Alice Boothby Eten & drinken 4 apr 2017, 16:05

Leestijd: 4 minuten

‘Karamel-zeezouttrend nu écht op z’n retour’

Je moet wel onder een heel grote steen hebben geleefd als de karamel-zeezouttrend je de afgelopen jaren is ontgaan.

De supermarkten liggen er inmiddels vol mee: een snelle telling leert ons dat alleen al bij de Albert Heijn ruim dertig (!) verschillende producten worden verkocht waar de gewilde smaakcombinatie in opduikt.

We treffen het onweerstaanbare duo karamel en zeezout in chocolade, als coating van geroosterde amandelen, kruidnoten en popcorn, in croissants, koekjes, ijs, macarons, taarten, ijskoffie, soesjes en als zoete spread voor op brood. Ook Mona gaf zich onlangs over aan de hype en lanceerde een ‘intense’ karamel-zeezoutvla. Kunnen we spreken van (zoals Gidi Heesakkers van de Volkskrant het zo mooi verwoordde) een ‘verkaramelzeezoutisering van de voedselindustrie?’.

Van Parijs naar New York en terug
Nou, behoorlijk. Beaamt foodtrendwatcher Denise Kortlever. „Zo’n trend komt op in verschillende fases. Een Franse patissier experimenteerde in de jaren negentig met karamel-zeezoutmacarons en die waren niet aan te slepen. De smaakcombinatie was daarmee lang iets exclusiefs, alleen verkrijgbaar in het luxere segment.” In de tweede fase kwam daar verandering in: ijsfabrikant Häagen-Dazs introduceerde in 2008 een gezouten karamel ijssoort. Karamel-zeezout werd plots een stuk bekender.

Kortlever herinnert zich nog goed toen ze voor het eerst de gouden combinatie proefde. „Het was in New York, ik haalde bij Big Gay Icecream (toen nog een foodtruck, inmiddels een winkel) een ‘salty pimp’. Het is de onweerstaanbare combinatie van softijs gedipt in dulce de leche (een lobbige karamelsaus red.) en besprenkeld met vlokken zout waar de ijszaak groot mee geworden is. Ik weet nog hoe bijzonder ik het vond en bij thuiskomst razend enthousiast aan mijn vrienden vertelde wat ik had geproefd. Die snapten de ‘rare’ smaakcombinatie niet. Totdat ze het zelf gingen proberen.”

Tony’s Chocolonely
Wie als eerste karamel-zeezout in Nederland introduceerde, is moeilijk na te gaan. Wel was het Tony’s Chocolonely die er groot mee werd. In 2012 lanceerde de fabrikant als ‘limited edition’ de smaak melk/karamel/zeezout. Dat bleek zo’n overdonderend succes dat de reep met de oranje winkel vrij snel aan het vaste assortiment werd toegevoegd. Volgens Fleur van Tony’s kwam de inspiratie overwaaien uit – je raadt het al – de Verenigde Staten en ontwikkelden Eva en Marieke (die nog steeds bij Tony’s werken) de reep tot wat het nu is.

Vijf jaar later is het ‘by far’ de bestverkochte reep van Tony’s. Niet alleen in Nederland, maar ook in landen als Zweden en de Verenigde Staten, waar het Nederlandse chocolademerk inmiddels ook wordt verkocht. De derde, en daarmee laatste fase, is volgens Kortlever nu ingegaan. De smaakcombinatie is geen trend meer, maar een ingeburgerd product. „Karamel-zeezout bleek in Nederland geen vlugge hype, maar heeft een behoorlijk lange adem. Vanuit mijn optiek is de trend nu wel écht op z’n retour. Grote merken als bijvoorbeeld een Mona, gaan er nu mee aan de haal. Dat is geen slechte ontwikkeling, integendeel, maar erg spannend is het niet meer.”

Tony’s ziet de ‘verkaramelzeezoutisering’ niet als een bedreiging. „Een smaak bedenken is één, maar ook nog eens echt lekker maken is weer iets anders. Karamel-zeezoutrepen van andere merken smaken toch wel heel anders. Wij zijn overtuigd dat we het winnende recept hebben ontwikkeld. Daarbij: het is leuk dat we andere merken kunnen inspireren met een smaak, maar het is nog mooier als we dat ook kunnen doen om kinderarbeid en slavernij tegen te gaan. Dat is waar we voor staan.”

De drie magische componenten: een allemansvriend
Waarom waarom vallen we toch allemaal massaal voor karamel-zeezout? Volgens Kortlever is het makkelijk te verklaren: „Het is de logische en onweerstaanbare combinatie van vet, suiker en zout. Drie universele smaken die we allemaal lekker vinden. We hebben een aangeboren voorkeur voor suiker, vet hebben we nodig om te overleven en zout zorgt ervoor dat je door blijft eten. Die drie componenten bij elkaar is magie, dat werkt gewoon erg goed.”

Een allemansvriend, dus. Ook de combinatie zout en zoet werkt volgens Kortlever verslavend goed: het zorgt voor balans. Zo is alleen zoet saai, en wordt het met (een beetje zout) al gauw spannender.

What’s next?
Het is bijna niet voor te stellen dat we karamel-zeezout massaal de rug toekeren, maar volgens Denise Kortlever is er wel ruimte voor variatie. „In Amerika zie je dat de combinatie van bacon in combinatie met zoet erg populair is. Chocoladerepen met stukjes bacon gaan daar als warme broodjes over de toonbank.”

Maar of wij, nuchtere Nederlanders, daarvoor zullen zwichten is maar de vraag. Kortlever: „Bacon is in de Verenigde Staten een stuk populairder dan hier. Ik kan me beter voorstellen dat in de toekomst zure en bittere smaken meer naar voren komen. Je ziet nu bijvoorbeeld dat er al voorzichtig wordt geëxperimenteerd met gefermenteerde drankjes.”