Wokeness is een sociaal construct

Gefeliciteerd als jij de eerste zin hebt gelezen, zonder boos te raaskallen op sociale media over de kop van deze column. Laten we dan eerst uitleggen dat sociale constructen wel degelijk echt zijn. Vegetarisme is bijvoorbeeld ook een sociaal construct, omdat de eerste vraag aan een vegetariër meestal is, of zij vis eten. Dat komt omdat niet iedereen dezelfde afspraak heeft gemaakt over wat een vegetariër is. Dat betekent niet dat daarom vegetariërs niet bestaan.

Dit is vaak het probleem met woke. Wat is woke nou eigenlijk? Ik ben vegetariër, maar vind het concept speciecisme onzin. Paul Cliteur en Floris van den Berg, twee critici van Woke, hebben uitvoerig over speciecisme geschreven en waarom dit slecht is. Wie is nou meer woke, aangezien ik hoogstwaarschijnlijk linkser ben dan beide heren?

Je zou denken dat zo’n gevaar voor de academische wereld als woke een heldere definitie heeft, die de meeste critici weigeren te geven. ‘Ik kan het niet omschrijven, maar ik kan het aanwijzen als ik het zie,’ is dan meestal de reactie. Dat is ongelofelijke intellectuele luiheid, waarmee je iedereen die het met jou oneens is, kunt labelen als woke, waardoor het een soort Bloody Mary mythe kan worden. Je zou denken dat atheïsten zoals zijzelf niet in spoken zouden geloven, ook al zijn ze woke. Dierenvrienden noemen over het algemeen graag beestjes bij de naam.

Laat ik dan met een definitie komen, waarvan ik denk dat deze werkzaam is: Een ideologie die alle problemen terugverwijst naar kolonialisme, witte suprematie en/of kapitalisme. Meestal worden ze ook gecombineerd, hoewel kapitalisme niet een vereiste is. Samen wordt het dan een holistisch web, waarin alles verbonden is, en dit regelmatig terug refereert aan het intersectioneel gedachtegoed. Dit is ook waarom witte mannen en/of het westen vaak in een kwaad daglicht komen, maar ook waarom bijvoorbeeld klimaatverandering en het Israël/Palestina oorlog de schuld zijn van het kolonialisme en apartheid, terwijl het nog maar de vraag is of Joden wit zijn.

Zo voorkomen we dat alles wat ook maar enigszins als links of progressief wordt gezien taboe wordt, omdat het wordt weggewuifd als woke. Dat homorechten worden afgenomen, omdat kinderen vertellen dat niet iedereen een papa of mama heeft, meteen ‘genderindoctrinatie’ zou zijn. Laat het wokespook niet een wapen van Geert Wilders, Donald Trump of andere rechtse rakkers worden, om kritische stemmen de mond te snoeren.

Reacties