Blind voor mens en recht

Annemiek Wassenburg 3 mrt 2024

Eindelijk heeft onderzoek definitief uitgewezen hoezeer en waarom de overheid fout zat met het beleid ten aanzien van uitkeringsaanvragers, met name de kinderopvangtoeslagouders. Die toeslag was zogenaamd bedoeld om mensen te helpen, maar in werkelijkheid werden ze met een knuppel knock-out geslagen.

Heb zelf maar eens een laag inkomen en krijg dan zo’n blauwe brief van de Belastingdienst dat u 70.000 euro teveel hebt ontvangen. Terwijl u 6000 euro per jaar kreeg. Vijf jaar. En of u die schuld binnen een week wilt terugbetalen, anders krijgt u er nog een boeteopboeteopboete bij.

Wat nou? Bellen maar. Tuut, tuut, tuut. De overheid is gaan eten of met vakantie, maar in elk geval niet bereikbaar. De rechter dan? Maar de griffiekosten moet u tevoren betalen. Van welk geld??? En de meeste rechters hanteerden niet de beginselen van behoorlijk bestuur of de hardheidsclausule, maar ze praatten de ministers naar de mond. Dus ook daar had de toeslagenontvanger niks aan.

Haaienvoer

Mensen maken fouten, vooral als ze die ambtelijke taal van de overheid plus onduidelijke formuleringen niet snappen. Als je verkeerd raadt, dan ben je haaienvoer. Alleen malafide bedrijven kunnen fouten maken, zeggen hun advocaten. Maar advocaat-loze armen zijn automatisch fraudeur. Bloeden zullen ze! Wie eerlijk is, vraagt toch zo’n toeslag of uitkering niet aan? Die verdient zelf de kost. Die neemt zijn verantwoordelijkheid. Dus schop alleenstaande ouders met lage inkomens nog maar verder de hoek in, overheid. Nee hoor; geen discriminatie, dat.

Een overheid die in alle gelederen en op alle fronten faalt, wat heeft de burger daar nu aan? De waarheid is hard maar dan moet die wel op een flinke knuppel zijn geplakt. Conclusie: de staat was blind voor mens en recht. Een behoorlijke knuppel. Zou je zeggen. Maar zolang er niks verandert, is het wachten op de volgende ramp.

Wat kunnen we doen tegen rechtsstatelijke blindheid?

Ten eerste: hervorm het belastingsysteem, zodat rijk eindelijk ook eens naar vermogen betaalt. Dan heeft de overheid middelen genoeg voor alle grondwettelijke taken en rechten en hoeven mensen niet meer in wanhoop voor de trein te springen of levenslang te treuren over hen ontstolen kinderen. Ten tweede: geef de burger meer macht door hervorming van de kieswet. Dan bedenken die zogenaamde volksvertegenwoordigers zich wel drie keer voor ze weer zulke wrede en onrechtmatige wetten aannemen, alleen omdat de pers zeikte over Bulgarenfraude.

Bloedhekel

De ideale kieswet geeft de blanco stem (de neezegger dus) ook invloed op de kiesdeler. Simpel gezegd: als 10 procent van de kiezers blanco stemt, blijft 10 procent van de zetels leeg. Reken maar dat de partijen daar een bloedhekel aan hebben. Want zo kost de ontevreden kiezer hen veel baantjes. En in het vervolg gaat de stem uitsluitend naar de kandidaat die hem kreeg, door het principe ‘meeste stemmen gelden’. Op basis van het aantal uitgebrachte stemmen op een partij krijgt die – net als nu – een aantal zetels toegewezen. En nou komt ie: de eerste zetel gaat naar de persoon met de meeste stemmen en zo het rijtje af tot alle zetels vergeven zijn.

Nu is dat heel anders. Ontevreden kiezers kunnen straffeloos worden genegeerd. En er wordt met stemmen geschoven. Op een stembiljet staan veel te veel namen. Het verdeel-en-heers effect. Want wie stemt op een kandidaat die de kiesdeler niet haalt, ziet zijn stem belanden bij een hotemetoot op een verkiesbare plaats. Daarmee maakt de partij zelf uit wie een zetel krijgt. De kiezer heeft alleen een hokje rood gemaakt.

Hoe eerder er een nieuwe kieswet komt, hoe beter.

Sliep, uit.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties