Redactie Metro Lifestyle 19 okt 2018, 08:00

Leestijd: 3 minuten

Titels van Thomas: wat je deze week moet lezen

Om de vrijdag schrijft auteur Thomas Heerma van Voss op deze plaats over pas verschenen boeken. Wat hem opvalt, wat hem bijblijft, wat hem raakt. En wat je aandacht verdient.

Jan van Mersbergen – Man/Vader

Wat het betekent om man te zijn, en vader – daarover gaat deze bundel van Jan van Mersbergen. Het is een vrij losjes gehanteerd thema, want Man / Vader bestaat vooral uit kleine observaties zonder al te nadrukkelijke standpunten: veel stukken in dit boek zijn niet langer dan één pagina en gaan, bijvoorbeeld, over het omzagen van een boom. Over vissen. Over een fietsenmaker die het aan zijn hart heeft. Over welke taal er gebruikt wordt in mannelijke appgroepen. En, als soort van rode draad: over het derde kind dat Jan van Mersbergen krijgt (begin van de bundel) en dat razendsnel groeit en groter wordt (rest van de bundel). Man / Vader is niet per se een boek om direct van begin tot eind te lezen, wel een boek om voortdurend open te slaan: net als in zijn fictie toont Van Mersbergen zijn grote talent om in alledaagse taferelen tedere, intieme momenten te herkennen. En zonder enig effectbejag op te schrijven. Knap.

Roos Schlikker – Moeder van glas

De manisch-depressieve moeder van Roos Schlikker overleed in 2017 na een val van de trap. Moeder van glas is een door dochter opgetekende verzameling jeugdherinneringen, reportage-achtige scènes, fictieve gesprekken en zelfs gekopieerde briefjes die de moeder schreef. Een levendige zoektocht, kortom, en het boek is vooral sterk wanneer de Parool-columniste Schlikker zichzelf in de vertelling betrekt. Bijvoorbeeld als ze, denkend aan haar zwaar depressieve oma, zichzelf plots de vraag stelt: zit dit in de familie, ben ik geestelijk eigenlijk wel gezond? Helaas komen sommige scènes niet helemaal tot leven, vooral omdat het boek zo duidelijk Literair wil zijn. ‘De spinnen van de nacht kruipen met hun harige poten over mijn lijf,’ staat er dan. Wat betekent dat in vredesnaam? ‘Mijn adem aaide de telefoon.’ ‘De ballonnen wiegden instemmend knikkend boven het water mee.’ Kan iets of iemand ooit niet-instemmend knikken? Het klinkt een beetje flauw, drie zulke citaten, maar het onderstreept voor mij dat Moeder van glas ondanks de nobele intenties en voelbare emotionele oprechtheid zelden echt tot leven komt. Of pijn doet.

Geert van Zandbrink – Linea recta naar het eind van je Latijn (en een beetje Grieks)

Ooit geweten dat de woorden ‘explosie’ en ‘applaus’ van hetzelfde Latijnse woord stammen? Of dat ‘beamen’ en ‘amen’ oorspronkelijk een vrijwel identieke betekenis hadden? Dit debuut van Geert van Zandbrink – let op: deze oud-gymnasiast werd geboren in 1998 – staat vol met dergelijke wetenswaardigheden. Een hoog Wikipedia-gehalte, al met al, en zeker als Van Zandbrink grote mythologische gebeurtenissen zoals de schenking van het Paard van Troje behandelt, vertelt hij vooral na wat historici al veelvuldig hebben beschreven. Maar toch: deze soepel opgetekende ontledingen van Latijnse verhalen, spreekwoorden en voorvoegsels hebben iets aanstekelijks. En ze laten zien hoezeer het Nederlands nog steeds verweven is met de klassieke oudheid. Geen grote inzichten of wereldschokkende visies in dit boekje, maar Linea recta is een aanrader voor taalpuristen en beginnende gymnasiasten – of gewoon voor mensen die geïnteresseerd zijn in de oudheid en geen zin hebben zelf alles bij elkaar te googlen.