Dienstplicht

Ah, de jaarlijkse herinnering aan een tijd waarin Nederlandse jongeren, gewapend met niets dan hun pas verworven volwassenheid en een brief van de overheid, plotseling ontdekken dat ze ingeschreven staan voor iets wat klinkt als een relikwie uit vervlogen tijden: de militaire dienstplicht.

Dat moment waarop je, terwijl je nog worstelt met de vraag of je zonder je ouders een bankrekening kunt openen, erachter komt dat je theoretisch gezien ook een tank zou kunnen besturen, mits de regering besluit dat het tijd is om de vredige polderlandschappen te verruilen voor iets… minder vredigs.

Overgrootvaders tijd

Laten we even stilstaan bij het concept van deze brief, die ongetwijfeld zorgt voor de nodige verwarring in huishoudens. „Mam, wat is dit?”, roept een nietsvermoedende tiener uit, starend naar een stuk papier dat meer vragen oproept dan de wiskundeles. „Oh, dat is gewoon de overheid die je laat weten dat je klaar moet staan voor het geval we plots terugkeren naar de tijd van je overgrootvader”, antwoordt moederlief, voordat ze verder gaat met het plannen van de familievakantie, mogelijk de laatste voordat zoon- of dochterlief wordt opgeroepen om het vaderland te dienen.

En dan hebben we het nog niet eens gehad over de nieuwste twist: het ‘dienjaar’. Een initiatief dat klinkt als een uitgebreide teambuildingervaring, maar dan met camouflagekleding en, wie weet, de kans om een echte tank van dichtbij te zien (maar dan zonder de bedoeling om er ooit echt een te moeten besturen). Demissionair defensieminister Kajsa Ollongren biedt de jeugd de kans om na school of tijdens een sabbatical (want ja, na al die jaren intensief Instagram-gebruik heeft iedereen een sabbatical nodig) een jaartje bij Defensie rond te hangen. Met salaris, wel te verstaan. Want niets zegt ‘dankjewel voor je dienst’ als een betaalde stage waarbij je mogelijk leert hoe je in theorie een land verdedigt.

Bijna ontroerend

En wat een ambitie toont Defensie hier! Van 221 deelnemers naar duizend. In een wereld waarin de jeugd moeite heeft met opstaan voor de middag, streeft men naar een leger van gemotiveerde dienjaarmilitairen. Kijk, dat de organisatie jaarlijks zo’n 5000 nieuwe medewerkers nodig heeft en denkt dat een deel daarvan zegt: „Weet je wat, laat ik mijn tussenjaar eens anders invullen dan gepland”, toont een optimisme dat bijna ontroerend is.

Dus daar heb je het, jong Nederland, terwijl je nog steeds probeert uit te vogelen hoe je een wasmachine bedient of hoe belastingaangifte werkt, ligt daar een uitnodiging van de overheid. Een uitnodiging voor een avontuur dat zowel een echo uit het verleden is als een mogelijke blauwdruk voor jouw persoonlijke toekomst. Misschien, heel misschien, is het slechts een kwestie van tijd voordat we allemaal een beetje meer bedreven zijn in het verdedigen van ons kleine stukje aarde. Of, minstens, in het begrijpen van wat dienstplicht in de 21ste eeuw nu eigenlijk inhoudt.

Reacties