Nikki Veerbeek Eten & drinken 27 feb 2025, 17:02

Leestijd: 3 minuten

Torenhoge prijzen en lege schappen: dit is er allemaal aan de hand rondom koffie

Het is crisis in koffieland. De prijzen van koffie rijzen al een tijdje de pan uit, en dan zijn er nu ook nog eens lege schappen. Wat is er allemaal aan de hand?

Voor veel Europeanen is koffie een vast onderdeel van het ochtendritueel.

Koffieproblemen

1. Wat is er aan de hand met de prijzen van koffie?

Koffieplanten zijn teer en niet heel goed bestand tegen extreme weersomstandigheden. Laat het weer de laatste jaren nu juist steeds extremer worden door de klimaatverandering. In Vietnam, de belangrijkste producent van het koffiemerk Robusta, is het al jaren extreem droog. Dit heeft tot veel kleinere oogsten en flinke prijsstijgingen geleid.

Ook in andere grote koffieproducerende landen, zoals Brazilië, Colombia en Ethiopië, vallen de oogsten tegen door extreme weersomstandigheden. En dat begint inmiddels door te werken in de prijs. Zo is Arabica koffie vorig jaar 80 procent duurder geworden. 

De prijsstijgingen komen niet enkel door de veranderende weersomstandigheden. Wat ook meespeelt, zijn politieke en economische factoren. Politieke instabiliteit en economische crisissen kunnen de productie en export verstoren. In Brazilië, de grootste producent, is dat bijvoorbeeld het geval.

Ook heeft het te maken met het wetsvoorstel van de Europese Unie om de import van grondstoffen afkomstig van landbouwgrond die door ontbossing is verkregen, te verbieden. Hier valt ook een deel van de koffieboeren onder. Tot slot blijft de wereldwijde vraag naar koffie groeien, vooral in opkomende markten zoals China en India. Dit zet extra druk op de beperkte voorraden, wat de prijs verder opdrijft.

2. Waarom zijn er lege schappen?

JDE Peet’s, het moederbedrijf van Douwe Egberts, Senseo, L’OR en Pickwick, ligt al tijden in de clinch met supermarkten Albert Heijn en Jumbo over de hoge koffieprijzen die JDE vraagt. Dat resulteert in lege schappen. 

Volgens JDE Peet’s zijn de prijzen van koffiebonen meer dan verdubbeld vergeleken met een jaar geleden, onder meer door slechte weersomstandigheden in belangrijke koffieproducerende landen. Ook waren er volgens het bedrijf meerdere verstoringen in de toeleveringsketen, terwijl macro-economische en geopolitieke factoren ook een rol speelden. 

Het concern verwacht dat de historisch hoge koffieprijzen in de nabije toekomst niet zullen dalen. Het bedrijf zegt alleen het onvermijdelijke door te berekenen aan consumenten om koffie betaalbaar te houden.

3. Hoe gaat het met de onderhandelingen tussen JDE Peet’s en de supermarkten? 

De topman van JDE Peet’s verwacht dat veel van de prijsonderhandelingen met Europese supermarkten, die al maanden slepen, spoedig worden afgerond. „De onderhandelingen duren langer dan we hadden gehoopt. Het is duidelijk dat aanzienlijke prijsstijgingen onvermijdelijk zijn”, zei topman Rafa Oliveira. 

Albert Heijn en Jumbo willen niets kwijt over de inhoud van de onderhandelingen. Ook de onlinesupermarkt Picnic ligt in de clinch met JDE. Medeoprichter Michiel Muller stelt tegen vakmedium Distrifood dat JDE onrechtvaardige, onacceptabele prijsverhogingen doorvoert. Volgens hem heeft het concern zijn koffieprijzen in de afgelopen jaren veel harder laten stijgen in vergelijking met prijzen van huismerkkoffie.

4. Wat kunnen we zeggen over de toekomst van koffie?  

De NOS meldde eerder dat tegen het einde van deze eeuw tussen 35 en 75 procent van de wereldwijde hoeveelheid koffie verdwenen kan zijn. Door klimaatverandering krijgen we steeds meer last van extreem weer. „We zullen meer gaan betalen, voor slechtere koffie”, zei Massimo Battaglia van de Italiaanse Accademia del Caffè Espresso. „De koffie wordt donkerder, bitterder, met meer cafeïne.”

Uiteraard wordt er wel gezocht naar oplossingen om de crisis het hoofd te bieden. Zo reist Battaglia de wereld over om boeren te helpen met de transitie naar het nieuwe klimaat. Experts denken dat een nieuwe koffiesoort produceren een oplossing kan zijn voor op z’n minst een deel van de problemen. 

Opkomst van de gig-economie: zoveel Nederlanders hebben een tweede baan

Hoeveel stappen ‘moet’ je per dag zetten? 10.000 is niet het antwoord

Reacties