Arjen Lubach – vroeger was je beter
Arjen Lubach heeft als thema in zijn laatste Avondshow: ‘Vroeger was alles beter’. En wie is pedante Arjen dan wel niet om dat te weerleggen, na het tonen van filmpjes met ouderen die het over onder meer saamhorigheid hebben.
Ouderen uit een tijd toen hijzelf nog in de Groningse boerenkool zat, die de opkomst van extreemrechts – uit een buurland – hebben meegemaakt. Maar de autocuecabaretier gebruikt, als VPRO-links-intelligent boegbeeld, de vooruitgang van de medische wetenschap als argument dat vroeger niet alles beter was. Sterker nog, ‘vroeger was alles slechter’, zegt hij als zelfvervullende conclusie, niet verder kijkend dan dat mensen tegenwoordig een nieuwe hartklep kunnen krijgen en gavere gebitten hebben – ja, lekker lachen om een oudere man met een slecht gebit en concluderen dat het vroeger niet beter, maar slechter was – Lubach heeft het gewoon te goed.
„Maar goed”, ja dat zegt Lubach graag, „in de jaren 50 was er minder diefstal. Mensen hadden minder om te stelen, de fietsen stonden nog in Duitsland.” Dan denk ik, heb je daar nu een batterij aan tekstschrijvers voor nodig, deze grap? Heeft Tekst de Wit deze verzonnen? Om ook maar een oubollige grap te verzinnen, want hij heet ‘Tex’.
Maar goed, een verleden heeft leeftijden. Een paar jaar geleden werd Zondag met Lubach geboren. Een zondagskind met kraaiend veel humor en scherpte over de actualiteit van de afgelopen week, het kersverse verleden. Hilarisch het filmpje over Nederland, dat de hele wereld over ging. Mogelijk gemaakt door de Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep. Het protestantse karakter werd eind jaren 60 losgelaten; het verleden is inderdaad niet altijd beter, zelfs slechter.
Een paar jaar erna wordt Zondag met Lubach ingeruild voor een vierdaagse Avondshow, waar je op donderdagavond niet meer zo hartelijk door flauwte om kunt lachen. Daar helpt geen voor een giletje ingeruild colbertje en opgestroopte hemdsmouwen tegen, en ook niet een jaren zestigbroek met bandjes en gespen op de heupen – ja, een betere tijd Arjen, de jaren zestig.
Lubachs kijk op de week kent ook een VPRO-verleden: Keek op de Week. En dat was toch beter, moet ik eerlijk zeggen. De altijd trouw aan de VPRO gebleven presentatoren van dit zondagavondprogramma, lazen de satire uit eigen hoofd, schreven hun eigen teksten en speelden hun typetjes op een manier waar menig geschoolde acteur een puntje aan kon en kan zuigen. Het nét te korte jack van het typetje Cor van der Laak, waardoor zijn colbert er nét met een randje onder vandaan kwam, werd briljant geacteerd en is van een andere orde dan een in hemdsmouwen gemaakt stemmetje opzetten.
Maar goed, het is zinloos om over slechter of beter te spreken: anders is beter. De toekomst van het verleden zal uitwijzen wat je je nog waardevol herinnert en het ‘Tijdloos Ouderwets’ maakt.