Julia Osendarp Lifestyle 17 sep 2024, 18:13

Leestijd: 8 minuten

Verwachtingen voor vrouwen zijn onrealistisch, vindt deze voormalig advocaat: ‘Veel mensen doen alsof’

De Vlaamse Anouck Meier (42) was ooit een hardwerkende advocaat, maar besloot na haar zwangerschap haar toga in de ring te gooien. Waarom? De verwachtingen in deze maatschappij zijn vooral voor vrouwen onrealistisch, vindt zij. Daardoor neemt de mentale ballast toe en hebben vrouwen het altijd maar druk. Meier schreef het boek Op een dag ben je dood en pleit voor het claimen van je eigen tijd.

In België is het boek Op een dag ben je dood, met de ondertitel Ophouden met andermans shit te fiksen & eindelijk doen waar je zelf zin in hebt een bestseller. Ook spreekt Meier in haar podcast Werk & Leven over vastgeroeste rolverdelingen en hoge verwachtingen.

Advocaat en moeder

Meier zegde haar baan als advocaat op. Dat gebeurde niet van de ene op de andere dag, maar was een proces, legt ze uit. „Ik werkte voor een groot Amerikaans kantoor in Brussel. Ik maakte daar lange dagen en werkte hard. Toen ik zwanger werd van mijn oudste dochter, keek ik nogal op van de reactie van mijn baas. Hij vroeg zich af hoelang ik dan nog advocaat zou blijven. Een mannelijke collega van mij die in die periode ook vader werd, kreeg die vraag niet gesteld.”

De voormalig advocaat realiseert zich dat haar zwangerschap de boel deed veranderen. „De professionele verwachtingen en mijn rol als moeder, bleken onmogelijk en onmenselijk. Ineens moest ik alle ballen in de lucht houden en dacht ik: ‘Hoe doen mensen dit? Hoe doen vrouwen met ambitie en een gezin dit?’ Ik voelde me daar eenzaam in. Op social media zag ik alleen maar perfecte moeders met mooi aangeklede kinderen en een makkelijk en leuk leven. Dan dacht ik: ‘Het ligt aan mij. Iedereen kan het en ik niet’.”

Boek Op een dag ben je dood

Maar niets is natuurlijk wat het lijkt. „Ik ging met andere vrouwen in gesprek en merkte dat heel veel mensen doen alsof. Achter de schermen blijkt het allemaal niet zo eenvoudig te zijn. Ik ontdekte dat ik niet mezelf hoefde te fixen, niet beter hoefde te plannen of productiever te worden. Er is iets structureels aan de hand.”

Meier noemt het een zoektocht van zeker tien jaar. Inmiddels is ze zelfstandig ondernemer en was de tijd rijp om haar boek met deze nogal confronterende titel te schrijven. „Mijn boek moet inslaan als een bom en is bedoeld om wakker te schudden. Het zijn geen pagina’s vol pessimisme, maar een aanmoediging om dingen te veranderen.”

Mentale druk op vrouwen

We leven in een tijd waarin we het eigenlijk altijd druk hebben. Maar volgens Meier komt dat veelal ook door subjectieve tijdsdruk. „Eigenlijk heb je twee soorten tijdsdruk. Ten eerste dingen die je allemaal doet, oftewel: hoe druk heb je het effectief? En je hebt de manier waarop we tijdsdruk ervaren. Hoe voelen we het? En wat zeggen we erover? Dat laatste, de subjectieve tijdsdruk, is toegenomen. We werken tegenwoordig niet meer uren dan vroeger.”

En hoe komt dat? „Onder meer door de digitale componenten in ons leven. We zijn 24/7 bereikbaar en hebben de hele dag toegang tot allerlei informatie. Daardoor vervaagt ook de grens tussen werk en privé en voelen we meer druk. Vroeger maakten we ons druk over een sabeltandtijger die ons kon aanvallen, nu gaat het over een e-mail voor werk.”

En het zijn volgens de schrijfster vooral vrouwen die allerlei petten op en af moeten zetten. „Vooral vrouwen ervaren die mentale druk. Het gevoel van: ‘Het stijgt boven mijn hoofd uit’. Er is natuurlijk een groot verschil met de jaren 50, 60, 70. Toen leefden we volgens een kostwinnersmodel. De man ging werken en de vrouw deed thuis het werk. Tegenwoordig leven we meer volgens een tweeverdienersmodel, maar ik noem dat wel vaker een incomplete revolutie. Want vrouwen zijn wel gaan werken, maar mannen hebben niet dezelfde beweging gemaakt richting het thuisfront. Logisch dus dat vrouwen overbevraagd zijn.”

Hoge verwachtingen

Heeft de emancipatie er dan toe geleid dat vrouwen overbelast zijn? „Het omgekeerde is waar. Het heeft te maken met gender-stereotype rolverdeling en gedragingen in patriarchaat.”

Meier stelt dat de verwachtingen, zeker voor vrouwen, onrealistisch hoog zijn. „Je kunt niet van mensen verwachten dat ze op alle gebieden excelleerden en uitblinken. Onze maatschappij en cultuur zijn gericht op ‘meer’, ‘beter’, ‘groei, ‘kapitalisme’. Deze hustle culture pepert dat in. Alsof we machines zijn die steeds productiever moeten worden. Een mensenleven kent net zozeer seizoenen. Periodes waarin je carrière voorop staat, je promotie maakt en klimt op de maatschappelijke ladder. En dan zijn er jaren die in het teken staan van een kind krijgen of je besluit een triatlon te doen. Maar je kunt ook een jaar stilstand hebben, door ziekte of behoefte aan rust. De verwachting dat we altijd maar beter worden, betekent dat er maar één richting is: naar boven toe. Dat is totaal niet realistisch. Ook niet voor mannen trouwens, maar bij vrouwen zijn de verwachtingen absurder.”

