Het NOS Journaal in Makkelijke Taal

„Mijn … naam … is … Afke … Boven.” Normaal gesproken zegt de nieuwslezer zijn of haar naam niet, staat gewoon in beeld. Dat is kennelijk te moeilijk volgens het NOS Journaal in Makkelijke Taal’.

Ik denk dat er wat aan de hand is met de synchronisatie van beeld en geluid. Of dat Afke Boven op adem moet komen doordat ze van een studio beneden met de trap naar boven is gekomen. Ze spreekt haar woorden tergend langzaam uit. Ik wist niet dat makkelijke taal inhoudt dat je die spreekt alsof je het tegen mensen hebt die niet helemaal fris of tof zijn – of gebruik ik nu te moeilijke taal? Gerust zeggen, dan typ ik wat langzamer. Typen is met je vingers de toetsen van je toetsenbord indrukken. Doe je dat goed dan ontstaan er woorden, die je ooit hebt geleerd op school, van je ouders, van elkaar et cetera. De een is daar beter in dan de ander.

Het weerbericht heb ik niet gezien, toen sliep ik al. Ze zullen het niet over een occlusie hebben gehad, zelfs niet over een lagedrukgebied. En regen is water dat uit de wolken valt. Cumulus of cirrus, dat moet je maar net weten, dat is wel moeilijke taal.

Van paralympiërs hoef je niet nader te omschrijven wat ze missen. Ze hebben veel, heel veel medailles gehaald. Ik mag aannemen dat iedereen het woord ‘topsporter’ begrijpt?

In de jaren 50 luisterde men massaal naar de radio. Bijvoorbeeld In Holland staat een huis, geschreven door Annie M.G. Schmidt, beter bekend als De familie Doorsnee. Via de draadomroep identificeerde de luisteraar zich veilig met een doorsneefamilie. Woningnood was er toen ook al: ‘Hadden we maar een woninkie.’

Annie schreef in die tijd Jip en Janneke. Kinderboeken over buurkinderen. Uit de tijd, de belevenissen van een jongetje en een meisje, die nog geen genderkeuze hebben gemaakt? – kinderen zijn kinderen. Als jip-en-janneketaal een metafoor is voor duidelijke taal, schrijf dan niet ‘Jip-en-Janneke-taal’. Dat is zo fout als de kindertaal van een kleuter. Echter, desalniettemin, nochtans is oer-Nederlandse woorden op de woordenbrandstapel leggen een volwassen taalmisdaad.

Autochtoon en allochtoon zijn gangbare woorden. Ze mogen niet meer gebruikt woorden, althans (weer zo’n moeilijk woord!) volgens velen. Te moeilijk? Nee, soms mogen woorden een normale lading niet dekken. Dat is wat anders dan wat minister Faber met asielzoekers wil doen. Je kunt ze verplicht naar het NOS Journaal in Makkelijke Taal laten kijken, maar of je een crisis een noodsituatie noemt of een acute bedreiging, begrijpen doen ze het niet. Er rest ze maar één woord: terug.

Boven rent weer naar beneden. Praat met een ex-Formule 1-coureur over een snelle sport in een traag programma, in een laag tempo en gebruikt moeilijke woorden als ‘onderstuur’. Sommige ken ik niet, maar om daar nu overstuur van te raken…

Later op RTL 4 een voor- en nabeschouwing én een analyse van verloren mensen in een liefdeloze B&B, die met makkelijke woorden elkaar toch niet verstaan.

Reacties