Iris Hermans Lifestyle 10 sep 2020, 09:17

Leestijd: 11 minuten

Kruidvat al 45 jaar vol verrassingen en tijdloze bestseller paracetamol

Vandaag blaast Kruidvat 45 kaarsjes uit. Het was de eerste drogist van Nederland waar zelfbediening werd ingevoerd en ook de enige drogist waar al zo lang zoveel uiteenlopende ‘branchevreemde’ spullen te koop zijn. Van Björn Borg-boxers tot NS-treinkaartjes en waarschijnlijk ook wel 45 verjaardagkaarsjes.

Filiaalmanager Sjaak de Bruin gaat bíjna met pensioen en vertelt over ‘zijn winkel’ in Maassluis. Kruidvatbaas Ed van de Weerd onthult zijn favoriete artikel – tipje van de sluier: het is héél groot – en ten slotte een kleine greep uit de opvallendste ontwikkelingen de afgelopen 45 jaar, zoals ‘de parfumoorlog’ en trouwen met Kruidvat.

Kijkje in Maassluis

Het is rustig in de zaak, het is dan ook nog vroeg. ’s Middags wordt het drukker, legt filiaalmanager Sjaak de Bruin (66) uit in ‘zijn Kruidvat’ in Maassluis, dat hij omschrijft als een echte buurtwinkel, „mensen kennen je en komen speciaal naar je toe voor advies.” Wat de laatste klant bij hem gekocht heeft? Poeh, roept hij uit, daar vraag je hem wat. „Zulke dingen vergeet ik altijd meteen, net zoals wat ik gisteren heb gegeten!” Wat hij in elke geval niét snel vergeet, is de run op toiletpapier afgelopen ‘hamster-maart’. „Max vier pakken per persoon was het, binnen een half uur was een hele pallet uitverkocht.” Kwam neer op 210 pakken, ging toen zelfs sneller dan de paracetamol, de tijdloze bestseller in alle filialen. „Ik heb van een inkoper ooit gehoord dat we jaarlijks zóveel paracetamol verkopen dat je van Nederland tot China komt, als je de doosjes achter elkaar legt.”

Als een Sjaak in de Kruidvat

Sjaak begon 45 jaar geleden als drogist (niet bij Kruidvat), inclusief witte jas en achter de toonbank. Kruidvat was de eerste drogist waar zelfbediening werd ingevoerd en toen hij bij een zusterbedrijf van de keten ging werken, was dat wel even wennen, verklapt hij. „Klanten gooiden alles in hun mandje in plaats van dat ik het ze aanreikte. Ik miste in het begin dat persoonlijke contact.” Maar zijn draai vond Sjaak, die zichzelf ook ‘niet zo moeilijk’ noemt, al gauw. Toen hij vijftien jaar geleden in deze Kruidvat aan de slag ging, voelde hij zich meteen als een vis in het water.

‘Aambeien, help!’

In de loop der tijd zijn klanten niet alleen mondiger geworden, ook heerst er minder gêne, ziet hij in de dagelijkse praktijk. „Vroeger werd ik nog apart genomen en had iemand op een briefje ‘aambeien, help!’ geschreven, waarna ik een stuk keukenrol om een tube Sperti moest doen, opdat niemand het zou zien. Nu vragen ze me gewoon alles.”

Een van de opmerkelijkste vragen was toch wel van een moeder die op zoek was naar slaappillen voor haar 3-jarige kind. Sjaak tipte toen om het kind in bad te doen voor het slapen gaan,  geen tv te kijken maar een verhaaltje voorlezen, om rustig te worden. „En anders naar de huisarts te gaan. Je gaat zo’n klein schaapje toch niet aan de pillen doen?”