Hoe vind je balans?

Tegelijkertijd zijn er ook steeds meer vrouwen die teruggrijpen naar traditionelere rollen, zoals de trad wifes. Maar daar ziet de schrijfster ook een gevaarlijke ontwikkeling in. „Hoewel er met eenvoud en met je handen bezig zijn niks mis is, is de trad wife-beweging er eentje die wordt gestuurd vanuit extreem-rechtse, traditionele en religieuze bewegingen. Maar deze stromingen pretenderen ook dat een vrouw ondergeschikt is aan een man en moet gehoorzamen. In video’s van moeders die in jurken zuurdesembrood bakken, zie je die achterliggende ideologie niet altijd. Het lijkt me niet de bedoeling dat we vrouwenrechten, waar onze grootmoeders voor hebben gestreden, weer terugschroeven.”

Maar hoe vind je dan die balans in die overweldigende drukke wereld vol verwachtingen? „Er is geen quick fix. Ik heb echt alles geprobeerd. Allerlei boeken gelezen, podcasts geluisterd en de ochtendroutine van de Miracle Morning gedaan. Dat is de oplossing niet. Het zijn ook nog eens vaak allerlei tips en adviezen die bedacht werden door mannen die niet op het schoolplein hoefden te staan.”

Bewust worden van tijdsbesteding

„Het is belangrijk dat je bewust bekijkt waar je je tijd aan besteedt. Ik adviseer vaak: ‘Pak eens pen en papier en schrijf op wat je op een dag allemaal doet’. Vaak kom je er dan achter dat je amper bezig bent met de dingen waarvan je dénkt dat je er druk mee bent. Vaak zijn we drukt met reageren op e-mails, telefoons of verzoeken van anderen. Je daarvan bewust zijn is stap één. Want waarom lukt het je niet om een boek te lezen? Dat komt doordat onze tijd versnippert als confetti in allerlei richtingen.”

Daarna is het volgens Meier de truc om je af te vragen: ‘Wat ben ik aan het doen?’. „Hoeveel móét je doen of doe je vanwege de verwachtingen van anderen? Bij mij helpt het om dan te vragen: ‘Wie zegt dat dat moet?’ Jij bepaalt hoe je jouw leven wilt invullen. Er zijn ons een hele hoop rollen en verwachtingen opgelegd. De vraag is: ga je daarin mee?” Eerder schreef Metro ook over hoogleraar Jen Zamzow die stelde dat we meer tijd hebben dan we denken.

Kritiek

En hoe gaat dat dan bij de ex-advocaat thuis? „Mijn man is arts en dat is een behoorlijk traditioneel beroep met hoge verwachtingen en eisen. Wij hebben in de afgelopen tien jaar gekeken hoe wij dit samen konden doen, voor onszelf en de kinderen. Hij is een aanwezige en betrokken vader die op tijd thuis is ‘s avonds om de kinderen te kunnen zien. Bij de generatie artsen voor hem was dat een ander verhaal. Mijn man heeft dat ook bespreekbaar gemaakt in zijn werkomgeving. Als je geen gehoor vindt bij je partner, collega’s, baas of klanten, dan loop je tegen muren aan. Wellicht heb je dan andere mensen om je heen nodig om aan te kunnen geven wat je wilt. Het is daarin van belang dat je je grenzen en behoeften kunt aangeven en af en toe op de tafel durft te staan.”

Meier werkt zelf 30 uur per week. „Soms is dat wat minder en soms wat meer. In het begin kreeg ik daar wel reacties op. Alsof ik mijn drive en ambitie was verloren. Je krijgt als vrouw overigens altijd kritiek als je buiten de lijntjes kleurt. Of je bent te ambitieus en een slechte moeder of je bent een thuisblijfmoeder, deeltijdprinses en draagt niet genoeg bij aan de maatschappij. Je doet het eigenlijk nooit goed. Ik ben bijvoorbeeld geen moeder die haar kinderen overal naartoe rijdt, dat besteed ik uit. Maar dan hoor ik op school ook weleens: ‘We zien haar nooit’. Je krijgt gegarandeerd kritiek.”

Gelijkheid tussen man en vrouw

Volgens Meier kan er ook wat betreft de systemen in deze maatschappij nog best het een en ander verbeteren. „Je kunt je eigen tijd niet claimen als je binnen bepaalde systemen leeft of werkt die dat onmogelijk maken. Je hebt een overheid nodig die gezinnen helpt om een combinatie te maken tussen betaalde arbeid, onbetaalde arbeid en het grootbrengen van kinderen.”

„Mijn missie is eigenlijk eenvoudig: dat gelijkheid snel komt. Uit een recent rapport van de Verenigde Naties blijkt dat gendergelijkheid nog zeker 286 jaar gaat duren. Ik snap niet waarom vrouwen niet collectief compleet verontwaardigd zijn en eisen dat er wat gebeurt. Het is waanzin dat we op sommige vlakken achteruit gaan. In Italië zijn bijvoorbeeld behoorlijk wat vrouwenrechten teruggeschroefd. En wist je dat slechts 10 procent van de Nobelprijs-winnaars een vrouw is? Ik kan er anno 2024 niet met mijn hoofd bij dat we nog geen gelijke rechten hebben. Dat valt voor mij niet uit te leggen.”

Bijna de helft van de Nederlanders heeft angst- en depressiegevoelens, hoe komt dat?

Vaker het bos in? Wetenschap ontdekt meer gezondheidsvoordelen van blootstelling aan natuur

Reacties