Hendriëlle de Groot Eten & drinken 21 nov 2024, 16:02

Leestijd: 4 minuten

We eten en drinken de hele dag door, maar zijn zoveel eetmomenten wel zo gezond?

We eten en drinken de hele dag door: gemiddeld maar liefst negen keer per dag. Maar hoe gezond is dat nu eigenlijk? Hoeveel eetmomenten zou je moeten aanhouden? En zijn al die tussendoortjes wel zo gezond of kun je het beter beperken tot de hoofdmaaltijden? Metro spreekt met diëtiste Annemieke Zeilstra.

Nederlanders eten volgens het Voedingscentrum gemiddeld negen keer op een dag. Ontbijt, lunch, avondeten en daarnaast nog de tussendoortjes. Op de vraag of dat wel of niet gezond is, is het moeilijk om een eenduidig antwoord te vinden. Veel experts, zoals zorgverleners, diëtisten en leefstijlcoaches adviseren om drie hoofdmaaltijden te eten en die te overbruggen met drie tussendoortjes. Terwijl recent wetenschappelijk onderzoek aantoont dat slechts twee tot drie keer een maaltijd nuttigen, beter is dan de hele dag door eten.

Wat doet vaak eten met onze spijsvertering?

„We eten inderdaad vaak”, zegt diëtiste Annemieke Zeilstra van diëtistenpraktijk Evenwicht. „Maar drie keer per dag eten, met daartussen een periode van vier tot vijf uur, werkt het beste voor het lijf.” Ze vergelijkt ons lichaam met een ‘grote, chemische fabriek’. „Ons lichaam heeft dan de tijd om alles te verwerken.” Daarbij zijn pauzes tussen onze eetmomenten van belang. Onder andere het MMC, wat staat voor ‘migrerende motorcomplex’: een moeilijk woord voor de manier waarop ons spijsvertering functioneert. „Je zou dat kunnen vergelijken met een stofzuiger, die de maag tot de dikke darm opruimt en schoonmaakt. Ook de ongunstige bacteriën worden zo opgeruimd.”

Tussen de eetmomenten door, zijn we geneigd om tussendoortjes te nemen. Een appel, koekje of een stuk taart. „Die tussendoortjes zijn erin gekomen, om te zorgen dat we niet te veel eten”, zegt Zeilstra. Ze adviseert onder andere om zoveel mogelijk onbewerkt voedsel zoals volkoren producten, veel groenten en voldoende eiwitrijke producten te consumeren tijdens de hoofdmaaltijden. Ultrabewerkt voedsel moet je beperken. „Zo ben je verzadigd genoeg om de tijd tussen de maaltijden te overbruggen. Je kunt dus beter grotere maaltijden nemen.”

Je herkent het misschien wel: na een drukke, chaotische werkdag, plof je op de bank en is die zak chips zo leeg. Of dat ene koekje zorgt voor overeten. Voor veel mensen is eten een strategie, waarmee ze emoties wegstoppen. „Mensen leren te weinig over wat gezond eetgedrag is”, zegt de diëtiste.

Eten als coping-methode

Dat komt ook doordat wij in een maatschappij leven waarin voedsel vrijwel altijd voorhanden is. Op elke straathoek kun je wel een snackbar of supermarkt vinden. „Als mens zijn we ook hedonistisch: als we lekker eten voor ons hebben, willen we dat ook eten. Eten is voor veel mensen ook een copingstrategie: een manier waarop je met jezelf omgaat als je ongemak ervaart.” Ze licht dat verder toe: „Als je gedachten of gevoelens hebt die je ongemak bezorgen, is eten een middel om het ongemak niet te
ervaren. Net zoals gokken, alcohol, tv kijken en social media.”

Zijn tussendoortjes wel of niet gezond?

Moet je tussendoortjes dan helemaal in de ban doen? Zo zwart-wit is het niet, zegt Zeilstra. „Als diëtist doe ik altijd aan maatwerk. Het is niet zo dat ik adviseer om geen tussendoortjes meer te nemen. Je moet daar gewoon voorzichtig mee omgaan. Eerst moet je helder krijgen wat het probleem is, als er een probleem is in de omgang met eten.” In de diëtistenopleiding, maar ook als het gaat om nascholing, is er in toenemende mate aandacht voor het eetgedrag, voor de onderliggende motieven waarom je bijvoorbeeld te veel of juist te weinig eet.

„Als diëtist zijn we ook eetgedragskundige. Naast voedingtechnisch advies, verdiepen veel collega’s zich ook in cognitieve gedragstherapie.” Ze noemt als voorbeeld ACT, wat staat voor Acceptance and Commitment Therapy. „Dat is een heel mooie tool om mensen inzicht te geven in hoe gedrag en het denken aan elkaar gekoppeld zijn. Eetgedrag is voor een groot deel automatisch, voor je het weet stop je eten in je mond.” Een belangrijk aspect van de begeleiding is om daar meer inzicht in te krijgen en ander gedrag aan te leren. Overeten ziet Zeilstra dan ook als een symptoom van een groter probleem.

Hoeveel eetmomenten zijn ideaal?

De hele dag door eten, heeft effect op onze bloedsuikerspiegel. „Je stimuleert de alvleesklier om insuline aan te maken. Ons lijf staat continu aan, dat vraagt wat.” Het is beter om ons lijf wat rust te gunnen. „Fysiologisch gezien zijn drie eetmomenten voldoende. Het is niet erg om af te toe een beetje honger te ervaren”, zegt Zeilstra. „Je leidt jezelf af, en dan gaat het weer weg.” Als diëtist doet ze ook veel aan educatie, oftewel uitleggen wat volwaardige voeding is en wat fysiologisch gezien goed voor ons is. „Idealiter zijn drie eetmomenten voldoende, op basis van drie goede maaltijden.”

Slim snacken? Deze caloriearme tussendoortjes kun je zorgeloos eten

Onderzoek: 1 op de 4 mensen die gezond eet, verpest het met verkeerde tussendoortjes

Reacties