Koning Lear nieuwe stijl

Koning Lear: hierover vertelt Shakespeare een akelig sprookje met een mooi begin. Lear heeft drie knappe dochters. Hij is zo in zijn sas met ze, dat hij ze zijn land wil schenken. Mits ze hem precies uitleggen, waarom ze zoveel van hun pappie houden.

De jongste wil niet slijmen en wordt verbannen. De twee oudsten doen flink hun best en Lear beloont ze elk met de helft van zijn koninkrijk. Maar ze moeten wel voor hem zorgen, is de afspraak. Mantelzorg oude stijl.

De slijmjurken ontpoppen zich echter als regelrechte feeksen die pa pesten en bedonderen en uiteindelijk met niks de hei op sturen. Daar zit hij dan, middenin de storm en alleen vergezeld door zijn nar. „Tja, slimmerik, toen jij je kroontje door de midden hakte en de stukken aan je dochters gaf, hield je alleen het kale kruintje op je grijze kop over”, zegt de nar. Uiteindelijk neemt dochter drie de mantelzorg voor haar rekening en wordt ze als beloning gewurgd door de minnaar van haar zus. Van je familie moet je het hebben.

Klinkt bekend

Daar weet die aannemer over mee te praten. Omdat dochter één trouwde en zo graag een mooi nieuw huis wilde, bouwde hij dat voor haar. Met bouwmateriaal voor inkoopprijs en in zijn schaarse vrije tijd. Dochter twee kreeg de smaak te pakken en trad ook in het huwelijk. Bruidsschat: een huis, op dezelfde condities als haar oudere zus. Maar pa zakte op de steiger in elkaar. In het ziekenhuis constateerde de cardioloog een ernstig hartinfarct. Hij overleefde het, maar werken kan hij niet meer. Dochter twee is woedend. Zij wil pas met haar vader praten, als haar huis af is. Dochter één neemt de telefoon niet meer op; verbeeld je dat hij om geld wil vragen voor het huis van haar zus. En dochter drie mantelzorgt nu voor pa, maar dan in haar mini-flat.

Of ouderen die een medaille krijgen van Willem-Alexander, omdat ze al zo lang en altijd voor niks en overal vrijwilligerswerk doen. De boel bij elkaar houden in de eigen wijk, het eigen dorp. Verenigingen leiden en de gemeente aan zijn jas trekken. Met mensen naar de dokter, de boodschappen of de koffie. Mantelzorg geven. Helpen met schoonmaken of met de tuin. Tot ze zelf die hulp nodig hebben. Is er nog iemand die beloond wil worden met zo’n doekje-voor-het-bloeden-medaille? Zeg maar niks.

Wie zorgt voor de zorg?

Er is inmiddels een hele generatie van Lears ontstaan. Ook voor de mantelzorgers zijn er problemen. Hoe lang? Hoe veel? Wanneer? Is het echt wel normaal om vijftien jaar te moeten zorgen, terwijl je in die tijd ook moet werken, je kinderen opvoeden? Waarop kun je terugvallen, hoe word je gefaciliteerd? Ouderenmishandeling ligt op de loer voor de vergrijzers die afhankelijk zijn van andermans goede wil, zeker als hun mantelzorgers verzuipen in de overmaat van benodigde zorg. Niet vergeten: ook mantelzorgers worden ouder en ze moeten bovendien steeds langer doorwerken. Maar de rechtshatelijke staat laat zorgverleners en vragers gewoon barsten onder het motto: bedankt voor je jarenlange premie en zorgverzekeringsbetaling en zoek de rest zelf maar uit.

Het wordt nog druk op de hei…

Reacties