Whiskeykroket tot krokettenquiz: vandaag is het Nationale Krokettendag
Een dag die snackfans waarschijnlijk met bruin hebben gemarkeerd in hun agenda, of met een kroketje om de datum heen: het is vandaag Nationale Krokettendag!
Als je lang in het buitenland zit, mis je hem en als je niet weet wat je bij ‘de caf’ moet bestellen, dan zit je hiermee altijd goed. We hebben het natuurlijk over de kroket. Krokant van buiten, romig zacht van binnen. Deze oude vertrouwde snack ligt vandaag niet alleen in menig vitrine te pronken met z’n knapperige huidje in alle kleuren, maar wordt vandaag ook éxtra in het zonnetje gezet.
#kroketten
Veel snackbars, cafetaria’s en andere frituurondernemers door heel het land geven op eigen wijze niet alleen invulling aan de kroket, maar ook aan deze dag. Van krokettenquiz voor een gratis ‘ketje’ tot de lancering van een nieuwe ‘dronken kroket’ en gegarandeerd heel veel #kroketten-posts.
Hartelijke Nationale Krokettendag!
— Dennis (@dennerietskie) October 9, 2020
Kroketquiz van Polly
Jesper Polman van Eetwinkel Polly in Bemmel heeft ter ere van Nationale Krokettendag een online krokettenquiz gemaakt. Hij heeft acht verschillende kroketten op de foto gezet en zijn volgers op social media mogen raden welke soorten het precies zijn. Wie alles goed heeft, krijgt een gratis kroket en onder de winnaars wordt eens een krokettenproeverij verloot.
Zelf herkent hij z’n waren nog met z’n ogen dicht en ook het personeel had alle kroketten goed. Toch is het wel een moeilijke quiz, beaamt hij, dat ziet hij ook terug in het aantal reacties, dat „wat zwakjes” is. Tip van de energieke ondernemer die met smaak en liefde over z’n vak praat: „Kom gewoon even gezellig bij ons in de vitrine gluren.”
Frikandel vs. kroket
Hoewel de kroket zeker een tijdloze snack is, die in de eetwinkel die al 38 jaar lang in de familie is, regelmatig in een special jasje wordt gestoken – zo was er ooit het garnalenkroketje met limoenmayo „en wat garnering” -, tóch blijft een andere snack qua populariteit met stip en een klodder mayo, curry/ketchup en uitjes op één staan. „De frikandel gaat gewoon altijd als een raket.”
Hij doet even een snelle berekening. „Op een dag gaan er al gauw 200 frikandelletjes doorheen tegen zo’n 75 kroketten.” De eetwinkel onderscheidt zich dan ook door onder meer bijzondere frikandelspecials, maar daar gaan we het vandaag op Krokettendag natuurlijk niet over hebben.
Jesper heeft nog meer geconstateerd. „Mensen uit het westen gaan voor de kroket met blokjes vlees, terwijl ze hier en in het zuiden meer van de draadjes houden, typisch toch?”
Lees ook: Wim Wink en zijn nalatenschap de Winky: kruising kroket en bamischijf
Knapperig
Het is niet zo dat hij dagelijks een kroket naar binnen schuift, maar zeker wel één per week en liefst volgens eigen recept: een goulashkroket op een broodje met hun zelfgemaakte rauwkost en joppiesaus. „En anders gewoon een rundvleeskroketje, ook altijd goed.”
„Wist je trouwens dat kroket afgeleid is van het Franse croquette, dat knapperig betekent?”, strooit hij nog even met een weetje. En dat is trouwens ook preciés het geheim van die oude vertrouwde kroket, denkt hij. Die knapperigheid, en dat vlezige romige. Gelieve zo uit het vuistje op te eten „Want als je hem in het zakje steekt, verliest-ie aan vocht en wordt het een weeïg ding. En dat moet je niet willen.”
Tot slot nog een krokettencredo van de Bemmelaar, dat zo op een tegeltje kan: „Een leven zonder kroket is als friet zonder mayo.”
KrokettenKunst
Onder de rook van Emmen ligt Nieuw-Weerdinge, waar het voor krokettenkoning Rien Prinsen elke dag een feestdag is met zijn KrokettenKunst. De voormalig snackbar-man zit nu helemaal in de kunst van de kroketten. ‘Gespecialiseerd in ambachtelijke huisgemaakte snacks en Bourgondische kroketten’, omschrijft hij het op Facebook, met ‘Duitse wijnspecialist’ erachter. „Heel veel kroketten en wijn zijn het geheim”, grijnst hij op de vraag wat nou zíjn geheim is. Want Rien is 66 jaar, maar klinkt (en oogt) stukken jonger.
‘Retteketet, ik word gek van je kroket’, zegt z’n vrouw wel eens. Geen idee over welke kroket ze het dan heeft, knipoogt hij, hij heeft er ook zó veel naast z’n oude vertrouwde (de rundvleeskroket). Caprese Roma Kroket, palingkroket, pecorino kaaskroket, gekonfijte eendkroket en bloedworstkroket voor de liefhebber. Een heel kleine greep.
