Ben jij altijd te laat? De wetenschap heeft de oplossing voor je
Er zijn mensen die per definitie altijd te laat zijn. Hoe komt dat precies en wat kunnen ze er aan doen? Aan onze collega’s van WANT de taak om daar achter te komen.
Jij hebt ongetwijfeld ook vrienden die standaard te laat komen. Tergend, maar de reden dat dit gebeurt is zeker niet altijd omdat ze simpelweg lui zijn. Waar het dan wel aan ligt en wat er aan te doen is? We vertellen het je met liefde.
Het is nooit te laat om niet te laat te zijn
Opvallend feit is dat er een aantal type mensen zijn die te laat komen. En dat heeft zeker niet altijd te maken met sloom zijn, zo stelt onderzoeker en psycholoog Pauline Wallin.
We zetten even wat voorbeelden van haar en andere experts voor je op een rij.
1. Degenen met angstaanvallen
Sommige van ons hebben last van angstaanvallen. „Dat zorgt ervoor dat een taak mentaal enorm groot wordt en het uitstellen ervan voor enige rust zorgt”, zegt Wallin. „Het is dan belangrijk dat mensen leren van die ervaringen en een ander, makkelijker plan trekken voor die taken.”
Een andere onderzoeker, Rashelle Isip, stelt dan ook dat het een kwestie van oefenen is. „Waarom ben je steeds te laat? Vind je je baan niet leuk? Is een relatie met bepaalde vrienden eigenlijk al klaar? Je moet op zoek gaan naar de bron van het gedrag. Als je al traag bent om iets te gaan doen moet je overwegen of het ‘t wel waard is.”
2. De perfectionist
Linda Sapadin, auteur van How to beat procrastination in the digital age stelt dat sommige mensen altijd te laat zijn omdat ze hun taken niet met rust kunnen laten.
Met andere woorden: ‘Nog één momentje’. En ja, dan ben je te laat voor je volgende taak.
3. De dromers
Als je de aandachtsspanne van een goudvis hebt, is de kans groot dat je vaak te laat bent. De tip van Sapadin is een logische: zet alle notificaties uit, variërend van e-mails tot telefoonberichten, en sluit je zo nodig af van de buitenwereld.
Maak voor jezelf een handige lijst met dingen die je moet doen en in welke tijd. Het is hierbij handig om voldoende korte pauzes te pakken om zo weer even alles op een rij te krijgen.
4. Slechte planners zijn vaak te laat
‘Ik doe dat nog wel even’ is vaak dé reden dat mensen te laat zijn. Ze onderschatten een taak, bijten zich erop vast, en zijn er langer mee bezig dan gewenst.
Sapadin stelt ook dat slechte planners zich niet helemaal bewust zijn van bijvoorbeeld reistijden. „Reistijd kan bestaan uit lopen, rijden, vliegen, of het pakken van een bus of trein. Zelfs het binnengaan van een gebouw, een lift en een het pakken van koffie kost tijd en dat vergeten ze weleens.”
Ze stelt dan ook voor om goed te letten op reisplanners. Zodoende weet je héél goed of je vertragingen hebt op de weg of bijvoorbeeld het spoor. Als je dan te laat bent, kan het wel in je voordeel werken omdat je naar derden aan kan geven waarom dat zo is. Dat is een stukje stress dat je dan weg kan nemen.
5. ‘Geen zin in’-laatkomers
Er bestaan ook zeker mensen die simpelweg geen zin hebben in een bepaalde tijd of afspraak. Ze zijn vaak creatief genoeg om een situatie uit de weg te gaan en dus te laat zijn. Het is te vergelijken met mensen die angstaanvallen hebben.
Het grote verschil is dat laatstgenoemden moeite hebben met bepaalde taken en afspraken ‘omdat het moet’. De ‘ontkenner’ legt dan zijn of haar wil en wet op anderen op. De tijd die voor ogen is door de laatkomer, is de tijd die aangehouden moet worden door de rest. Dat levert vaak irritaties op en is dus weinig ideaal.
Maar wat eraan te doen als je vaak te laat bent?
Er zijn talloze oplossingen voor mensen die continu te laat komen. Besef bijvoorbeeld dat we enorm gewend zijn aan een dagelijkse routine. „We hebben een enorme hoeveelheid aan gedragskaders”, zegt psychologe Geraldine Joaquim.
„Daarom vallen we té vaak terug in hetzelfde gedrag en als dat licht afwijkt, levert dat vertraging op. Dat kan ook te maken hebben met onze opvoeding. Als onze ouders altijd te laat waren, vertonen we dat zelfde gedrag.”
Onderzoeker Isip refereert dan ook aan een simpel hulpmiddel: de klok. „Het is goed om omringd te zijn door klokken. Je kan elk moment van de dag zien hoe laat het is en of je goed plant.”
Sterker nog; ze stipt de analoge klok aan. „De wijzer van een analoge klok geeft je een beter gevoel met betrekking tot het verloop van tijd. Het spreekt je onderbewustzijn aan, vergelijkbaar met het Baader-Meinhof-proces. Hierbij word je getriggerd door iets dat nieuw is zoals een liedje of een trend. En in dit geval dus ook het verloop van tijd.”
Altijd te laat? Van je vrienden moet je het hebben
De beste tip is echter iets dat van vrienden en collega’s komt. Uit een onderzoek is gebleken dat wanneer leraren late studenten een compliment gaven wanneer ze wél op tijd waren een positief effect had. Het zorgde ervoor dat ze vaker wel op het juiste tijdstip arriveerden.
Het is dus die stimulatie die ervoor zorgt dat mensen eerder geneigd zijn beter te plannen. Dus als je vrienden om de haverklap te laat zijn: geef ze een compliment wanneer ze op tijd zijn. Grote kans dat ze volgende keer ook de deadline halen.