Bedrock.nl Eten & drinken 18 jan 2022, 19:29

Leestijd: 4 minuten

De 3 seconden-regel (eten op de grond tóch eten) is wetenschappelijk te onderbouwen

Heb je net een lekkere lunch gemaakt, laat je je broodje op de grond vallen. Balen, maar het hoeft niet zo erg te zijn als je denkt. Misschien gebruikte je de 3 seconden-regel al wel, maar als je snel bent, kun je die boterham inderdaad toch nog opeten. Het is zelfs goed voor je.

Het lijkt misschien verleidelijk om alles zo schoon mogelijk te houden, en natuurlijk is dat ook belangrijk. Maar een beetje viezigheid is beter dan je denkt. Dit is waarom.

Micro-organismen

Als ongewenste micro-organismen zoals bacteriën je lichaam binnenkomen, dan is er vaak helemaal niks aan de hand. Van het grootste deel van de micro-organismen heb je niks te vrezen.

Je afweersysteem reageert er goed op door specifieke antistoffen aan te maken of afweercellen te activeren. Bovendien zijn sommige micro-organismen zelfs nuttig. Ze helpen ons bijvoorbeeld bij het maken van vitamine K.

Vitamine K wordt door bacteriën in je darmen zelf aangemaakt. Deze vitamine heb je nodig om je bloed te laten stollen als je bloedt. Je krijgt dan een korstje. Ook ondersteunt het je botten. Een paar bacteriën binnenkrijgen die je helpen met je vitamine K, is dus eigenlijk nog niet zo verkeerd.

En; veel ziekten die je krijgt van bepaalde agressievere micro-organismen, zoals pokken, kan je maar één keer krijgen. Daarna ben je er immuun voor. Ons afweersysteem onthoudt dat het de ziekteverwekker al eens heeft aangepakt. De tweede keer kan dat dan ook sneller.

Afweerlinies

We noemden al dat je afweersysteem goed reageert op binnendringende micro-organismen. Er zijn natuurlijk wel bacteriën waar je ziek van kan worden. Zo zijn er micro-organismen die zich kunnen redden buiten lichaamscellen.

Om met al die organismen om te gaan, hebben we verschillende afweerlinies.

1. Huid en slijmvliezen

Een gezonde huid en slijmvliezen zijn superbelangrijke verdedigers tegen ziekteverwekkers, want zij kunnen hier maar moeilijk doorheen breken. Op onze huid groeien onschuldige micro-organismen, maar er zijn ook ziekteverwekkende micro-organismen.

Die belanden op onze huid door bijvoorbeeld een handdruk. Door te wassen of te douchen worden die ziekteverwekkers verwijderd.

Ook micro-organismen die via de lucht binnenkomen, kunnen we afweren. In speeksel en slijm zitten speciale bacteriedodende eiwitten. Zelfs voor ziektemakers die we inslikken via voedsel heeft ons lichaam iets bedacht.

Veel indringers worden in je maagzuur meteen gedood. Komen de ziekteverwekkers toch verder, dan komt de volgende strijd. Door een dikke slijmlaag kunnen indringers zich maar moeilijk aan de darmwand binden, voordat ze met de darmbeweging weer naar buiten komen.

2. Aangeboren afweer

In je aangeboren afweer worden de meeste bacteriën opgegeten door cellen die in je organen en bloed zitten. Als het nodig is, kunnen de cellen ook van je bloed naar je weefsel gaan. Daar kunnen ze ziekteverwekkers onschadelijk maken.

Naast cellen gaan er ook bepaalde eiwitten rond in je bloedbaan en weefsels. Die eiwitten kunnen een gat maken in ziekteverwekkers. Die lopen daardoor als een ballon leeg.

Sommige bacteriën zijn zo geëvolueerd dat ze kunnen ontsnappen aan je aangeboren afweer. Daarom is er gelukkig nog de derde afweerlinie; de verworven afweer.

3. Verworven afweer

In deze afweer zitten cellen die gespecialiseerd zijn in het opsporen van micro-organismen. Komen ze een verdacht eiwit tegen, dan brengen ze die naar de lymfeklieren. Deze cellen maken daar weer contact met andere afweercellen. Die cellen werken dan samen om micro-organismen te doden die langs de tweede afweerlinie heen zijn geglipt.

Ook produceert je lichaam antistoffen. Die komen via het bloed op de plek waar de ziekteverwekker zich bevindt en helpen om die ziekteverwekker op te ruimen. Nadat dat gedaan is, blijven de antistoffen bestaan om je verder te beschermen.

Train je afweersysteem

Zoals we hierboven noemden, maken je cellen antistoffen aan voor bepaalde bacteriën of ziekteverwekkers. Met meer antistoffen werkt je afweersysteem beter. Bij een minder goed afweersysteem bestaat de kans dat het gaat overreageren op onschuldige stoffen, zoals lichaamseigen stoffen. Daardoor ontstaan auto-immuunziekten.

Het probleem is dat we tegenwoordig eigenlijk te schoon zijn. Je immuunsysteem moet als het ware getraind worden. Het is goed om in aanraking te komen met verschillende soorten bacteriën, want op die manier leert je lichaam welke vreemde stoffen wel of niet gevaarlijk zijn. Je afweersysteem weet dan of het in actie moet komen.

Kom jij regelmatig in aanraking met een beetje viezigheid, bijvoorbeeld buiten in de tuin, of zat er toevallig nog een beetje aarde op je kool? Dat is helemaal niet erg. Het is zelfs goed. Wel is het belangrijk om je verstand te blijven gebruiken. Eten dat met pesticiden is bespoten is voor niemand goed. Was dan ook wel wat nodig is.

Voeding onder de loep: zijn verse groenten gezonder dan diepvriesgroenten?