‘Haar slachtofferverklaring is van generlei waarde’

De advocaat van de verdachte ritselt even met zijn papieren en schildert mijn dochter af als een vrouw aan wie een steekje los zit. Hij dreunt een definitie op van schizofrenie en werpt zich op als psychosedeskundige.

Dat een psychiater van het ziekenhuis waar mijn dochter belandde, vaststelde dat zij tijdens het misdrijf en erna niet psychotisch was, laat hij buiten beschouwing.

In mijn binnenste is het windkracht tien. Woeste schuimkoppen in een kolkende zee overspoelen me. Hoe durft hij!

De verdachte zelf is niet aanwezig, omdat hij een hekel heeft aan reizen met de trein en zijn auto in reparatie is. Het reclasseringsrapport schetst een beeld van een man met een lang strafblad die maling heeft aan werkstraffen. Onlangs ging hij weer in de fout met mishandeling en fietsendiefstallen. Toch schijnt hij zijn leven te willen verbeteren met een nieuw gezin. Hij blijkt drie kinderen te hebben bij verschillende vrouwen en wist niet dat hij al zeven jaar vader was van zijn jongste kind.

Nachtmerries

Ik recht mijn rug en vouw het A4’tje dicht. Geen duizend advocaten kunnen de door mij zojuist voorgelezen slachtofferverklaring van mijn dochter weggooien als een vodje papier. Daarin beschrijft zij dat de verdachte een pistool tegen haar hoofd zette en zij in doodsangst door een raam vanaf de eerste verdieping sprong. Dat zij vaak droomt over vuurwapens en bang is dat de verdachte wraak gaat nemen. Dat hij gebruikmaakte van haar ziektebeeld.

Schadefonds Geweldsmisdrijven

Twee weken later volgt vrijspraak. De bewijslast is te mager. Namens mijn dochter heb ik een schadeclaim ingediend bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Haar advocaat vergezelt haar naar de hoorzitting van de commissie. Kort daarna belt hij mij met goed nieuws op.

„Het Schadefonds kent je dochter een uitkering toe. Tijdens de hoorzitting liet zij littekens zien van haar sprong en vertelde dat ze dat als haar enige uitweg zag. Als ze voor de deur had gekozen, had ze langs de verdachte gemoeten om de trap naar beneden te nemen. En de kans bestond dat de benedendeur op slot was. Een logische redenering, gespeend van ieder teken van een psychose.”

Documentaireserie Verward

Krantenkoppen maken regelmatig gewag van verdachten die kampen met psychische problemen. Zij wakkeren daarmee ten oprechte het beeld aan dat mensen met een ernstige psychiatrische aandoening per definitie levensgevaarlijk zijn. Zelden lees en hoor ik iets over rechtszaken waarbij het slachtoffer een ggz-cliënt is.

Momenteel loopt de documentaireserie Verward. Inmiddels zijn er drie afleveringen geweest van documentairemaker Jessica Villerius. Verward belicht vanuit allerlei perspectieven de levenswereld van mensen met onbegrepen gedrag. Ingetogen in beeld gebracht en het schetst ook de weeffouten in de wetgeving.

Ik hoop vurig dat er nog een uitzending volgt van ‘incidenten’ waarvan ggz-cliënten het slachtoffer zijn geworden. Daarmee laat je de andere kant van de medaille zien. Er lopen heel wat menselijke hyena’s rond die een neus hebben voor de kwetsbaarheid van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening en daar geraffineerd misbruik van maken.

Reacties