Roos Ravensbergen Gezondheid 15 jan 2024, 09:40

Leestijd: 5 minuten

In talkshow Nadia stond gebruik van antidepressiva ter discussie: ‘Prima als ik dit voor de rest van m’n leven slik’

In ons land krijgt ongeveer een kwart van de bevolking ooit te maken met een depressie. Maar het aantal mensen met depressieve klachten groeit ook, net als de wachtlijsten bij de GGZ. Bij talkshow Nadia komen (ervarings)deskundigen aan het woord om het te hebben over antidepressiva. Is het wel zo slim of nodig om die te slikken?

Het gebruik van antidepressiva stijgt ook, in elke leeftijdsgroep. Dat merkten huisartsen begin vorig jaar. Toen waren er zo’n 1,2 miljoen mensen die ‘naar een pilletje grijpen’, zo beschrijft Nadia het.

‘Haalt de scherpe randjes eraf’

In de studio is onder meer Peter aanwezig, hij slikt antidepressiva. Voor hem helpt het wel, „in de zin dat de scherpste randjes eraf zijn”, vertelt hij aan presentatrice Nadia Moussaid. „In het begin had ik het ook echt nodig. Het begon met een ernstige depressie en dan helpen die antidepressiva meestal wel.”

Ook in de studio aanwezig zijn twee gasten die antidepressiva slikken of slikten en er wél blij mee zijn, maar ook twee gasten die er niet zo tevreden mee zijn. Daarnaast horen we van twee psychiaters, waarvan één ook hoogleraar in de GGZ is. Over het toenemende aantal mensen met een depressie zegt zij, Floortje Schepers, dat dat niet kan zijn „omdat mensen zwakker worden”. Wel zegt ze dat er mogelijk iets aan de hand is in de samenleving, waardoor steeds meer mensen het moeilijk hebben.

Ook noemt ze dat een depressie ontstaat uit een complexe samenstelling van factoren, niet alleen door de omgeving, al is die wel van belang. Goed, naar de antidepressiva. „Het onderdrukken van de symptomen is niet de oplossing”, zegt Schepers daarover. „De scherpe randjes gaan eraf, maar het probleem is dat veel mensen denken dat omdat ze antidepressiva slikken, er wel iets mis zal zijn met henzelf. Daarmee denken ze dan dat al die andere factoren er minder toe doen.” Wel benoemt de psychiater dat mensen soms heel erg „vast kunnen draaien” en antidepressiva wel kunnen helpen om daaruit te komen.

Antidepressiva ter discussie bij Nadia

Eric Ruhé, ook psychiater en aanwezig bij Nadia, onderschrijft dat een depressie met alleen pillen behandelen „te makkelijk” is. „Ik denk wel dat antidepressiva levensreddend kunnen zijn in een aantal gevallen.” Ook komt er volgens hem een nieuwe richtlijn aan, waarin het advies staat om alle mensen die matig of ernstig depressief zijn, een combinatiebehandeling te geven. Dat betekent dus medicatie én een vorm van therapie. Op dit moment hoeft dat nog niet.

Maar goed: de ervaringsdeskundigen, wat vinden zij ervan? Carmen leed op haar vijftiende op anorexia en kreeg antidepressiva voorgeschreven. De eerste paar weken werden haar klachten erger, daarna gingen de scherpe randjes er wel vanaf. „Maar het was meer onderdrukking van alles. Het hielp tegen de somberheid, maar niet om meer te gaan eten, waar het wel een beetje voor werd voorgeschreven.” Ze is nu, na vijf jaar, gestopt met de medicatie en voelt zich eigenlijk „heel goed”. „De eerste paar weken kreeg ik veel lichamelijke klachten, maar ik ben nu zeven maanden gestopt en voel me eigenlijk heel goed. Ik denk dat die antidepressiva niet heel veel invloed hebben gehad.”

Ook Parmis is gestopt met antidepressiva, nadat ze het twee jaar slikte. Het ging namelijk weer wat beter met haar, dus dacht ze, zegt ze zelf, dat ze wel zonder kon. „Dat ging niet zo goed”, vertelt ze bij Nadia. „Ik voelde me slechter dan voor ik aan de medicijnen zat. Ik kon niet eten, sliep slecht, had nare dromen. Het kwam terug, maar verergerd.” Toen ze wel antidepressiva slikte, kreeg ze weer de zin terug om dingen te doen waar ze daarvoor ook plezier uit haalde. Volgens psychiater Ruhé is het heel belangrijk om het gebruik van antidepressiva te begeleiden en te evalueren.

‘Ben er helemaal tevreden mee’

Maar er zijn ook succesverhalen. Zo is Vera juist tevreden met haar medicatie. Ze slikt nu ruim drie jaar antidepressiva, nog steeds, en voor haar werkt het „heel goed”. Ze vertelt dat ze al therapieën had gevolgd, maar ze klachten bleef houden. „Mijn huisarts heeft me doorverwezen naar de crisisdienst en toen ben ik in overleg met een psychiater antidepressiva gaan slikken.” Ze had veel last van de bijwerkingen, maar dat trok weg. „Het voelt nu fijn dat ik niet continu zo hard hoef te werken en zo in mijn hoofd bezig ben met al die klachten. Ik ben er helemaal content mee. Voor de rest van m’n leven, ik vind het helemaal prima.”

Ook Rick is in de studio aanwezig. Hij heeft in zijn jeugd veel dingen meegemaakt, zoals huiselijk geweld. Hij is uiteindelijk gevlucht, zo vertelt hij bij Nadia. „Op een gegeven moment was er zoveel gebeurd en voelde ik me zo slecht, dat ik op een brug stond in Arnhem, en ik dacht: ‘Ik spring eraf’.” Hij belandde bij de crisisdienst en een psychiater, die hem antidepressiva voorschreven. „In het begin hielp het, het neutraliseerde het. Maar het versterkte ook dingen. Als ik boos was, werd ik nóg bozer. Als ik me suïcidaal voelde, werd dat nog erger.” Toen is hij gestopt, wat „even slikken” was, hij had last van bijwerkingen. Nu gaat het goed en de antidepressiva hielp in het begin wel, vertelt hij.

Psychiater Scheepers vindt het sowieso verbazingwekkend dat ‘hele jonge mensen’, onder de 18, antidepressiva voorgeschreven krijgen. „Het is geen ‘baat het niet, dan schaadt het niet’-middel. Onder de 18 slaat het, dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek, vaker door naar het negatieve. Het is ook het advies om het dan níet voor te schrijven, juist omdat zij nog in ontwikkeling zijn. Er zijn dan ook andere opties.” Psychiater Ruhé: „Als je mensen met een depressie niet behandelt, vinden er meer suïcides plaats dan wanneer je ze wel behandelt. Er is een belangrijke winst die je kunt boeken met antidepressiva.” Scheepers benadrukt wel dat het niet betekent dat als je geen medicijnen geeft of neemt, je niks doet. „Er zijn een heleboel andere dingen die je kunt doen om mensen met depressieve klachten te behandelen.”

Ben je zelf depressief of heb je depressieve klachten? Praat dan met een huisarts om te kijken naar wat het beste is voor jou.

Je kunt Nadia terugkijken via NPO Start.

Mogelijk wit landschap in zuiden door sneeuwbuien

Meer dan verwacht en drie (drukke) roze wolken: opeens ben je ouder(s) van een drieling

Reacties