View this post on Instagram

A post shared by 𝕶𝖗𝖚𝖎𝖉𝖛𝖆𝖙 𝖒𝖊𝖒𝖊𝖘® (@memes.kruidvat)

Een tijdje geleden kwam een man bij hem om advies. „Z’n tanden en kiezen zaten los en of ik wat voor hem had.” Sjaak stelde hoog gedoseerde Q10-tabletten voor. Een half jaar later kwam de man terug, na een bezoekje aan z’n tandarts. „Z’n tanden zaten weer goed in z’n tandvlees en de tandarts was heel erg tevreden.” Sjaak begint er spontaan van te glunderen. „Leuk toch? Soms krijgen we ook iets van blije klanten, een doosje chocola bijvoorbeeld.” Dat meteen opgaat bij de dagelijkse koffiemomenten met collega’s. „Gewoon een Senseo’tje”, licht hij de koffiekeuze toe en zoals het een ware filiaalmanager betaamt. „Deze week in de aanbieding, een grote zak voor 5,19 euro!”

Schimmelnagels

View this post on Instagram

A post shared by Kruidvat (@kruidvat)

Sjaaks adviezen reiken van schimmelnagels tot verstopte gootstenen. „Maar ook ‘m’n zwembad is lek, wat moet ik nou, Sjaak?” („ze noemen me gewoon bij naam hier”). Al decennia lang onderscheidt Kruidvat zich door haar ‘branchevreemde’ producten. Jargon voor ‘van alles en nog wat’, van Milka tot potjes slijm („voor kinderen”) en Birkenstock-sandalen. „Ons motto is niet voor niets ‘steeds verrassend altijd voordelig’”, promoot hij het bekende riedeltje, dat vaak nog uren in het hoofd blijft zitten. Ook Sjaak wordt nog steeds verrast. „Laatst kwam er een lading alcoholvrij bier en Unox-worstjes binnen, die had ik even niet zien aankomen in een drogist.”

‘Vitamientjes’

Zelf is-ie dol op vitamientje, zoals hij ze noemt. „Multi, C en D… En branchevreemd neem ik altijd wel schoonmaakdingetjes mee naar huis.” Mét korting. „Personeel krijgt 10 procent.”

Als klanten hun pakje paracetamol afrekenen, of welk ander geneesmiddel dan ook, dan is daar altijd De Vraag: ‘Bent u er bekend mee?, of een variant. „Gewoon doorslikken, toch?, grappen ze soms, maar als ik ze dan vertel dat ze er zes max per dag mogen, kijken ze wel even verbaasd. Hebben ze toch weer wat geleerd en wij vinden het belangrijk dat deze zelfzorggeneesmiddelen verantwoord worden verkocht.”

Klantencontact

Het klantencontact vindt hij het mooiste van zijn vak en ja, er zitten ook weleens dames achter de bíjna pensionado aan. Zo is er een vrouw die heel regelmatig even binnenwipt. ‘Hoe oud is uw vrouw?’, vroeg ze hem laatst tussen neusdruppels en lippenbalsem door. Toen hij antwoordde dat hij gescheiden is, lichtte haar gezicht op. „Ik vertelde haar dat ik binnenkort met pensioen ga en ze zei toen dat ze me nog een brief zou schrijven… Nou, ik ben benieuwd!”

https://www.instagram.com/p/CE6wwyol9so/

‘Luister maar met een oortje mee’ is een van zijn bekende zinnen aan nieuwe ‘Kruidvatters’ en zijn wijze filiaalmanager-les: vooral klantvriendelijk zijn. „En als je iets niet weet, in elk geval geen onzinverhalen ophangen. En bij vragen over zelfzorggeneesmiddelen altijd verwijzen naar de collega die is opgeleid als drogist.”

Feestje

En natuurlijk gebeuren af en toe ook wel eens minder leuke dingen, beaamt hij, net zoals in andere winkels. Van winkeldiefstal tot ongenood publiek. „We hebben eens een agressieve verslaafde man in de winkel gehad, die begon te schoppen toen we hem op heterdaad betrapten.” Hij rende weg en gooide z’n buit in het vlietje tegenover de winkel. „Dure shampoos enzo, spullen die hij wilde verkopen zodat hij er weer bepaalde medicamenten van kon kopen.” Tja, haalt hij z’n schouders op, zoiets kan gebeuren. „Maar komt heel zelden voor, gelukkig maar.”

