Belofte om experimenten met apen te beëindigen moet worden nagekomen

Mensen zijn het tegenwoordig over weinig eens, maar over één onderwerp zijn het Nederlandse volk en het parlement eensgezind: ze willen af van dierproeven en proeven met apen in het bijzonder.

Tweederde van de Nederlanders is voor het beëindigen van alle dierproeven, driekwart wil dat de overheid onmiddellijk stappen onderneemt om het aantal dierproeven te verminderen en bijna 80 procent wil dat de overheid stappen onderneemt om proeven op apen te beëindigen. Het parlement heeft meerdere moties aangenomen die gericht zijn op het uitfaseren van proeven op apen.

Toch worden er in Nederland nog steeds zo’n honderdvijftig tot tweehonderd apen per jaar gebruikt als proefpersonen die geen toestemming geven. De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, die resusapen gebruikt in hersenonderzoek, leek de goede kant op te gaan toen ze haar leden liet weten dat ze per 1 oktober 2032 zou gaan stoppen met experimenten op apen. PETA heeft sindsdien echter vernomen dat de academie mogelijk terugkomt op deze beslissing, wat om meerdere redenen onacceptabel is.

Levende, gevoelige wezens gebruikt als proefpersonen

Resusapen zijn slimme en zeer sociale wezens. In hun thuis in de bossen in Azië verzorgen en beschermen ze hun kinderen, vormen ze diepe emotionele banden met hun gemeenschappen, werken ze samen en lossen ze conflicten op. Ze genieten van spelen, zwemmen en snoepen van zoete vruchten.

Maar de resusapen die door de Akademie worden gebruikt, ervaren niets van dit alles. In plaats daarvan kennen ze alleen voortdurende opsluiting, angst en pijn. Experimentators schroeven stangen in de schedels van de apen om hun koppen te immobiliseren. Ze snijden de schedels van de dieren open, waardoor hun hersenen bloot komen te liggen. Ze implanteren elektroden die ze herhaaldelijk en pijnlijk vervangen door hun hersenvliezen te doorboren. De apen krijgen gedurende vele uren geen water om ze te dwingen mee te doen aan stressvolle trainingen en procedures. En als de onderzoekers klaar met ze zijn, worden ze allemaal gedood of gerecycled voor nieuwe experimenten.

Slechte wetenschap

Dit is niet alleen wreed, het is ook slechte wetenschap. Belangrijke biologische verschillen tussen soorten leiden ertoe dat resultaten van experimenten op apen en andere dieren simpelweg niet vertaald kunnen worden naar mensen. Voor ziekten als Alzheimer en Parkinson, beroertes en HIV, is het klinische faalpercentage van nieuwe medicijnen die eerder op dieren zijn getest om en nabij 100 procent. En minder dan 10 procent van de veelbelovend lijkende fundamentele wetenschappelijke ontdekkingen, waarin dierproeven vaak een rol spelen, leidt tot een klinische toepassing voor mensen binnen twintig jaar na het experiment.

Ondertussen genereren geavanceerde proefdiervrije methoden – zoals organen-op-chips, cel- en weefselgebaseerde testen, computermodellen, high-tech menselijke patiëntsimulatoren en moleculair epidemiologische onderzoeken – betrouwbare resultaten zonder wreedheid. PETA’s Research Modernisation Deal brengt een strategie in kaart om proeven op apen en andere dieren te vervangen door deze superieure methoden.

KNAW: stop met talmen

Terwijl de Akademie talmt, lijden de resusapen in de kooien en stagneert de wetenschappelijke vooruitgang. Het is allang tijd om te stoppen met het gebruik van levende wezens als onvrijwillige proefpersonen en in plaats daarvan humane, op de mens gerichte onderzoeksmethoden te omarmen die echte hoop bieden.

Janneke Hogervorst is wetenschapsadviseur bij People for the Ethical Treatment of Animals (PETA).

Reacties