Julia Osendarp Gezondheid 25 apr 2023, 13:04

Leestijd: 3 minuten

Zijn vlees en vis gezond? Een aantal dingen die je moet weten

Kip is gezond, toch? Maar een stuk rood vlees dan weer niet, toch? Vette vis is gezond, toch? Of is vegetariër zijn toch gezonder? Er zijn nogal wat vragen betreft onze vlees en vis-consumptie. Maar wat moet je nu precies weten over vlees en vis?

Emeritus hoogleraar voedingsleer Martijn Katan vertelt tegenover Kassa dat er nogal wat spookverhalen rondgaan als het gaat om vlees en vis. Hij legt uit wanneer zo’n dierlijk product nu goed voor je is en ontkracht de grootste mythes.

Vlees en vis gezond

Wat je moet weten over vlees:

• Rood vlees is niet per se ongezonder dan wit vlees
  Volgens Katan ontbreekt het aan hard bewijs dat bijvoorbeeld varkensvlees slecht is en kippenvlees goed.
• Bepaalde soorten vlees kun je beter vermijden
  „Vlees is een bron van verzadigd vet en van zout. Dat geldt met name voor worst en vleeswaren. Dat is respectievelijk slecht voor je cholesterol en je bloeddruk”
• Onbewerkt, mager vlees, past bij een gezond eetpatroon
  Vanwege eiwitten, vitamines en mineralen. Maar lees het punt hieronder.
• Iedere dag vlees nuttigen is te veel
  „Een of twee keer per week is genoeg.”

Wat je moet weten over vis:

• Vette vis prima, maar geen geheim wondermiddel
  Vis bevat jodium en vitamine D, eiwitten en wat ijzer. „Maar de wonderbaarlijke werkingen van vette vis en visolie die heel lang zijn vermoed, zijn uiteindelijk niet uit de onderzoeken gekomen.”
• Omega 3-capsules of visoliecapsules zijn ook geen wondermiddel
  „Het zou helpen tegen depressies, kanker, hartinfarct, migraine, astma of crimineel gedrag. Maar dat komt er allemaal niet uit. Misschien dat het een beetje helpt bij het voorkomen van het krijgen van een hartinfarct. Maar dan zijn er een heleboel dingen die je eerst kunt doen. Minder verzadigd vet en zout eten, zoals kaas en worst. Stoppen met roken of meer bewegen. Dat is stevig bewezen en levert veel meer gezondheidsvoordelen op dan die visoliecapsules.”
• Gefrituurde vis (kibbeling of lekkerbekje) is niet gezond
  Dit eet je omdat je het lekker vindt, maar heeft geen toevoeging aan een gezond voedingspatroon. Al legt de hoogleraar uit dat een gefrituurd visje op z’n tijd niet schadelijk is. „Vier glazen wijn per dag drinken, dát is schadelijk.”
• Je hoeft niet te vrezen voor schadelijke stoffen in vis (PCB’s, Kwik of Pfas)
  „De hoeveelheden schadelijke stoffen die je binnenkrijgt door vis te eten zijn verwaarloosbaar. Daar wordt ontzettend op gelet. Dat is niet waar Nederlanders ziek van worden.”

Vegetariër beter dan vlees- en viseter? 

Katan legt uit dat vegetariërs en veganisten statistisch langer leven. Maar volgens hem komt dat door meer factoren dan alleen het niet eten van vlees en vis of dierlijke producten. „Vegetariërs zijn vaak hoogopgeleide mensen. Ze zijn slanker, ze sporten meer, roken niet en leven verder ook gezonder. Dat is allemaal belangrijker dan wel of geen vlees. Je moet al helemaal niet denken dat je langer leeft als je alleen nog maar cola en patat nuttigt. Dat is allebei vegetarisch.”

Geen vleestaks maar suikertaks

In deze tijd is het eten van veel vlees niet altijd zozeer klimaatbewust. Maar Katan ziet in een vleestaks geen heil. Hij pleit voor een CO2-taks op veeteelt, ook omdat veel van het Nederlandse vlees in het buitenland terecht komt. Daarnaast vindt Katan dat er in de supermarkten veel bewerkt, lekker en goedkope producten liggen, die obesitas in deze maatschappij veroorzaken. Een vleestaks gaat daar geen verandering in brengen. Hij pleit dat eerder voor een frisdrank- en vruchtensap-taks. Een plan dat het kabinet vanaf 2024 wil invoeren, al vindt Katan het vreemd dat de overheid ook belasting heft op suikerloze dranken zoals haver- en kokosmelk.

Bonen

Mocht je een gezondere optie dan vlees of vis willen? Dan raadt Katan bonen aan. Naast dat het eten van meer bonen bijdraagt aan het klimaat, ga je volgens hem van bonen beter poepen, door de vezels. En er zitten genoeg eiwitten, vitamines en mineralen in bonen. Daarnaast word je er niet dik van.

Trillende spieren bij het sporten, is dat een goed of slecht teken?