Republikeinse steun aan Harris benadrukt het gevaar van Trump

Toen Kamala Harris tijdens de afgelopen Democratische Conventie in Chicago het podium betrad, wist ze dat velen die haar aanmoedigden haar niet lang daarvoor hadden afgeschreven. De 59-jarige Harris werd jarenlang als twijfelgeval binnen de Democratische partij bestempeld. Of zij de benodigde vaardigheden en capaciteiten bezat om het hoogste politieke ambt van de Verenigde Staten te bekleden, daaraan werd getwijfeld.

Sinds Joe Biden op 21 juli uit de race is gestapt en Harris naar voren schoof, heeft zij zichzelf meer kunnen profileren aan het Amerikaanse volk. Zodoende is de twijfel terecht weggeëbd. De Democratische verkiezingscampagne heeft sinds de switch van 21 juli een enorme boost gekregen en draait nu op volle toeren. De peilingen zijn gunstiger, de financiële donaties stromen binnen en de aanwas van enthousiaste vrijwilligers groeit gestaag. Er lijkt een zucht van opluchting door het land te gaan en niet alleen binnen Democratische kringen.

Republicans against Trump

Het is wellicht bekend dat veel Republikeinse kiezers Donald Trump verafschuwen. Neem de recente partij-conferenties: waar op de Democratische conventie kopstukken als Oprah Winfrey, de Obama’s, de Clintons, P!nk, verschillende vooraanstaande politici en zelfs een afvaardiging van de groep Republicans against Trump de menigte toespraken, moest Trump het doen met bedenkelijke types als Hulk Hogan, Kid Rock en Tucker Carlson. Republikeinse boegbeelden als Condoleezza Rice, Mitt Romney, Mike Pence en de familie Bush ontbraken.

De Republikein Liz Cheney, dochter van de uiterst conservatieve voormalige vicepresident Dick Cheney, maakte vorige week bekend op Kamala Harris te zullen gaan stemmen. Ze voegde eraan toe dat haar vader hetzelfde gaat doen. De 83-jarige Dick Cheney schreef in een verklaring dat er in de 248-jarige geschiedenis van het land nog nooit een individu is geweest die een grotere bedreiging voor de Amerikaanse republiek heeft gevormd dan Donald Trump. Ik kan haast niet geloven, maar ik ben het in dezen volledig met Dick ‘Darth Vader’ Cheney eens. De invloedrijke baptistische dominee en politiek activist Al Sharpton noemde Cheneys steun aan Harris zelfs een „game-changer”. Sharpton redeneert dat een grote groep oudere, blanke Republikeinen zich nu wellicht gesterkt voelt om in ieder geval niet op Trump te stemmen.

Het zegt allemaal ontzettend veel over de bizarre en sekteachtige organisatie die de Republikeinse partij onder leiding van Trump is geworden. Wanneer Dick Cheney Democratisch gaat stemmen en de christelijke suprematist Mike Pence aangeeft zeker niet voor Donald Trump te kiezen, dan moeten alle alarmbellen toch wel afgaan. Wie het nieuws uit de VS een beetje volgt, begrijpt dat de Republikeinse verkiezingscampagne van Trump inderdaad met de dag krankzinniger wordt.

Verouderd kiesstelsel

Zelfs met die onverwachte hulp vanuit conservatieve hoek wordt het geen makkie voor Kamala Harris. Ofschoon de Democraten een geweldige comeback hebben gemaakt en peilingen erop wijzen dat Harris in sommige ‘swing states’ nu een nipte voorsprong heeft, blijft dit een uiterst spannende race. Het is nek aan nek. Dit komt onder andere doordat er gebruik wordt gemaakt van een verouderd kiesstelsel.

Zoals bekend heeft een presidentskandidaat 270 kiesmannen nodig om te winnen. Elke Amerikaanse staat heeft een vastgesteld aantal kiesmannen. Hoe meer inwoners, hoe meer kiesmannen. Zo heeft Californië de meeste kiesmannen (55) omdat daar de meeste Amerikanen wonen. Er is ook een ondergrens, elke staat heeft minimaal drie kiesmannen. Zodoende zijn staten met weinig inwoners, zoals bijvoorbeeld Wyoming, Montana of Alaska, ook landelijk vertegenwoordigd.

Dit betekent echter wel dat inwoners in zulke staten oververtegenwoordigd zijn. In Wyoming is er één kiesman voor elke 200 duizend inwoners, in Californië is dat er één voor elke 709 duizend. Volgens het principe ‘the winner takes it all‘ krijgt de kandidaat met de meeste stemmen in een staat, de steun van alle te verdelen kiesmannen in die staat. Zodoende gebeurde het dat Hillary Clinton in 2016 drie miljoen stemmen meer kreeg dan Donald Trump, maar niet genoeg kiesmannen vergaarde om het presidentschap te winnen.

Project 2025

Dit worden spannende en zeer belangrijke presidentsverkiezingen. Een tweede termijn Trump zou rampzalig zijn. Het uitgewerkte plan ‘Project 2025’, een verlanglijstje van Trump, ligt al klaar. Het zal de presidentiële bevoegdheden enorm uitbreiden en een ultraconservatieve visie aan de VS opleggen. Honderden milieuregels zullen worden teruggedraaid om de olie- en gasindustrie meer ruimte te geven. Ook het Amerikaanse buitenlandbeleid zal drastisch veranderen. De langlopende samenwerking tussen Democraten en Republikeinen op het gebied van buitenlandbeleid zal overhoop worden gehaald en helaas zal Europa gevolgen van deze veranderingen ondervinden. Ik hoop dat het niet zover komt en dat de Democraten in november het presidentschap zullen behouden en het Huis van Afgevaardigden zullen terugwinnen.

Olav van Zijl is een Amerikaans- Nederlandse commentator. Hij werkt vanuit Den Haag en de Verenigde Staten.

Reacties