Sophie Rietmulder Lifestyle 27 mrt 2025, 16:18

Leestijd: 4 minuten

Toe aan een sabbatical? Zo pak je het slim aan

Een sabbatical klinkt voor velen als een droom. Een paar maanden weg van je werk, tijd voor jezelf, reizen, bijleren of gewoon even helemaal niks. Maar voordat je je out-of-office aanzet en je koffers pakt, is het goed om je sabbatical slim aan te pakken, zowel financieel als mentaal. 

Hier zijn een paar tips waarmee je straks niet alleen opgeladen terugkomt, maar ook zonder stress van je vrije tijd kunt genieten.

Wat is een sabbatical?

Een sabbatical is een langere periode van onbetaald verlof waarin je tijdelijk stopt met werken, meestal met een duidelijk doel: rust nemen, reizen, een studie volgen of werken aan persoonlijke groei. Het is dus geen snelle vakantie, maar een bewuste pauze om op te laden, nieuwe inzichten op te doen of simpelweg even afstand te nemen van de dagelijkse werkdruk. 

In veel gevallen spreek je zo’n periode af met je werkgever, waarbij je later terugkeert in je functie. Het idee komt oorspronkelijk uit de academische wereld, waar professoren elke paar jaar tijd kregen voor onderzoek of verdieping. Inmiddels wordt het fenomeen ook onder werknemers uit andere branches populair.

Een sabbatical: wie doet het echt?

Een sabbatical leeft wel degelijk onder Nederlanders, vooral bij 45-plussers. Uit onderzoek blijkt dat 85 procent ervan droomt om er tijdelijk tussenuit te gaan, maar 60 procent denkt dat het financieel niet haalbaar is. Uiteindelijk neemt slechts 15 procent daadwerkelijk de stap. Van die groep wil 1 op de 10 het zelfs nog een keer doen. De populairste reden? Reizen. Zo’n 39 procent gebruikt de sabbatical voor een grote reis met bestemmingen als Australië, Nieuw-Zeeland en Indonesië hoog op de lijst. 

Hoe lang zo’n break duurt, verschilt per persoon en wordt meestal in overleg met de werkgever bepaald. Er is geen wettelijke limiet, maar een gemiddelde sabbatical van zes maanden kan behoorlijk in de papieren lopen: van enkele duizenden tot tienduizenden euro’s, afhankelijk van je plannen en levensstijl.

Ook bestaat er geen wettelijk recht op een sabbatical. Dus als er niets in je cao of arbeidsovereenkomst staat, is je werkgever niet verplicht om je een sabbatical te geven.

Tips van coaches en financiële experts

Een sabbatical klinkt heerlijk, maar om er écht het maximale uit te halen, is het slim om goed voorbereid te zijn. Coaches en financiële experts benadrukken het belang van een helder plan, realistische verwachtingen en slimme keuzes vooraf. Hou daarom rekening met de volgende tips:

1. Maak een plan (ook al wijk je er vanaf)

Of je nu de wereld over wilt reizen, een boek wilt schrijven of gewoon even ruimte nodig hebt in je hoofd: weet wat je uit je sabbatical wilt halen. Bedenk wat je doelen zijn, en prioriteer ze. Wil je vooral rust? Of juist groeien op persoonlijk of professioneel vlak? Zonder plan loop je het risico dat de tijd voorbijvliegt zonder dat het echt iets oplevert.

2. Kijk naar je contract én je pensioen

Voordat je op die sabbaticalknop drukt: check je arbeidsvoorwaarden of cao. Sommige werkgevers hebben regelingen of bieden gedeeltelijke doorbetaling. Ook belangrijk: kijk naar je pensioenopbouw. Als die tijdens je sabbatical stil komt te liggen, kun je kijken of je kunt bijsparen.

3. Geldzaken

Hoeveel geld heb je nodig tijdens je sabbatical? Denk aan kosten voor reizen, levensonderhoud, vaste lasten en eventuele studies of cursussen. Kijk vervolgens wat je al opzij hebt gezet, wat je nog kunt sparen en of je bijvoorbeeld je huis tijdelijk kunt verhuren. Alles begint met een realistisch overzicht. Zo voorkom je financiële verrassingen halverwege je droompauze.

4. Laat je werk goed achter

Bespreek je plannen op tijd met je werkgever. Niet alleen om praktische afspraken te maken, maar ook om samen te kijken naar een goede terugkeer. Werkgevers zien ook voordelen in een werknemer die terugkomt met nieuwe ideeën, rust in het hoofd en frisse energie. Regel daarnaast goed wie je taken tijdelijk overneemt, zodat jij écht kunt loslaten.

5. Denk ook aan je mentale voorbereiding

Een sabbatical is geen wondermiddel dat al je problemen oplost. Ga er niet in met het idee dat je ‘alles’ moet bereiken. Rust, reflectie en plezier mogen ook gewoon doelen zijn. Plan daarom momenten van ontspanning, laat ruimte voor spontaniteit en, ook niet onbelangrijk, vergeet niet te genieten. Maak jezelf prioriteit nummer één en voel je niet schuldig als je even niks doet.

6. Verzekeringen en praktische dingen

Ga je naar het buitenland? Check dan je zorg- en reisverzekering. En let op: als je langer dan acht maanden weg bent, moet je je mogelijk uitschrijven bij je gemeente. Dit heeft gevolgen voor toeslagen, AOW-opbouw en andere regelingen. Ook slim: check de regels rond tijdelijke verhuur als je je woning leeg achterlaat. Soms is dit geen probleem, in andere gevallen hangen daar strengere regels aan.

Consumentenbond waarschuwt voor ‘bagagetrucs’ vliegmaatschappijen: ‘Soms wel drie keer duurder’

Snap je bij vliegen geen bal van de regels over bagage? Dan ben je lang niet de enige

Reacties