Na z’n laatste werkdag volgende maand, volgt nog een feestje boven in de winkel, met Senseo en taart. En daarna? In elk geval geen zwart ‘kruitgat’. Beetje fietsen, beetje klussen, beetje hobbyen. Betekent niet dat hij nooit meer naar z’n oude vertrouwde Kruidvat komt, zo besluit filiaalmanager Sjaak de Bruin. „M’n collega’s hebben me al gevraagd of ik wel regelmatig een bakkie kom doen, dus dat zal ik dan maar doen, hè?”

Kruidvatman Ed van de Weerd

Ed van de Weerd is CEO van Kruidvat (en ook Trekpleister). Zijn allereerste bezoekje ooit aan de drogist herinnert hij zich niet meer, maar dat hij er vroeger al vaak kwam, weet hij nog goed. En óók wat hij het liefste deed: „Mijn ouders hadden een winkel niet ver van Kruidvat. Ik was vaste klant van de fotoservice en het schepsnoep!” Zijn laatste bezoekje was gisterochtend en zijn buit: een zakje Dino kruidnoten, zo verklapt hij. Nooit te vroeg voor, wat hem betreft: „Heerlijk.”

Op de vraag wat de succesformule van de keten is, hoeft Van de Weerd niet lang na te denken. Veel voordeel en het verrassingselement. „Dat doen we consequent, al 45 jaar lang. Klanten houden van deze ijzersterke combinatie. Zij lopen graag even binnen om te snuffelen. Als geen ander zijn wij erin geslaagd veel producten en diensten voor een grote groep consumenten bereikbaar te maken. Of dit nu hippe teddy-jassen zijn, overnachtingen in een vier sterren-hotel of bekende geuren.”

XXL Keukenrol

Het liefst zou de Kruidvat-man elke dag winkels bezoeken, net zoals hij vroeger dagelijks bij z’n ouders door de winkel banjerde. „Ik houd van de dynamiek en van klanten. Ik vind het fascinerend om te zien hoe zij keuzes maken.” Maar dat lukt helaas niet, want de dagelijkse praktijk van een CEO bestaat nu eenmaal uit veel overleg. „En minder tijd op de werkvloer.” Als hij er komt, en dat is nog steeds heel vaak, stopt hij regelmatig zijn persoonlijke Kruidvat-lieveling in z’n winkelmandje. „In mijn vrije tijd klus en kook ik graag, dus dan komt de Kruidvat XXL Keukenrol reuze goed van pas!”

Of Kruidvat er over 145 jaar nog altijd is? „Absoluut. We gaan met de tijd mee qua uitstraling en communicatie, maar blijven wel altijd de gezellige voordeeldrogist.”

45 jaar Kruidvat

De eerste Kruidvat opent in Hilversum in 1975 en is welgeteld vijf minuten open, omdat de vergunningen niet rond zijn. De weerstand onder leveranciers is groot als de winkel na vier dagen dan toch open gaat. Zij zijn niet gediend van een drogist die hun artikelen onder de adviesprijs in de schappen wil leggen en zijn bang dat andere winkels hun producten gaan boycotten. De eerste winkel telt maar 85 m², maar in het begin lukt het niet om de winkel vol te krijgen. Veel leveranciers zijn namelijk niet bereid producten te leveren. De eerste weekomzet van de winkel in Hilversum is 6.000 gulden.

Branchevreemd

In 1976 wordt gestart met de verkoop van branchevreemde producten. Een goed voorbeeld is een koffiezetapparaat van Philips dat voor 15 procent onder de adviesprijs in de winkels wordt gezet. Door steeds opnieuw de grenzen te verleggen, weet Kruidvat groei te realiseren. Zo is ze de eerste die de (Engelse) boeken van Harry Potter verkoopt en deze gaan als warme broodjes over de toonbank. Kruidvat is ook de eerste die condooms gaat verkopen onder eigen merk, net als haarkleurmiddelen en potjes eigen merk babyvoeding.

