Politiek Den Haag blijft vooral met zichzelf bezig

Er is op grond van de verkiezingsuitslag maar één realistische meerderheidscoaltie mogelijk: PVV/VVD/NSC/BBB. Geen van deze partijen heeft elkaar voor de verkiezingen uitgesloten, maar de verkenningsfase is nog niet begonnen, of zij loopt al vast.

Dilan Yeşilgöz stelt dat de VVD haar verantwoordelijkheid wil nemen, maar vanuit de Kamer. Grote flauwekul natuurlijk, maar ze krijgt het zelfs op haar eigen VVD-ledenbijeenkomst uit haar mond. Zo werkt dat niet. Anderen de kastanjes uit het vuur laten halen om zelf schone handen te houden is geen verantwoordelijkheid nemen. Dat is weglopen van je verantwoordelijkheid, waarschijnlijk uit electorale overwegingen, met het oog alvast op de volgende verkiezingen.

Dan NSC. Pieter Omtzigt zegt nu nog niet te willen gaan onderhandelen. Hij vindt onder meer dat de PVV eerst ‘ondubbelzinnig’ duidelijk moet maken welke onderwerpen van haar programma niet meer actueel zijn. Want hij ziet ‘belemmeringen wat betreft de rechtsstaat’ bij de PVV.

Ten eerste is het natuurlijk volstrekt onredelijk om van een potentiële coalitiepartij te eisen vooraf al aan te geven op welke punten zij bereid is om toe te geven. In de woorden van Caroline van der Plas in haar brief aan de verkenner: “Natuurlijk is BBB ook benieuwd naar welke handreikingen de heer Wilders wil doen in woorden en daden, maar dit hoort wat ons betreft thuis in vervolggesprekken die na de verkenning plaats moeten vinden en niet eenzijdig vooraf, zoals NSC nu voorstelt.”

Maar belangrijker nog is alle ophef over standpunten van de PVV die mogelijk in strijd zijn met de grondwet. Op dit punt sluit Omtzigt aan in de polonaise van progressieve partijen, die hun uiterste best doen om paniek te zaaien door zich ‘grote zorgen te maken’ over de ongrondwettelijke maatregelen die een kabinet met de PVV zou gaan nemen.

Ik dacht dat dit jullie vak was, maar ik zal het dan nog maar even uitleggen. In Nederland zijn regering en parlement gebonden aan de grondwet. Als een wet in strijd is met de Grondwet, kan deze wet ongeldig worden verklaard door de rechter. Wat er in het verkiezingsprogramma van de PVV staat is in die zin dus niet relevant. Voor zover punten uit dit programma strijdig zijn met de grondwet kunnen die helemaal niet worden uitgevoerd.

Ik begrijp het wel hoor, dat VVD en NSC er niet zoveel trek in hebben om met de PVV in een kabinet te stappen. Het risico op een debacle zoals met de LPF in 2002 is natuurlijk levensgroot. Maar het land moet bestuurd, en er zijn nu eenmaal geen reële alternatieven. En als je dan toch voorrang wil geven aan partijpolitieke belangen, geef ik graag nog even mee: na de val van Balkende I wonnen zowel CDA als VVD zetels bij de verkiezingen van 2003, terwijl de LPF van haar 26 zetels er nog maar 8 overhield.