JMouders.nl Lifestyle 16 apr 2021, 18:03

Leestijd: 4 minuten

Dit kunnen we leren van de Deense opvoeding

Denemarken is een van de gelukkigste landen ter wereld. En dat komt deels door de opvoeding. In het boek The Danish Way of Parenting wordt beschreven waarom Deense mensen nu precies zo gelukkig zijn. En van die Deense opvoeding kunnen we nog wat leren.

Maak kennis met de Deense levensstijl en denkwijze, en leer hoe je je eigen kind kunt opvoeden met een Deense twist.

Laat je kind vrij

Kinderen lijken iedere minuut van hun (school)dag volgepland te hebben met lessen en activiteiten; zelfs de tijd om vrij te spelen is ingepland. Denen doen het anders. Zij gaan uit van een filosofie die ze ook wel ‘proximale ontwikkeling’ noemen. Het uitgangspunt van die filosofie is dat kinderen ruimte nodig hebben om te leren en te groeien (met een beetje hulp waar nodig). Kinderen krijgen de nodige vrijheid om hun eigen interesses na te streven, en leren dat het oké is om op zichzelf te vertrouwen. Ouders zijn aanwezig en beschikbaar, maar hebben niet de controle. Typisch voorbeeldje van die vrijheid: de Denen vonden Lego uit, een merk waarin vrij en creatief spelen centraal staat.

Kijk realistisch naar het leven

Als je een Deense film kijkt of een Deens boek leest, zul je er al snel achterkomen dat het volk niet doen aan Hollywood happy endings. Denen hebben een realistische kijk op het leven, en delen deze visie met hun kinderen. In de opvoeding zie je dit terug wanneer ze hun kind een complimentje geven. Ze geloven in de kracht van een compliment om de juiste reden en op de juiste manier. Deense ouders zullen hun kinderen eerder prijzen voor hun pogingen om iets nieuws te leren, dan voor de intelligentie die ze nodig hebben om het überhaupt te proberen. Deze aanpak leert kinderen dat ze alles kunnen leren en dat ze niet alleen goed zullen worden in de vaardigheden waarmee ze zijn geboren. Er is altijd ruimte voor verbetering en groei.

Verander waar nodig je perspectief

Denen proberen in stressvolle of onplezierig situaties hun perspectief te veranderen of aan te passen. Als het bijvoorbeeld ontzettend koud en winderig is, zul je een Deen horen zeggen dat hij blij is dat hij in ieder geval niet op vakantie is. Denen geloven dat het gaat om hoe je naar dingen kijkt, en passen hun taal daarom zo aan dat kinderen niet worden beperkt in hun gedachten. Ouders streven ernaar om de positieve kant van dingen te zien en beginnen bij zichzelf. Als je eigen gedachten negatief zijn, geef je je kinderen deze instelling namelijk automatisch mee.

Leer je kind empathie

Empathie maakt van de wereld een betere plek. Het Deense schoolsysteem kent daarom het verplichte lesprogramma Step by Step. Kinderen krijgen foto’s te zien van andere kinderen met verschillende emoties (zoals angst, woede en blijdschap), en er word hen gevraagd om de gevoelens van die ander in woorden uit te drukken. Dit leert kinderen zowel empathie als het herkennen van gezichtsuitdrukkingen. Deense ouders zetten dit proces voort door hun kinderen te leren zich in een ander te verplaatsen, zodat ze de relaties met hun vrienden en familie beter leren begrijpen.

Verwacht niet te veel, maar ook niet te weinig

Deense ouders zijn vastberaden, maar ook ontvankelijk; ze stellen hoge eisen aan hun kinderen, maar ondersteunen hen ondertussen waar nodig. Ze verwachten geen totale gehoorzaamheid, maar willen wel degelijk volwassen gedrag van hun kinderen zien. Binnen gezinnen is wederzijds respect heel belangrijk. Vooral volwassenen moeten onthouden om aardig en geduldig te zijn, zélfs als hun kinderen ‘terror-fases’ ingaan.

Hou van het samen zijn

De Denen hebben een woord dat geen enkele andere taal kent: Hygge. Officieel is het woordje onmogelijk te vertalen, maar ons ‘gezelligheid’ komt dicht in de buurt. Hygge wordt beschouwd als een van de belangrijkste uitdrukkingen van de Deense mentaliteit en volksaard. Families spelen samen spelletjes, nemen thee-pauzes, eten lekkere dingen en genieten van elkaars gezelschap en aanwezigheid. Over het algemeen realiseren ze deze ‘gezelligheid’ door aan ‘ons’ te denken, in plaats van aan ‘ik’. Ze gaan op zoek naar activiteiten waar iedereen aan mee kan doen en vieren het samen zijn iedere dag. Dit gaat niet alleen over de tijd die ze met hun kind spenderen; hoe meer vrienden je hebt, hoe groter je je familie kunt uitbreiden en hoe gelukkiger iedereen zal zijn.