Parfumoorlog

Een tiener die dr kruidvat huismerk parfum in een volle coupé opspuit. Nu ruikt de hele trein naar mylittle pony’s en Hubba Hubba.

— Kim (@Kim_Amsterdam) September 14, 2018

Een ander opvallend initiatief is de verkoop van parfums onder de adviesprijs, met als resultaat dat de hele parfumerielijn binnen enkele dagen is uitverkocht. Dat veroorzaakt opschudding in de markt. In de beginjaren zijn parfumleveranciers niet bereid hun luxeproducten aan Kruidvat te leveren. Kruidvat bedenkt een manier om de duurdere parfums in te kopen op de zogenoemde parallelle markt – ook wel de ‘grijze markt’ – waardoor zij deze artikelen voor hele lage prijzen kan aanbieden. Dat is tegen het zere been van de grote parfummerken, die soms zelfs naar de rechter stappen.

Deze ‘parfumoorlog’ bereikt eind 1994 een hoogtepunt, als Kruidvat aan de vooravond van Sinterklaas een kleurenfolder verspreidt waarin uitsluitend topgeuren uit het exclusieve segment staan. Het slaat in als een bom. De eerste dag na de distributie van deze folder vraagt het tv-programma Kassa of Kruidvat-oprichter Dick Siebrand nog dezelfde dag in de uitzending wil komen om met vier parfumfabrikanten in discussie te gaan. Na het tv-programma schiet de verkoop omhoog. Dior spant een kort geding aan tegen Kruidvat en procedeert door tot aan de Hoge Raad. Uiteindelijk wordt de drogist door de hoogste rechter in het gelijk gesteld en grijpt dit aan om in oktober een extra advertentie te plaatsen in haar kleurenfolder van oktober, mét extra aandacht voor Dior.

Lees hier over het luchtje van Zeeman en hoe snel het was uitverkocht

Lancering actie NS-treinkaartjes 2005

I love kruidvat #treinkaartjes

— Maureen de Putter (@elisamaureen) February 15, 2012

In 2005 gaat voor het eerst de bekende actie met NS-treinkaartjes van start, waarmee het mogelijk is extra goedkoop door Nederland te reizen. Kruidvat was hiermee de eerste retailer in Nederland die deze actie in samenwerking met Nederlandse Spoorwegen lanceerde.

Gratis trouwen bij Kruidvat

In 2006 is er het ‘Kruidvat Verrassend Familie Festijn’. Om aandacht voor dit evenement te genereren, lanceerde Kruidvat de actie ‘Gratis trouwen bij Kruidvat’. Nederlanders kregen de kans om gratis te trouwen voor het oog van de 17.000 dagelijkse bezoekers van de beurs, met Imca Marina als BABS en een jurk van Mary Borsato. Honderden mensen meldden zich aan en uiteindelijk werden bijna twintig paren in de echt verbonden. ‘Gratis trouwen bij Kruidvat’ was in verschillende dagbladen voorpaginanieuws.

Goedkope hotelovernachtingen 2008

Kruidvat maakt het mogelijk om tegen een zeer scherpe prijs een geliefde of een vriend(in) te verrassen met een hotelovernachting in een 3- of 4-sterren Fletcher-hotel. Ze was de eerste retailer in Nederland die zo’n actie lanceerde.

Kruidvat ‘stopt met roken’

Vanaf januari 2020 zijn bij Kruidvat (en ook Trekpleister) geen tabaksproducten meer verkrijgbaar. Door als eerste grote retailer volledig te stoppen met de verkoop van tabak, willen zij het gebruik van tabak onder jongeren ontmoedigen.

Vandaag

In Roermond is de 970^ste Kruidvat geopend. Een zogenaamde Next Generation 3.0-winkel met een eigentijdse uitstraling, maar nog steeds ‘de gezellige voordeeldrogist’.