Om op te vreten

De onderzoeker speurt het veenweidelandschap af op zoek naar de Amerikaanse rivierkreeft. Even blijf ik gebiologeerd kijken.

In de polder van het Groene Hart huist dit kleine exotische monster, in enorme aantallen. Zijn graafdrift, paringsdrang en onstilbare honger, tasten ons ecosysteem aan.

„Hier zie je een vrouwtje, die heeft hier een driehoekje”, wijst de onderzoeker. „Dit is een mannetje, dat zie je aan die forse scharen en aan deze twee strepen: de rivierkreeft heeft twee penissen. Dat verklaart misschien waarom ze zo succesvol zijn in de voortplanting.”

Ik wist niet dat Amerikaanse rivierkreeften als een plaag in onze wateren zijn en zich vermenigvuldigen als gekken. „Kijk, ze houden elkaar innig vast”, zegt de onderzoeker met in zijn hand twee kreeften.

Geslagen hondje

Wie het maar niet voor elkaar krijgt zijn vrouw innig vast te mogen houden, is Bastiaan. In onderbroek en t-shirt loopt hij rond als een geslagen hondje. Overbeleefd in zijn woordkeuze. Na de huwelijksreis staat hij een paar dagen later bij Suzanne voor de deur. „Ik laat het samenwonen, net als het hele experiment, maar over me heenkomen.”

Wat de onderzoeker heeft met rivierkreeften, heb ik met mensen.

Als je nog niet hebt gekeken naar de koppels bij Mafs (Married at first sight), het tv-programma van RTL 4, begin er dan niet aan. Het is als het roken van de eerste sigaret, het nemen van een oxazepammetje bij angst op de snelweg. Na één aflevering is het alles op alles zetten om afstand te nemen van deze ontsnapping.

Ik kijk de afleveringen op mijn laptop met oortjes in. Niemand hoeft te weten hoe ik mijn tijd doorbreng. Het is de eeuwige fascinatie voor ongemakkelijkheid in de liefde. De voyeur in mij is er niet tegen bestand.

Verslaving

Als er een klik is tussen mensen, hoop je dat die klik wordt voortgezet. Soms begint het stroef, wordt de band allengs beter en intiemer. Uiteindelijk is niet te voorspellen hoe het contact zich ontwikkelt. Dat is de verslaving van de kijker.

Ook de twee vrouwelijke psychologen en de mannelijke gedragsbioloog, als experts verbonden aan het programma, kunnen het niet voorzien.

Deze professionals komen serieus over in hun begeleiding van de koppels. Tegelijkertijd begrijp je niet waarom ze aan het programma meewerken en mensen eraan bloot stellen. Als kijker ben ik geen haar beter.

De kwetsbaarheid van deze kandidaat, Bastiaan, die zegt dat hij verlangt naar meer lichamelijkheid. De voorzichtige uitleg van Suzanne voor de camera, Bastiaan is er niet bij, dat ze hem aardig vindt maar nul aantrekkingskracht voelt. Bastiaan kijkt dit programma straks terug. Kijken zijn nieuwe collega’s? Hij vertelde immers over een nieuwe baan. Daar gaat je reputatie, dacht ik.

Primaire reacties

Neem het koppel Anneke en Dirk. Het gemak waarmee ik meteen kies voor kamp Dirk. Waarom zou je kiezen? Het is geen oorlog, het is geen wedstrijd. Wat een arrogante vrouw is Anneke. Hoezo is Dirk te oud? Kijk naar jezelf, dacht ik. Primaire reacties komen aan de oppervlakte.

Als Dirk tijdens het eindgesprek verbolgen zegt dat Anneke na afloop van de trouwdag niet met hem in de jacuzzi wilde, krijgt hij ineens iets dreinerigs. Ik zou kapot zijn na zo’n slopende dag. Drie hele dagen zou ik nodig hebben om bij te komen. Alleen. Anneke was toe aan een moment voor zichzelf. Ik begrijp niet dat mensen deze reuring vrijwillig opzoeken, maar ik kijk er geboeid naar.

Wat is het vermoeiend om mens te zijn. Ons bewustzijn, hersenen die overuren draaien, alle emoties. De zelfbeheersing die je aan de dag moet leggen in de omgang met elkaar. Rivierkreeften beheersen zich niet, die doen gewoon.

„Kreeften maken voortdurend ruzie en zijn kannibalistisch”, zegt de onderzoeker.

„Je bent om op te vreten”, zou Bastiaan graag eens van Suzanne horen.

Reacties