De Dodelijke Realiteit van Kinderen op Fatbikes

Het is een prachtige middag in het hart van Rotterdam. Vanuit een droneperspectief beginnen we bij het imposante Centraal Station, glijdend over de brede lanen richting De Doelen. We maken een scherpe bocht naar rechts, naar de levendige West-Kruiskade, waar het stadsleven bruist.

De West-Kruiskade is druk. Mensen haasten zich door de smalle trottoirs, locals en toeristen genieten van de levendige sfeer. Aan de rechterkant zien we Warung Mini, waar de geur van roti en bara je tegemoet komt. We vliegen voorbij de voormalige locatie van Nighttown, nu omringd door moderne eetgelegenheden en winkels.

Te midden van deze drukte rijdt Clarence, een achtjarig jongetje met een grote glimlach, op zijn nieuwe fatbike. Zijn ouders hebben hem deze fiets cadeau gedaan, onwetend van de gevaren. Clarence geniet van de snelheid, met zijn AirPods in, afgesloten van de geluiden om hem heen, verdiept in zijn favoriete Spotify-playlist.

Plotseling komt uit de Gouvernestraat een auto de weg op. De bestuurder, afgeleid door een WhatsApp-bericht, kijkt niet op tijd op. De auto rijdt met 20 km/u, terwijl Clarence met 25 km/u nadert. Op het moment van impact wordt Clarence met een gecombineerde snelheid van ruim 32 km/u van zijn fatbike geslingerd.

De fatbike botst tegen de zijkant van de auto. Clarence wordt van zijn zadel geslingerd en landt hard op het asfalt, meters verderop. De klap is enorm, en Clarence ligt stil op de grond. Zijn gebarsten helm ligt een paar meter verderop. De gevolgen zijn fataal: Clarence overlijdt ter plekke aan zijn verwondingen.

Omstanders haasten zich naar het ongeluk, maar er is niets meer dat ze kunnen doen. Ambulances arriveren snel, maar het is al te laat. Clarences ouders komen aan, in tranen en radeloos, hopend op een wonder dat niet zal komen.

Reflectie

Deze fictieve scène heb ik verzonnen op basis van nieuwsberichten die ik dagelijks lees. Het raakt mij diep. Dagelijks zie ik berichten over fatale ongelukken met fatbikes. Ik zou willen dat ik deze nieuwsitems niet hoefde te lezen, maar als vader trekken ze mijn aandacht. Het aantal dodelijke ongevallen in 2023 – maar liefst 10 – vind ik schokkend. Daarom ben ik deze research begonnen.

Feiten en cijfers

• Aantal ongelukken: in Nederland waren er afgelopen jaar meer dan 500 gemelde ongelukken met fatbikes, waarvan veel met kinderen jonger dan 16 jaar.
• Ernst van de verwondingen: ongeveer 30% van deze ongelukken resulteerde in ernstige verwondingen zoals botbreuken en hersenschuddingen.
• Sterfgevallen: In 2023 zijn er minstens 10 dodelijke ongelukken gemeld waarbij fatbikes betrokken waren. De meeste slachtoffers waren kinderen tussen de 8 en 14 jaar oud.

Waar is het fout gegaan?

De overheid heeft enkele stappen ondernomen om de situatie te verbeteren, maar deze maatregelen zijn niet voldoende.

1. Waarschuwingen en dwangsommen: de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft waarschuwingen uitgegeven aan aanbieders van illegale fatbikes. In 2022 werden 27 aanbieders gewaarschuwd en in 2023 ontvingen twaalf aanbieders een voornemen tot last onder dwangsom. Dit bleek echter onvoldoende om de verkoop van illegale fatbikes te stoppen.
2. Handhaving door de politie: de politie heeft speciale rollerbanken geïntroduceerd om de snelheid van fatbikes te controleren en illegale voertuigen op te sporen. Hoewel dit een stap in de goede richting is, blijft de capaciteit voor handhaving beperkt, waardoor veel overtreders ongestraft blijven.
3. Bewustwordingscampagnes: er zijn enkele campagnes geweest om ouders en kinderen bewust te maken van de risico’s van fatbikes, maar deze zijn duidelijk niet effectief genoeg geweest gezien het aanhoudende aantal ongelukken en sterfgevallen.

Oproep tot directe actie

Het is tijd voor de Nederlandse regering om krachtiger op te treden. Hier zijn enkele stappen die onmiddellijk moeten worden genomen:

1. Minimumleeftijd voor gebruik: stel een minimumleeftijd van 16 jaar in voor het gebruik van fatbikes. Jongere kinderen kunnen de gevaren niet adequaat inschatten en missen vaak de fysieke controle om deze voertuigen veilig te besturen.
2. Strengere handhaving: verhoog de capaciteit van de politie om illegale fatbikes op te sporen en in beslag te nemen. Zorg ervoor dat overtreders niet alleen worden gewaarschuwd, maar ook daadwerkelijk worden bestraft.
3. Effectieve bewustwordingscampagnes: investeer in grootschalige en effectieve bewustwordingscampagnes om ouders en jongeren te informeren over de risico’s van fatbikes. Gebruik alle beschikbare mediakanalen om deze boodschap breed uit te dragen.

Ouders, denk tien keer na voordat je je kind iets cadeau doet wat zulke zware gevolgen kan hebben. Clarence is een jong, fragiel kind in de bloei van zijn leven, en het laatste wat we willen is dat hij of een ander kind slachtoffer wordt van onze ondoordachte keuzes. Het gaat niet alleen om wat je kind graag wil, maar om hun veiligheid en toekomst. Rotterdam moet een stad blijven waar kinderen veilig kunnen opgroeien. De tijd voor actie is nu. Elke dag dat we wachten, riskeren we meer jonge levens. Laten we deze tragedie omzetten in verandering.

Reacties