Dingetje wel, die kroket
Een leven zonder kroketten is haast niet denkbaar voor de Drent. „Het zou voelen als het verliezen van goede vrienden en levenslust.” Ja, die kroket is dus wel een dingetje voor hem. In de zaak hangen zelfs meerdere kroket-tegeltjeswijsheden.
Vraag je hem naar zijn kroketten, dan ben je gegarandeerd een half uur zoet. „Alles is met de hand gemaakt, er komen geen machines te pas”, wordt afgewisseld door een opsomming van de ingrediënten. Zelf getrokken bouillon, kippetjes van de bioboer, varkens van kloosterboerderijen en lakenvelder koeien. „Vlees van onze boeren uit de omgeving.”
Whiskeykroket
Dat het vandaag Nationale Krokettendag is, gaat niet ongemerkt voorbij hier in Nieuw-Weerdinge. „We hebben een nieuwe kroket ontworpen en die wordt vandaag gelanceerd.” Een kroket speciaal is het zeker. „Een varkenskroket van een oerras uit Engeland, gestoofd met whiskey en honing.” Je hoort Rien gewoon likkebaarden, daar aan de andere kant van de lijn, maar op de vraag hoe deze nieuwe frituurvriend heet, moet hij het antwoord schuldig blijven. Om er na even over te hebben nagedacht ‘dronken varkenskroket’ van te maken. „Hij is echt heel lekker.”
Riens choice
Als hij écht moet kiezen, is zijn lieveling de asparagus: een kroket met zalm en asperges, maar eigenlijk zijn het allemaal zijn kindjes en is het dus moeilijk kiezen. Een kroket-overkill heeft hij nooit, sterker nog: elke dag wordt er wel geproefd. „Als er weer een pan klaar is, gaat er altijd een lik doorheen”, verklapt hij. „Met de vork , hè”, vult hij zichzelf snel aan. Want hygiëne staat hier hoog in het vaandel.
Sinds corona ziet hij uitschieters in de bestellingen van particulieren, ook nieuwe horecaondernemers weten hem te vinden. „Gewoon door mond-tot-mond, hè.” De bestseller die het hele jaar door goed wordt verkocht, is de Portugese Kip en ook de Spaanse variant gaat als warme broodjes. De Spanish Fly heet-ie en met een knipoog naar het lustopwekkende middel Spaanse Vlieg. „Ik vraag in de winkel ook altijd aan de dames of ze wel 18 jaar of ouder zijn, en dat ik niet voor de gevolgen insta!”
Op Insta zitten ze trouwens ook.
Bang dat zijn levenswerk verloren gaat, is hij niet. Zijn zoon zit al bij hem in de zaak. Heel mooi, beaamt de vrolijke krokettenman. „Het is een groot deel van m’n leven, zonder die kroket is er niets aan.”
@krokettentest
Zijn kroketten zijn ook de boys van @krokettentest niet ontgaan. Marvyn, Joost en Joris testen al een aantal jaar kroketten in heel Nederland en hun hoogste score ooit ging naar de eerdergenoemde asparagus van KrokettenKunst. Een 9,16, „naar onze mening de lekkerste kroket.” Ze gaan graag op bezoek in Drenthe, maar dat is nu wat lastig met corona. „Nu zoeken we het wat dichterbij huis, bij Frietboutique in Rotterdam bijvoorbeeld, waar ze een heerlijke oude kaaskroket verkopen.”
Ondanks dat hun reviews even stil liggen, hebben ze tijdens de lockdown niet stilgezeten. Ze hebben zelf kroketten leren maken. „De korst was heel lastig, maar op onze vulling zijn we best trots!” En ook hun eigen kroket hebben ze beoordeeld.
Het geheim van de kroket?
„Met kroketten kun je in elk geval eindeloos variëren, en je ziet steeds meer plekken waar bijzondere creaties worden gemaakt. Dat maakt het ook zo leuk om ze te testen. Voor ons is een ideale kroket eentje waarbij de korst stevig genoeg is om alles bij elkaar te houden, maar dun genoeg zodat die bij de eerste hap meteen uit elkaar valt, waarna een smeuïge, gloeiend hete smaakexplosie je tegemoet komt.”
Die ervaring maakt de kroket volgens hen een snack waar iedereen af en toe naar verlangt. „Als je de ingrediënten kunt herkennen en proeven, en de verhoudingen zijn goed, dan heb je wat ons betreft een topper.” Verder kennen ze punten toe voor entourage en service, en geven we bonuspunten aan duurzame of diervriendelijke kroketten.
Vandaag gaat er sowieso een kroketje of wat verorberd worden, besluiten de frituursnack-lekkerbekken. „Hopelijk viert Nederland met ons mee, en wij gaan binnenkort weer nieuwe reviews plaatsen!”
Over Nationale Krokettendag
Deze dag werd in 2014 in het leven geroepen door uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. Op die dag verscheen ‘het Krokettenboek’ van restaurantrecensent Johannes van Dam, die in 2013 overleed. Sinds die dag is het op 9 oktober, de verjaardag van Van Dam, Nationale Krokettendag.