgehalte.”
Overigens zitten er ook nadelen aan. „Een nadeel is dat zelfgemaakte mayonaise sneller bederft en, als het rauwe eieren bevat, een risico op salmonella met zich mee kan brengen.”
Supermarktmayonaise bevat vaak conserveermiddelen en soms extra suiker of verdikkingsmiddelen om de houdbaarheid en textuur te verbeteren. „De kwaliteit varieert sterk per merk, en niet alle varianten zijn even gezond.”
Een betere keuze maken in de supermarkt
Hoe kun je een betere keuze maken in de supermarkt? „Kijk dan naar het oliepercentage”, tipt hij. „Een goede mayonaise bevat minimaal 70 procent olie. Kies daarnaast voor een variant met onverzadigde vetten, zoals mayonaise op basis van koolzaadolie of olijfolie. En vermijd onnodige toevoegingen, zoals extra suiker en een hoog zoutgehalte.”
Light mayonaise lijkt misschien op het eerste gezicht een betere keuze, maar is dat volgens Klaasen lang niet altijd het geval. „Ze bevatten minder vet, maar deze varianten bevatten vaak meer verdikkingsmiddelen en suikers om de smaak en textuur te compenseren. Dit maakt ze niet per definitie gezonder dan reguliere mayonaise.” Klaassen raadt aan om de etiketten goed te vergelijken.
Mayonaise vs. andere sauzen
Stel: je staat in de snackbar. Welke saus kun je dan het beste kiezen? Klaassen benadrukt dat geen enkele saus goed of slecht is, „het gaat om de balans”. Maar mayonaise is zeker niet ongezonder dan andere sauzen, terwijl dat vaak wel wordt gedacht.
Hij legt uit: „In vergelijking met ketchup en curry bevat mayonaise veel minder suiker, terwijl het in verhouding met frietsaus meestal een hoger oliepercentage en minder toevoegingen heeft. Pindasaus levert naast vetten ook eiwitten, maar bevat vaak meer verzadigd vet en calorieën. Mayonaise bevat meer vet en calorieën dan bijvoorbeeld ketchup, maar minder snelle suikers. Het draait uiteindelijk om hoeveel je ervan eet en in welke context.”